Films in de strijd tegen vrouwenbesnijdenis

Films kunnen de manier waarop mensen over vrouwenbesnijdenis denken, veranderen. Of die andere houding lang aanhoudt en leidt tot ander gedrag, is niet bekend. Hierover schrijven Sonja Vogt e.a. in Nature.

Zij maakten vier verschillende films, met Sudanese acteurs, met een plot dat niet over besnijdenis gaat. Het gaat om soapachtige films, over families, liefde en bedrog. In drie van de vier films was een subplot toegevoegd, waarin familieleden discussiëren over of zij een meisje wel of niet laten besnijden. Het punt was niet zo zeer om argumenten tegen besnijdenis te laten zien, of negatieve karaktertrekken daaraan te verbinden. Het ging meer over hoe moeilijk de beslissing is om deze ingreep – die internationaal bekend staat als female genital mutilation of FGM – wel of niet te laten plaatsvinden. In één film draaide de discussie vooral over hoe FGM de kansen op de huwelijksmarkt beïnvloedt, in een ander vooral over de individuele waarden en ideeën over FGM (bijvoorbeeld hoe deze de gezondheid van het meisje beïnvloedt). In de derde film kwamen beide aan bod.

Aan de hand van impliciete associatietesten bleek dat die derde film de attitude met betrekking tot onbesneden meisjes significant verbeterde. In de controlegroep (die de film zonder subplot over FGM zag) dacht men het meest negatief over deze groep.

Er zitten nog veel haken en ogen aan deze uitkomsten, weten de onderzoekers: houdt het effect aan? Is het sterk genoeg om gedrag ook te veranderen? Maar dergelijk onderzoek is wel nodig, om tot een effectieve strategie te komen om FGM tegen te gaan. Zoals Nicholas Christakis het in een bijbehorend bericht zegt: ‘sommige bevolkingen verzetten zich tegen nieuwe gebruiken, zeker als deze met kolonialisme worden geassocieerd’. In die gevallen kan het goed zijn om in te spelen op de verschillende meningen die binnen de bevolking al leven.

Nature, 2016. Doi: 10.1038/nature20100 en 10.1038/nature19482