Farmacologische fixatie
1 reactie
Het gebruik van de Zweedse band als middel om onrustige patiënten te fixeren wordt ontraden. Jaarlijks zouden er zo’n zeven patiënten door overlijden. Veelal door verstikking; dramatisch natuurlijk. Aan de andere kant zullen er ook heus heupfracturen door voorkomen zijn. Er zijn echter farmacologische alternatieven die niet in de schijnwerpers staan maar die voor veel meer voortijdige doden zorgen: antipsychotica. Ik heb ze zelf ook vaak voorgeschreven. Bij dementerende onrustige ouderen vooral. Thuis, in verpleeg- of ziekenhuis. Lekker makkelijk titreerbaar, bijna onzichtbaar door hun druppelvorm en dus goed camoufleerbaar in voedsel en drank.
Eigenlijk weet je je als arts geen raad met deze patiënten. Ze kunnen agressief gedrag vertonen, ze dolen over de afdeling en ze trekken hun infusen eruit. Maar je moét wat. Overbelaste verpleging en mantelzorgers vragen vertwijfeld om medicijnen. Soms hogen ze – bij grote onrust – daarna eigenhandig de dosering eventjes wat op. Begrijpelijk maar zinloos. Gestopt wordt er zelden, terwijl dat volgens de richtlijnen wel zou moeten. Bij de meeste patiënten helpen ze niet. Zij ervaren slechts de bijwerkingen. U treft dan een patiënt aan die nodeloos suffend, vegeterend, parkinsonistisch in bed of stoel hangt en soms oncontroleerbaar valt. En meer dan 500 van deze senioren overlijden zelfs voortijdig (Dementen sterven door antipsychotica). Dat zijn er veel meer dan door die verguisde Zweedse band.
We maken ons vreselijk druk over de vraag om euthanasie bij beginnende dementie, maar als je het eenmaal hebt en last veroorzaakt, word je regelmatig volgegoten met medicijnen en overgelaten aan de ‘jongste bediende‘. Die is het goedkoopst. Dat wringt, maar eigenlijk kijkt iedereen machteloos de andere kant op. Het kan anders – ervaren krachten inzetten bijvoorbeeld – maar dat is duur. Een beschaafde maatschappij neemt die consequenties en voorziet in een zorgzame vorm van afleiding en bejegening. Als hommage aan hen die niet op het einde van hun leven van het Zwitserlevengevoel kunnen genieten.
Van totaal andere orde is de wisseling van de wacht binnen onze (hoofd)redactie. Per 1 juni zal adjunct-hoofdredacteur print Joost Visser, na elf succesvolle jaren, op eigen verzoek, stuivertje wisselen met MC-journalist Robert Crommentuyn. Twee ervaren, creatieve en kundige redactieleden zijn zo voor de redactie en voor u als lezer behouden. Gelukkig maar.
Ben Crul
M. Nauta-Beukema
specialist ouderengeneeskunde, LEIDEN
"lastige ouderen krijgen gevaarlijke pillen". Het is weer mis: de komkommertijd is nog niet begonnen, of valt kennelijk vroeg dit jaar. "Nieuws" uit de ouderenzorg staat weer op de rol. Tuurlijk goed om antipsychoticagebruik weer eens onder de aanda...cht te brengen, maar het is natuurlijk wéér geen positief nieuws. Ik snak naar het artikel wat nu eens laat zien hoe we het écht doen als specialist ouderengeneeskunde als de omstandigheden wèl een beetje meewerken. Dat komt namelijk ook voor, en misschien nog wel meer. Het kan wèl goed gaan, en natuurlijk is er dan niet ineens veel geld te besteden of alleen briljant personeel. Maar met liefde voor het val, een gezonde organisatie en goede verzorgenden met (vaak) twee rechterhanden aan het bed komen we toch een heel eind. Kunnen de collega's die een familielid in het verpleeghuis hebben misschien ook weer gerust slapen..