Gezinsvoogd krijgt vooralsnog geen inzage

Artsen geven gezinsvoogden zonder toestemming medische informatie over kinderen, ook als er geen sprake is van kindermishandeling of een vermoeden daarvan, signaleert Truus Barendse, secretaris van de stichting Kinderen-Ouders-Grootouders. Onterecht, want het mag niet, volgens Barendse. Formeel klopt dat, maar er is wetgeving in de maak die dat gaat veranderen, zegt Robinetta de Roode, adviseur gezondheidsrecht van de KNMG.

In het handboek De gezinsvoogd als jongleur staat dat gezinsvoogden informatie moeten inwinnen over het kind bij huisarts en schoolarts, al wordt wel afgeraden om het achter de rug van de betrokkenen te doen. Betrokkenen zijn de ouders, de voogd en het kind zelf als het ouder is dan 12 jaar. Verschillende ouders hebben bij de stichting geklaagd dat artsen medische informatie verstrekken aan de gezinsvoogd, zonder hun toestemming. De richtlijn ‘Omgaan met medische gegevens’ van de KNMG (januari 2010), alias ‘ het groene boekje’, geeft de stichting gelijk, want alleen de ouder of voogd heeft recht op inzage. Tot nu toe beschouwen artsen de gezinsvoogd inderdaad als een ‘derde’, licht De Roode toe. ‘Verstrekken van medische informatie mag formeel niet zonder toestemming van ouders en/of kind. Alleen in uitzonderingssituaties mag de arts een beroep doen op een conflict van plichten, oftewel: als het zwijgen van de arts schade zou opleveren voor het kind.’

De rechter wijst een gezinsvoogd toe, als er ernstige opvoedingsproblemen zijn, waardoor de ontwikkeling van het kind wordt belemmerd. Ouders of voogden moeten zich richten naar de aanwijzingen van de gezinsvoogd, zo niet, dan moet steeds de beslissing van de kinderrechter worden gevraagd. ‘Deze aanwijzingen van de gezinsvoogd kunnen niet de medische behandeling betreffen’, zegt de adviseur gezondheidsrecht. ‘Dat volgt ook uit de WGBO. Omdat de gezinsvoogd niet over de medische behandeling beslist, heeft hij ook geen recht op informatie.'

Maar er staat er nieuwe wetgeving op stapel waarmee gezinsvoogden meer informatie kunnen krijgen, dus ook medische informatie. Bij (vermoeden van) kindermishandeling is die wetgeving er al wel. ‘Gelukkig zijn die nieuwe wetten in de maak, want de gezinsvoogd heeft soms medische informatie nodig voor zijn werk’, aldus De Roode. ‘Het is nog toekomstmuziek, maar de nieuwe wetgeving is nodig om onzekerheid en onduidelijkheid te voorkomen en om meer ruimte te bieden voor het inlichten van gezinsvoogden. Overigens zal ook dan openheid en toestemming het uitgangspunt blijven.’

Heleen Croonen

De richtlijn van de KNMG

Lees ook:

• Meer nieuws