Geen geld op de plank voor wachtlijsten ggz

Vorige jaar beweerde demissionair VWS-minister Edith Schippers nog dat er 288 miljoen euro over was in de ggz. Nu zegt staatssecretaris Blokhuis dat dit feitelijk niet het geval is. Tijdens het jaarlijkse ‘Ontbijt met de minister’, waar Schippers de ochtend na Prinsjesdag op verzoek van Medisch Contact aan zorgprofessionals toelichting gaf over haar beleid, ergerde ze zich aan het feit dat ggz-instellingen patiëntenstops overwogen of al hadden ingevoerd, terwijl er voldoende geld op de plank lag om wachtlijsten weg te werken. Ze sprak met de sector af dat het geld daarvoor tot en met dit jaar beschikbaar zou blijven.

Maar volgens staatssecretaris Paul Blokhuis is dat geld er helemaal niet. Dat zit zo: in de praktijk geven zorgverzekeraars voor ggz volgens hem structureel minder geld uit dan op basis van het door VWS vastgestelde budget (‘het macrokader’) zou zijn toegestaan. In 2016 bedroeg die ‘onderuitputting’ inderdaad 288 miljoen euro. Maar dat budget (3,8 miljard in 2016) is een maximum; het is geen wet van Meden en Perzen dat alle beschikbare middelen moeten worden opgebruikt. Blokhuis legt uit dat zorgverzekeraars elk jaar een kostenraming maken voor het daaropvolgende jaar op basis van onder andere uitgaven in voorafgaande jaren, ontwikkelingen in de verzekerdenportefeuille en hun inschatting van de ontwikkelingen in de sector, en dat die raming kan afwijken van het macrokader. Als zorgverzekeraars verwachten dat zij minder zorguitgaven hebben, dan kunnen zij dit doorvertalen naar een lagere premie voor hun verzekerden. Er worden dan immers naar verwachting minder zorgkosten gemaakt. Het geld ligt in dat geval niet ‘op de plank’ bij de verzekeraar maar komt via een lagere premie ten goede aan verzekerden. En dat laatste hebben de verzekeraars gedaan. Psychiater Esther van Fenema noemde dat in Medisch Contact een systeemfout, ‘waarbij de zorgverzekeraar altijd geld overhoudt of quitte speelt en de ggz bijna altijd verliest’.