Een buitenlands avontuur leidde tot een tuchtzaak
Gemaksrecept brengt cardioloog in Nickerie (Suriname) in problemen
5 reacties
Een arts werkt regelmatig op vrijwillige basis in Suriname. Dan gaat er iets mis en moet hij voor de tuchtrechter verschijnen.
Opgewekt liep de secretaresse in het flatteuze groenkleurige ziekenhuisuniform de spreekkamer binnen. In haar handen had zij een stapeltje voorgestempelde recepten. ‘Kunt u deze vast tekenen, dok? Dat is makkelijker voor de ontslagreceptjes op de MCU!’
‘Ik teken de recepten liever op het moment dat ik ze heb geschreven en bij de patiënt voor wie ze zijn bedoeld!’ Ze reageerde enigszins verbaasd. ‘Is goed, dok, maar de andere dokters vinden dat altijd goed zo hoor’, zei ze toen ze weer naar buiten liep.
Antistolling
Mijn gedachten gingen terug naar 26 februari 2019. De laatste week van mijn eerste verblijf in Nickerie in het noordwesten van Suriname. Vroeg in de ochtend had ik bij een patiënt die wegens een achillespeesruptuur zijn onderbeen in het gips had, antistolling voorgeschreven met Sintrom. In Nickerie wordt de taak van de trombosedienst uitgevoerd door de cardiologen. Het was een vervolgconsult en de patiënt was goed ingesteld, dus ik hoefde het acenocoumarolregime alleen maar in dezelfde dosering te continueren op zijn Sintrom-lijst (twee of drie tabletten per dag).
Bij thuiskomst waren de tabletten op en hij meldde zich later die ochtend opnieuw bij de polikliniek voor een recept. Dankzij zo’n ‘gemaksreceptje’ was dat zo gebeurd. Helaas stond er Marcoumar op dat recept in plaats van Sintrom. Marcoumar bevat 3 mg per tablet en is dus drie keer zo sterk als Sintrom. De apotheek verstrekte de tabletten en de patiënt gebruikte vanaf die dag twee à drie tabletten Marcoumar per dag.
Drie weken later werd hij opgenomen wegens een bloederige urine en ontwikkelde hij een spierhematoom. De INR-waarde was torenhoog en alle ogen van de toen aanwezige specialisten waren gericht op de dokter die de foute medicatie had voorgeschreven!
Het was toch niet mijn schuld? De apotheek had dit toch moeten zien?
Levensgevaarlijke medicatie
In september stond er een stukje in de Surinaamse krant De Ware Tijd over een cardioloog die levensgevaarlijke medicatie had voorgeschreven aan een patiënt, waardoor die patiënt bijna was overleden aan bloedingen!
Dezelfde maand werd er een klacht ingediend bij het Surinaamse medisch tuchtcollege. De patiënt verweet alle uit de afwijkende INR-waarden voortvloeiende klachten aan het ziekenhuis in Nickerie en aan de dokter die hem had behandeld – ik dus.
Vlak voor mijn derde bezoek aan Suriname in januari 2020 kreeg ik bericht dat ik als arts niet langer welkom was in Suriname wegens mijn slechte medisch handelen. Door een interventie van de Hindoestaanse chirurg Chander Mahabier, die iedereen in Suriname ongeveer persoonlijk kent, kwam de omvang van het probleem aan het licht en werd deze maatregel ingetrokken: ik mocht alsnog komen!
In januari 2021, tijdens mijn verblijf in Nickerie, ontving ik een bericht van het medisch tuchtcollege in Suriname met daarin de aanklacht van patiënt en het verzoek een verweerschrift te schrijven.
In september 2021 vond een hoorzitting plaats, waarvoor ik helaas geen uitnodiging heb ontvangen. Vlak voor nieuwjaar, op 28 december, ontving ik een afschrift van het vonnis, waarin de klacht gedeeltelijk was toegewezen. Ik had een fout recept geschreven en daarvoor een waarschuwing gekregen. De vorderingen van de patiënt, dat ik al zijn ellende had veroorzaakt die samenhing met de ontspoorde INR-waarden, waren afgewezen.
Verwarrend
Voor mij is dit, na ruim 45 jaar klinische werkzaamheden te hebben verricht, de eerste keer dat ik in contact ben gekomen met het medisch tuchtrecht en daardoor ook de eerste keer dat aan mij een ‘veroordeling’ of ‘maatregel’ is opgelegd.
U zult misschien begrijpen dat in de afgelopen drie jaren talloze gedachten en emoties door mijn hoofd zijn gegaan. Boosheid, gevoel van onrecht, teleurstelling – noemt u maar op, want elke emotie is hier wel op zijn plaats. Ik kan u verzekeren dat een dergelijke rechtsgang verwarrend kan werken door de steeds maar weer repeterende gedachten en de daarbij ervaren emoties. Het was toch niet mijn schuld? De apotheek had dit toch moeten zien? Waarom ziet die patiënt zelf niet dat hij andere pillen heeft gekregen? Waarom heeft de orthopeed de antistolling laten doorlopen, toen het gips eraf ging? Ik werk hier nota bene als vrijwilliger…
Stormen geluwd
Het medisch tuchtcollege heeft zijn uitspraak gedaan en de emotionele stormen zijn inmiddels geluwd. Ik kan nu alleen maar stellen dat de rechtsgang correct is verlopen, dat ik op een correcte wijze door dit college ben behandeld en dat het terecht is dat ik verantwoordelijk word gesteld voor alle recepten waar mijn naam op staat! Daar is simpelweg geen speld tussen te krijgen. Al mijn bovengenoemde argumenten doen daar helaas niets aan af!
Denkt u daar nog maar eens aan als een opgewekte secretaresse om uw handtekening vraagt op voorgedrukte, blanco recepten!
auteur
Hans Kragten
cardioloog, Heerlen
contact
jkragten@xs4all.nl
cc: redactie@medischcontact.nl
Huisarts, Den Haag
Hulde voor het schrijven over een zelfgemaakte “fout” met tuchtzaak. Ja de uitspraak kun je misschien als terecht zien, want je bent verantwoordelijk voor je eigen recepten, maar dit had ook elke arts kunnen overkomen. Volgens mij is dit helend om te... schrijven en te delen. Er blijkt namelijk niets om je te voor te schamen en helend om te lezen, want me maken allemaal wel een een foutje. Gelukkig zijn we dan niet de enige…
J.H. Leenders
arts, Leeuwarden
Juist daarom is er in Nederland een trombosedienst met een databestand, waarin vermeld staan:
de eerste voorschrijver, indicatie, datum van ingang, datum van stoppen, voorgaande doseringen etc.
En bij fenprocoumon is het sowieso aan te bevelen te ...checken waarom hiervoor is gekozen, toch ?
Ik mag hopen dat menig trombosedienst-dokter het hier mee eens is.
M. Nelissen Meijer
Arts
Maar het hele punt is toch dat er een blanco recept is getekend? Die fenprocoumon is er later op gekomen. Viel voor deze dokter niet zoveel te checken aan indicatie ben ik bang dan. Zo begrijp ik het verhaal tenminste.
M. Samsom
Huisarts, Amsterdam
Wat een rotverhaal. We werken steeds meer in netwerken en daarin gaan dingen fout. Jij geeft als arts opdracht, het is ondoenlijk om persoonlijk alle recepten te zien. In de praktijk gaat dat wel vaker fout en helaas soms met nare gevolgen. Waar is... de verantwoordelijkheid van de apotheker? Die heeft niet voor niets controlefunctie toch? En hoe kan de tuchtrechter dit gevoel van onmacht bij ons wegnemen? Graag reactie van iemand die zitting heeft in het college.
J.A.H. Holslag
Arts, Arnhem
“ het is ondoenlijk om persoonlijk alle recepten te zien”
Ik vind het goed dat de verantwoordelijkheid blijft liggen bij de arts. Als recepten in uw naam getekend worden, helpt dat om heel zeker te weten dat die gedelegeerde dat doet op een manier w...aar u verantwoordelijkheid voor wilt en kunt nemen.