Familie Fentener van Vlissingen kan zorgreus worden

Met de intrede van de familie Fentener van Vlissingen in de zorg is een potentiële macht van betekenis in de sector opgestaan.

Vorige week meldde de Volkskrant dat een van de rijkste families van Nederland met het bedrijf ArtsenZorg momenteel ‘in rap tempo’ huisartsenpraktijken opkoopt. Haar investeringen in de zorgsector beperken zich echter niet tot de eerste lijn. Eerder dit jaar kocht de familie ook een meerderheidsbelang in privéoogkliniek Zonnestraal, met zeven vestigingen in Nederland.

Naar het zich laat aanzien neemt de familie geen genoegen met die belangen. Twee jaar geleden richtte ze het vehikel NPM Healthcare op, voor de opbouw van een ‘portefeuille aan belangen in de eerste- en tweedelijns gezondheidszorg’. Volgens directeur Diederik de Groot van Embden is NPM Healthcare na een oriëntatieperiode nu klaar voor daadwerkelijke investeringen. ‘Wij zijn zowel in de eerste als tweede lijn op zoek naar twee à drie nieuwe bedrijven. We hopen dit jaar al op meer overnames.’ Ook is het mogelijk dat de bestaande dochters doorgroeien. Zo verwacht Zonnestraal in samenwerking met het AMC binnenkort een nieuwe oogkliniek te openen. Dat deze investeringen geld moeten opbrengen, staat vast. NPM beoogt een rendement op haar investeringen van 15 procent.

De familie Fentener van Vlissingen, van wie maar liefst tien leden hoge plaatsen innemen op de Quote-500 rijkenlijst, dankt haar financiële slagkracht aan de handel in steenkool. In de tweede helft van de vorige eeuw werd het familiebedrijf, de Steenkolen Handelsvereniging (SHV), echter ook actief in allerlei andere bedrijfstakken. Zo kocht SHV in 2000 voor 1,7 miljard euro participatiemaatschappij NPM Capital, dat destijds aandelenpakketten in 128 Nederlandse bedrijven bezat.

Via NPM Capital bouwde de familie de afgelopen vijf jaar al een belangrijke positie op in de markt voor medische hulpmiddelen. Na de aankoop van Harting Bank in 2006 werd deze leverancier van zorg- en revalidatiehulpmiddelen door middel van nieuwe overnames uitgebreid tot een bedrijf met een omzet van 175 miljoen euro en 1300 werknemers. Nu investeert de familie dus ook in zorgverleners. De ‘verse’ investeringen in de zorg zijn opmerkelijk, omdat de familie de investeringsportefeuille van NPM Capital de afgelopen jaren juist drastisch inkromp, tot circa dertig participaties.

Als de Fentener van Vlissingens besluiten daadwerkelijk gas te geven in de gezondheidssector, is the sky the limit. De onlangs verschenen biografie van Paul Fentener van Vlissingen, Filosoof-miljardair, beschrijft onder meer hoe de familie de afgelopen decennia vanuit het niets indrukwekkende bedrijven opbouwde. Zo liet ze sinds de jaren tachtig haar kleine gasbedrijf in Zutphen uitgroeien tot de grootste lpg-handel ter wereld, vorig jaar goed voor een omzet van 7,6 miljard euro. Haar groothandel Makro begon in 1968 met één winkel in Amsterdam, en telde op het hoogtepunt bijna tweehonderd vestigingen in Europa, Zuid-Amerika en Azië.

De gezondheidszorg is niet helemaal nieuw voor SHV. Tot 1984 bezat het familieconcern het Instituut voor Ziekenhuisfinanciering, dat kredieten verschafte waarmee zorginstellingen hun nieuwbouwprojecten financierden. Ook sommige familieleden beschikken over persoonlijke affiniteit met de (commerciële kanten van de) zorg. De echtgenoot van Annemiek Fentener van Vlissingen, die als grootaandeelhoudster en president-commissaris van SHV veruit de belangrijkste figuur is bij het familiebedrijf, exploiteerde ooit een internetmarktplaats waar ziekenhuizen medische hulpmiddelen konden inkopen.

Mathijs Smit

• Meer nieuws