Laatste nieuws
Heleen Croonen
4 minuten leestijd
interview

Eurocommissaris Neelie Kroes: langer actief leven dankzij e-health

‘We moeten de mentaliteit in de zorgsector veranderen’

1 reactie

Neelie Kroes is bezig met haar laatste jaar als lid en vicevoorzitter van de Europese Commissie. Haar vele tweets en blogs liegen er niet om, Kroes ziet in e-health de oplossing voor de zorgproblemen die samengaan met de vergrijzing.

‘E-health is amazing – a tool to make Europeans more healthy and independent, and healthcare more sustainable. Wouldn’t we be crazy to turn our backs on it?’, tweet Neelie Kroes. Het laat haar enthousiasme zien voor gezondheidsapps, telemedicine en andere vormen van e-health. Het werk van de dokter kan zich dankzij de technologie toespitsen op acute zorg en complexe patiënten, volgens Kroes. Het is de oplossing voor de gevolgen van de vergrijzing, waarbij steeds minder zorgprofessionals moeten zorgen voor steeds meer ouderen. Toch gebruikt in 2013 nog maar 60 procent van de huisartsen e-health-tools. Dat is nog lang niet genoeg, vindt de eurocommissaris: ‘We moeten de mentaliteit in de zorgsector veranderen.’ Via de e-mail beantwoordt zij deze vragen.

Wat moet er veranderen aan de zorg?
‘Zorgprofessionals moeten patiënten meer als gelijkwaardige partners zien. De patiënt moet op zijn beurt meer verantwoordelijkheid nemen voor zijn gezondheid, door leefregels beter na te leven. Gezondheidsapps helpen herinneren om medicatie in te nemen, of om te gaan sporten. Dankzij toegang tot het elektronisch medisch dossier krijgt de patiënt inzicht in zijn gezondheid. Met telemedicine kan een dokter een patiënt bijvoorbeeld beter in de gaten houden, en als het misgaat snel ingrijpen. Hiermee worden ziekenhuisopnames voorkomen. Zorgprofessionals moeten patiënten helpen met deze toepassingen en toegang geven tot gegevens. Als we nu geen actie nemen, lopen we het risico dat onze gezondheidszorg over tien jaar niet meer de huidige hoge standaard heeft. Maar als we nu wel actie ondernemen, zullen we allemaal profijt hebben van e-health, gezonder leven en langer actief zijn. Zo simpel is het.’

Hoe gaat de Europese Commissie daarbij helpen?
‘De EU stimuleert innovatie. Het Horizon 2020-programma subsidieert onderzoek naar zorg en ICT, en de implementatie in de praktijk. Het vernieuwde Active and Assisted Joint Programme richt zich op de industrie, en helpt om digitale innovaties voor ouderen op de markt te krijgen. Hiervoor is 700 miljoen euro subsidie verstrekt. De stap naar de dagelijkse praktijk wordt gezet in samenwerking met het European Innovation Partnership on Active and Healthy Ageing. In dit programma werken drieduizend partijen samen in actiegroepen om de uitdagingen voor de vergrijzende populatie te tackelen. Het programma steunt de ontwikkeling en uitrol van ICT-oplossingen voor de zorg. Doel van deze samenwerking is om voor 2020 twee extra gezonde levensjaren te winnen.’

'We hebben onze gezondheid in eigen broekzak'

Dat klinkt goed, maar e-health is nog maar weinig zichtbaar in de praktijk, terwijl bijvoorbeeld banken wel helemaal gedigitaliseerd zijn. Hoe komt dat?
‘Gezondheid is ons kostbaarste bezit. Waarschijnlijk zijn we huiverig om de zorg te veranderen, het voelt veiliger om op de oude voet verder te gaan. Maar het kan op veel terreinen beter, dus we zouden niet langer moeten aarzelen met e-health. De meesten van ons hebben mobiele apparaten, en we hebben daarmee onze gezondheid in eigen broekzak. Er zijn apps die je hart of bloedsuiker controleren. Dit zijn simpele bruikbare manieren om gezond te worden en te blijven.’

De Europese Commissie zoekt manieren om het publiek enthousiast te maken voor ‘mobile health’, zoals gezondheidsapps. Waarom?
‘Op dit moment wordt m-health niet in zijn volle potentie gebruikt in de EU. Op dat vlak liggen enorme kansen, want m-health stelt patiënten in staat om hun gezondheid in eigen hand te nemen, en het biedt innovatiekansen voor bedrijven en zorgsystemen. We willen weten waarom mensen m-health niet omarmen. Ik merk bijvoorbeeld dat mensen soms weinig vertrouwen hebben in apps, vaak omdat de evidence ontbreekt.’

Zouden alle gezondheidsapps daarom moeten worden beoordeeld, net als medicijnen?
‘Een deel van de medische apps valt onder de wet voor medische hulpmiddelen, en moet al aan bepaalde eisen voldoen. Voor de rest van de apps wilden we juist uitzoeken of nieuwe wetten nodig zijn.’

En wat vindt u van vergoeding, net als bij geneesmiddelen?
‘De vergoeding van m-health is aan de lidstaten zelf. In steeds meer landen bestaat al een vorm van vergoeding. Sommige zorgverzekeraars belonen klanten die apps gebruiken om hun gezondheid te bevorderen.’

Een probleem bij m-health is dat systemen vaak slecht gegevens uitwisselen. Waarom maakt de Europese Commissie geen wet voor technische standaarden voor zorg-ICT?
‘Het duurt jaren voordat wetgeving is ingevoerd. Door de snelheid van de technologische vooruitgang is de kans groot dat een wet al achterhaald is tegen de tijd dat hij van kracht wordt. In 2012 is overigens wel een wet aangenomen waarmee standaardisatie beter is geregeld voor bedrijven in het algemeen. De nieuwe wet die elektronische identificatie regelt, zal ervoor zorgen dat patiënten e-health kunnen krijgen van over de grens.’


Een greep uit het curriculum vitae

Neelie Kroes (1941)

Studie: economie

1982-'89: minister Verkeer en Waterstaat in kabinet Lubbers I en II

1989-2000: president van universiteit Nyenrode

Talloos veel functies wwaronder voorzitten raad en bestuur Delta Psychiatrisch Ziekenhuis

2004-'2010: eurocommissaris, belast met mededinging

Sinds 2010: vicevoorzitter van de Europese Commissie, belast met digitale agenda

Download dit artikel (PDF)
interview ouderen
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • C.R. Lincke

    Kinderarts, Amsterdam Nederland

    Met de mentaliteit bij zorgverleners valt het wel mee, mevrouw Kroes. Wat ontbreekt is 1) slagvaardige sturing door de overheid en 2) een realistische visie op privacy die misbruik van gevoelige gegevens zoveel mogelijk bemoeilijkt maar efficiënte sa...menwerking - ook met patiënten zelf niet belemmert. Wist u dat communicatie en uitwisseling van medische gegevens via e-mail niet voldoet aan de veiligheidseisen van vele ziekenhuizen? Vele zorgverleners kunnen zich hun werk zonder e-mail niet meer voorstellen, hoewel dat dus eigenlijk niet mag. Ik hoop dat de IGZ niet meeleest.
    Wat is realiteit van IT in de zorg anno 2014? Als ik een patiëntje zie voor een 2e opinie, dan verbazen ouders zich terecht erover dat ik niet eventjes in het elektronisch dossier (EPD) van mijn collega in het andere ziekenhuis naar bloeduitslagen en röntgenbeelden kan kijken. Nee, die moet ik met door ouders getekende toestemmingsformulieren omslachtig opvragen, van alle behandelaars afzonderlijk. Bij gescheiden ouders - niet echt een zeldzaamheid - zou ik eigenlijk toestemming van beide ouders moeten overleggen. Er wordt nog volop gefaxt en bossen van papier verstuurd dat vervolgens weer omslachtig ingescand moet worden. Zoeken naar details in een berg van ingescande documenten is overigens slechts een theoretische mogelijkheid, en vaak zelfs dat niet.
    Hoe is het mogelijk dat de acht academische ziekenhuizen in Nederland allemaal verschillend opgebouwde EPD's hebben van minimaal 3 leveranciers, waartussen eenvoudige gegevensuitwisseling niet mogelijk is. Bij de algemene ziekenhuizen is het niet anders.
    Begrijp me niet verkeerd; geen haar op mijn hoofd dat terug wil naar het papieren dossier of de röntgenmap die altijd zoek was. Het is tijd voor moet een flinke stap in uniforme standaarden en makkelijke uitwisseling van gegevens tussen zorgverleners onderling en met patiënten. Hier ligt een belangrijke taak voor de overheid die tot nu toe verzuimd heeft om hier sturend op te treden.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.