Laatste nieuws
Eva Nyst
1 minuut leestijd
Nieuws

‘Gebrek aan leefstijlonderzoek klassieke vorm van marktfalen’

11 reacties

Leefstijlaanpassingen kunnen bijdragen aan klachtenreductie of zelfs remissie bij een breed spectrum van aandoeningen, maar voor wetenschappelijk onderzoek ernaar ontbreekt financiering.

Zo’n twintig artsen, wetenschappers en publicisten bepleiten deze week in Zorgvisie meer aandacht voor leefstijlgeneeskunde.

De auteurs, voor het overgrote deel arts, zoeken de publiciteit in aanloop naar de vergadering op 4 april van de Tweede Kamer met minister Bruins over ontwikkelingen in de curatieve zorg. Veranderingen in leefstijl hebben bijvoorbeeld effect bij darmziekten, hart- en vaatziekten en astma, zo laten ze weten. Veel artsen en wetenschappers staan te trappelen om dit therapeutische potentieel wetenschappelijk te onderzoeken, maar krijgen de financiering hiervoor niet rond, aldus de auteurs: ‘Logisch, want hardlopen, zingeving en voedingsmiddelen zijn niet te patenteren.’

Volgens de artsen, onder wie internist-endocrinoloog en hoogleraar diabetologie LUMC, Hanno Pijl, Ivan Wolffers, psychiater Esther van Fenema, Machteld Huber en Jim van Os, voorzitter van het Herseninstituut UMCU, moet leefstijlgeneeskunde naast conventionele farmacotherapie worden opgenomen in het basispakket en in onderzoekprogramma’s. Ze opperen dat het wellicht zelfs tijd is voor ‘een volwaardig medisch specialisme: de leefstijlspecialist.’

Nieuws werk
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Roel Melchers

    bedrijfsarts, Houten


    Dwingelandij.
    'Leefstijl' wordt geponeerd als een neutraal begrip. Alsof het de dokter niets uitmaakt welke leefstijl iemand aanhangt.

    Maar dat klopt niet.
    De dokter waardeert alleen gezonde leefstijlen. De alcoholische leefstijl kan rekenen ...op dedain. Ook al hangt de dokter dezelfde leefstijl aan.

    Mij dunkt, dat artsen eens moeten proberen ook naast mensen te staan met een verkeerde leefstijl.
    In plaats van te proberen ze een 'gezonde' leefstijl op te dringen.

  • Olaf Verschuren, PhD

    Senior researcher physical health, Utrecht

    Met veel interesse las ik dit artikel.

    Zoals u aangeeft in het artikel is het vaak lastig om financiering te vinden voor preventief onderzoek. Ook wij hebben lang gezocht...

    Ik denk dat het goed is om te horen/weten dat wij deze week zijn ge...start met een innovatief leefstijlproject dat wordt gefinancierd door het Innovatiefonds Zorgverzekeraars. In dit project gaan we, door op jonge leeftijd preventief te starten met aandacht voor de fysieke activiteit, voeding en slaap (belangrijke leefstijlfactoren), de gezondheid en kwaliteit van leven op de lange termijn, maar ook op de korte termijn, van kinderen met Cererbale Parese verbeteren.

    Zie voor meer informtie over dit project de volgende links:

    https://www.umcutrecht.nl/nl/Ziekenhuis/Afdelingen/Hersencentrum/Actueel/Nieuws-2018/Invloed-leefstijlfactoren-op-gezondheid-kinderen-m

    http://www.innovatiefondszorgverzekeraars.nl/databank-zorginnovatie-projecten/overzicht-alle-gehonoreerde-projecten/66-2017/1488-betere-zorg-voor-kinderen-met-cerebrale-parese-134-089

    Vanuit de revalidatiegeneeskunde is er veel interesse voor dit project en is de verwachting dat de bevindingen ook bij andere diagnoses ingezet kunnen gaan worden.

  • Liesbeth Oerlemans MSc

    ,

    In de media hoor en lees ik eindeloos het bericht dat 87% van de deelnemers van Keer Diabetes 2 Om geheel of gedeeltelijk van de ziekte af is. Dat klinkt geweldig maar waar zijn de cijfers op gebaseerd?
    Bij Keer Diabetes 2 Om lijkt de focus te lig...gen bij kostenbesparing. Aangezien de Richtlijnen goede voeding slechts deels worden gevolgd lijken de gezondheidseffecten minder relevant voor Keer Diabetes 2 Om. Deze richtlijnen zijn namelijk gericht op het voorkomen van de tien meest voorkomende chronische ziektes. Door af te wijken van de Richtlijnen goede voeding stijgt mogelijk de kans op diabetes, hart- en vaatziektes en kanker.
    Om te onderbouwen of bij Diabetes 2 een afwijkend voedingspatroon beter is (dan de Richtlijnen goede voeding), kan er beter een deugdelijk onderzoek worden gedaan. Om vast te stellen of een interventie daadwerkelijk werkt is het noodzakelijk te werken met een controlegroep die eet wat wordt geadviseerd in de Richtlijnen goede voeding. Die groep vergelijk je met een groep mensen die voeding eet waarvan je verwacht dat deze beter past bij een betreffende ziekte, in dit geval diabetes 2. De verschillende uitkomsten vergelijk je niet alleen op de korte termijn maar ook op de langere termijn omdat ziektes als hart- en vaatziekten en kanker pas na jaren ontstaan. Nu is er in de aanpak van Keer Diabetes 2 Om geen controlegroep en elke wetenschapper weet dat je in dat geval niets hebt aan de conclusies van een interventie.
    Keer Diabetes 2 Om heeft zelf het idee dat ze een groot maatschappelijk probleem op kunnen lossen maar tot nu toe blijkt niet dat het op de langere termijn daadwerkelijk geld zal besparen. Graag zou ik meer aandacht willen zien voor het gezondheidsperspectief, niet alleen op de korte termijn maar ook op de langere termijn.

  • dolf algra

    commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, rotterdam

    En zo gaat het in de dagelijkse praktijk. Mooi voorbeeld: gezonder eten op het werk

    https://www.ntvg.nl/artikelen/nieuws/aanpassing-bedrijfskantine-laat-werknemers-gezonder-eten

  • dolf algra

    commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, rotterdam

    Dit artikel en deze oproep blijven me frapperen. Zijn de collega's in de curatieve sector wakker aan het worden of zo ? Het lijkt erop alsof ze 'op eens' oog voor de context van de ziekte beginnen te krijgen. Dat zou op zich natuurlijk mooi zijn !
    ...
    Maar gelukkig heeft die buitenwereld zelf de afgelopen honderd jaar niet stil gezeten. Even kort update van het aanbod dan maar ? Over klassiek voorbeeld van marktfalen gesproken.

    Zo bestaat er al sinds jaar en dag (inderdaad @ c. de jong) zo iets als public health en sociale geneeskunde. Zo zijn er gespecialiseerde dokters voor het werk ( bedrijfsarts), voor de jonge kids ( CB), de opgroeiende jeugd (jeugdarts), en voor de sporters onder ons (sportarts). En voor de ingewikkelder public health zaken kan men terecht bij de GGD. Die zijn zeer kundig.

    Wat het bewegen betreft: daarvoor kun je terecht bij dozijn aantal varianten van fysiotherapeuten, fitness scholen, sporttrainers, yoga leraren en zelfs podologen voor de voet. Mensen met bakken ervaring in dagelijkse beweeg problematiek die je graag op weg helpen.

    Voor problemen en vragen over de voeding hebben we ook een specialist: de dietist(e). Handig hé. Voor alle mentale en stress problemen: een oceaan aan psychologen, trainers en andersoortige types staan tot je beschikking.

    En voor de zingevingsproblematiek kan je sinds mensenheugenis terecht bij de dominee, iman, de huiskamer filosoof of welke goeroe dan ook terecht. Met of zonder patent.

    Dus hoezo: ‘gebrek aan leefstijlonderzoek is klassieke vorm van marktfalen’ ?

  • Catherine de Jong

    Anesthesioloog , Amsterdam’s

    Zeer oud nieuws. We weten dit al 60 jaar en geven al 60 jaar dezelfde adviezen. Je kan mensen niet dwingen af te vallen en meer te beweren. Ik wordt een beetje moe van al die coaches die iedereen TEGEN BETALING willen vertellen hoe we gezonder moeten... leven. Laten we meer geld stelen in consultatiebureauzorg zodat kinderen van jongs af aan gezond kunnen leven. Daar zit de doelgroep die gezondheidsinformatie het meest nodig heeft

  • Jan Keppel Hesselink

    arts-pijnbehandelaar, Bosch en Duin

    Je kan nog zoveel leefstijl onderzoek doen, maar een kernthema maakt of breekt het succes ervan. Dat is hoe te komen tot intrinsieke motivatie. Binnen het onderwijs is dat al een thema sinds de 70ger jaren, maar binnen de geneeskunde is deze crux nog... te onbekend.

    Je kan patiënten uiteindelijk niet intrinsiek motiveren, en het merendeel van de communicatie naar de patient behoort tot de klassieke externe motivatie. Daarvan weten we dat het niet werkt, alleen even op de korte duur. Als we meer gaan investeren in leefstijl onderzoek dient centraal te staan hoe we bereiken dat er een intrinsieke motivatie tot gedragsverandering ontstaat. Dat is nog wel een dingetje om het eens cool te zeggen....

  • Mayella Kuikhoven

    Aios sportgeneeskunde, Groningen

    L.S.
    Als sportarts in opleiding ben ik dagelijks bezig met leefstijl, risicogedrag en beweegadvisering. De slogan 'exercise is medicine' is dan ook niet uit de lucht gegrepen en is op behoorlijk wat vlakken ook in de wetenschap terug te vinden.
    Ik... denkt dat wij, als nieuw medisch specialisme, groot potentieel hebben om vele vakgroepen bij te staan in hun zoektocht naar primaire preventie. Gebruik onze expertise op het gebied van beweging en inspanningsfysiologie om patiënten bewust te laten worden van de effecten van een minder goede leefstijl.
    Met vriendelijk groet,
    Mayella.

  • Karemaker

    Psychiater, Rotterdam

    Als je niet aan primaire preventie mag doen als zorgverlener dan resulteert dat in de noodzaak voor secundaire preventie aka behandeling van de HVZ, obesitas, depressie, DM II, COPD etc. En dat zou best eens een stuk duurder en minder effectief kunne...n uitpakken dan preventie. Dus zeker onderdeel van de geneeskunde als die voor allen betaalbaar moet blijven. Ik heb er geen financieel belang bij, maar denk dat dit mijn patiënten zoveel meer goed doet dan enige behandeling die ik zou kunnen bedenken, en dat gun ik ze dus, allemaal.

  • dolf algra

    commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, rotterdam

    Leefstijl gaat over preventie. Dat blijkt een Gordiaanse knoop van eigen verantwoordelijkheid, onderlinge solidariteit en risico management . Het gaat daarbij over de balans tussen publieke en individuele verantwoordelijkheid, wat kan vrijwillig, wat... moet verplicht, wat collectief en wat individueel.

    Concreet voorbeeld: wat te doen met te dikke schoolkinderen die teveel cola drinken, chips eten, niet van beeldscherm meer zijn af te slaan én niet meer sporten/bewegen. Is dit een zorg vraag ?

    Sommigen spreken van een preventie paradox. Nog meer dan bij de andere aspecten van de zorg gaat het op beleidsniveau over de (onevenwichtige) balans en samenhang tav 'de lusten en de lasten'.

    Moet preventie - leefstijl in het basispakket ? wat is wel/niet ‘noodzakelijk te verzekeren zorg’(basispakket). En hoe verhoudt zich dat met de betaalbaarheid én houdbaarheid van de zorg ?

    Kortom: er zijn nog veel vragen te beantwoorden

  • dolf algra

    commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, rotterdam

    Deze groep schreef ook opinie artikel in het FD van gisteren onder de kop:

    Leefstijlgeneeskunde is nodig voor echte trendbreuk in de zorgkosten

    https://fd.nl/opinie/1247214/leefstijlgeneeskunde-is-nodig-voor-echte-trendbreuk-in-de-zorgkosten
    ...
    Toch valt er wel te nodige op af te dingen op deze wat opzichtige oproep van het zorgveld aan de overheid om 'financieel bij te springen'.

    Ja, verbetering van leefstijl - ook wel de BRAVO aanpak genoemd- Bewegen, Roken, Alcohol, Voeding en Ontspanning is zeer aan te bevelen. Daar is heel veel gezondheidswinst mee te behalen. Geen twijfel over mogelijk. Maar het barst onderhand van de programma's. Het is erg lucratief segment.

    Sorry, maar het komt bij mij ook een beetje over als brevet van eigen onvermogen. De meeste ondertekenaars zitten in sleutelposities( cq hebben eigen bedrijven ! ) om de gewenste verbeteringen ZELF door te (kunnen laten) voeren.

    Vooral de opmerking dat ze' de financiering vrijwel nooit rond krijgen' - het kernstuk van de oproep - roept vraagtekens op. Ik zou daar graag een nadere toelichting en onderbouwing voor hebben gezien.

    De vraag naar zorg is schier oeverloos. Dit wordt versterkt doordat tegenwoordig veel sociaal maatschappelijke vraagstukken ook als ‘zorg’ worden gelabeld. Dit is de back fire van de slogan Alles is Gezondheid en ook bij dokters nogal populaire ‘positieve’ definitie van gezondheid.

    De zorg is onderhand de grootste industrietak van Nederland geworden met dito belangen en machtsvraagstukken. Waarbij de zorg sector zelf, met name de aanbieders- zich veelal gedragen als een rupsje -nooit-genoeg. Met de overheid in de rol van honingpot. Getuige ook dit opinie artikel.


 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.