Expect: zwangerschapsdiabetes en (pre-)eclampsie voorspellen
Plaats een reactie
‘De risicofactoren voor (pre-)eclampsie en zwangerschapsdiabetes zijn allang bekend. Maar wij denken dat de computer beter dan verloskundigen en gynaecologen alle individuele factoren die bijdragen aan het risico tegen elkaar kan afwegen.’
Dat stelt gynaecoloog Liesbeth Scheepers van het MUMC+, een van de onderzoeksleiders van de Expect-studie, een grote studie in Limburg naar risico’s in de zwangerschap. In deze studie is onder meer gezocht naar algoritmes die vroeggeboorten, groeistoornissen, zwangerschapsvergiftiging en zwangerschapsdiabetes in een vroeg stadium, rond tien weken zwangerschap, kunnen voorspellen.
Scheepers: ‘Normaal gesproken vinken verloskundigen en gynaecologen gewoon een lijst met risicofactoren af tijdens de anamnese. Maar met die methode wegen alle risicofactoren even zwaar. De computer kan beter dan wij alle risicofactoren, maar ook alle beschermende factoren, tegen elkaar afwegen. Overgewicht kan bijvoorbeeld een risicofactor zijn voor zwangerschapsdiabetes, maar als diabetes in een eerdere zwangerschap niet voorkwam, dan is dat een beschermende factor. Tijdens het validatieproces hebben we bewezen dat we een goed algoritme hebben kunnen ontwikkelen voor zwangerschapsvergiftiging en -diabetes. Het algoritme is wel verbeterd aan de hand van onze resultaten, het is geen zelflerend, maar een regelgebaseerd systeem. Voor vroeggeboorten en groeistoornissen vonden wij uiteindelijk geen bewijzen dat artificial intelligence veel zou opleveren.’
Nu het systeem is gevalideerd, wordt het in de verloskundige en gynaecologische praktijk toegepast in een trial waaraan 750 vrouwen meedoen, vertelt Scheepers. Met de zwangere vrouw worden alle risicofactoren doorgenomen, en ingevoerd in de computer. De verloskundige of de gynaecoloog krijgt daarna op het beeldscherm te zien of de zwangere een verhoogd risico loopt. Scheepers: ‘Het is nu nog te vroeg om te zeggen of we door dit systeem echt zwangerschapsdiabetes of (pre-)eclampsie kunnen voorkomen. Wel zien we dat met meer vrouwen een verhoogd risico is besproken en dat het gebruik van aspirine – dat helpt pre-eclampsie te voorkomen – van 1 naar 31 procent is gestegen. In het buitenland bestaan ook systemen waarbij aanvullende bloedtesten worden gedaan, dan wordt er minder aspirine voorgeschreven. Maar dat vraagt een veel grotere infrastructuur en is waarschijnlijk niet kosteneffectief.’
‘Er heerst een soort angst dat de computer zegt wat je moet doen’
‘Ik vind artificial intelligence een enorme toevoeging in de zorg. Het helpt risico’s te kwantificeren, om een objectieve normering van risico’s te maken. In het begin was het wel lastig om verloskundigen en gynaecologen mee te krijgen in dit project. Er heerst toch een soort angst dat de computer zegt wat je moet doen. We hebben het programma dan ook zo ontwikkeld dat de verloskundigen, gynaecologen én patiënten veel eigen verantwoordelijkheid houden. Als tweede lijn proberen we geen beleid op te dringen aan de eerste lijn. Dat helpt, denk ik, in de acceptatie.’
lees meer-
Simone Paauw
Simone Paauw deed de deeltijdopleiding journalistiek in Tilburg en werkt sinds 2008 als journalist bij Medisch Contact. Ze interviewt het liefst de ‘gewone arts’ met een bijzonder verhaal, bijvoorbeeld voor de rubriek Het Portret. (Gezondheids)recht en medisch tuchtrecht hebben haar bijzondere interesse. Ze heeft aandacht voor diversiteit en inclusie in de breedte, discriminatie en grensoverschrijdend gedrag (op de werkvloer) en de positie van vluchtelingen en vluchteling-artsen. Daarnaast schrijft ze over tal van andere onderwerpen.
- Er zijn nog geen reacties
