'Forensische geneeskunde in het basiscurriculum'

Forensische geneeskunde verdient een plaats in het basiscurriculum. Ook moet het vak worden erkend als een volwaardig medisch specialisme. Dat bepleitte forensisch-geneeskundige Barend Cohen gisteren tijdens zijn afscheidscollege aan het Julius Centrum voor gezondheidswetenschappen en eerste-lijnsgeneeskunde van het UMC Utrecht.

Cohen (63) stopt met zijn werk als gastdocent aan het Julius Centrum. In zijn laatste college sprak hij zijn zorgen uit over de toekomst van de opleiding forensische geneeskunde, die niet alleen door het Julius Centrum wordt verzorgd, maar ook door de Netherlands School of Public & Occupational Health (NSPOH). Voor ‘zakelijke concurrentie’ is geen plaats, vindt hij. Maar er zijn lichtpuntjes: ‘Er lijkt zich nu iets nieuws uit te kristalliseren uit de samenwerking van deze twee met de Henri van der Hoeven Stichting en het Nederlands Forensisch Instituut. Maar ook als dat succes heeft, wordt het tijd om de forensische geneeskunde op te nemen in het basiscurriculum, zodat iedere arts ten minste weet hoe hij een verklaring van overlijden moet opstellen.’ Cohen bepleit ook dat het vak de status krijgt van erkend specialisme: ‘Ik was in 1980 de eerste die zich liet inschrijven in een buitenlands register. Alleen zo kon ik formeel forensisch geneeskundige zijn. Dat is nog steeds zo.’

Cohen heeft de afgelopen dertig jaar naam gemaakt als voorvechter van de mensenrechten, onder meer door missies naar Rwanda, Indonesië en de Balkan. In zijn afscheidscollege ging hij in op kwalijke praktijken van artsen in verleden en heden, zoals in Irak. Cohen: ‘Toen Saddam Hoessein was gearresteerd, werd hij voor het oog van de camera medisch onderzocht. Dat heeft mij geërgerd. Want zelfs zo iemand moet volgens medische normen worden behandeld.’

Artsen, zegt Cohen, moeten ervoor beducht zijn af te glijden in een staat van normloosheid. Dat geldt zeker in crisisgebieden, maar ook - op veel kleinere schaal - in Nederland: ‘Een arts-assistent die ziet dat zijn opleider fouten maakt, kan dat aankaarten of er zijn mond over houden. Iemand die uit lijfsbehoud bewust voor dat laatste kiest, zal ik niet veroordelen. Maar als hij die fouten normaal gaat vinden, zit hij op een glijdende schaal. Het zou goed zijn als ook dát in de opleidingen werd aangeleerd. << JV