Duo-euthanasie roept bijzondere vragen op

Het komt steeds vaker voor dat paren gezamenlijk om euthanasie vragen, schrijven ethicus Suzanne van de Vathorst en docent Donald van Tol deze week in Medisch Contact. De kwestie is actueel geworden, nu bekend is geworden dat voormalig CDA-Kamerlid Frans Jozef van der Heijden en zijn vrouw Gonnie vorige week samen een einde aan hun leven hebben gemaakt. Dat werd duidelijk uit een rouwadvertentie vandaag in het AD, waarin het echtpaar verwijst naar de huidige discussie over het zelfgekozen levenseinde. Zij leden beiden aan een ongeneeslijke ziekte.

‘Nu euthanasie het plannen van het tijdstip van overlijden mogelijk maakt, is het niet verwonderlijk dat er ook verzoeken zijn van echtparen die samen en tegelijkertijd wensen te overlijden’, stellen Van de Vathorst en Van Tol in het artikel ‘Duo-euthanasie als een reële optie’. Duo-euthanasie is de afgelopen jaren een aantal keer voorgekomen, blijkt uit gegevens van de Regionale Toetsingscommissies Euthanasie (RTE’s). Hoe vaak de vraag om duo-euthanasie zich precies voordoet en hoe vaak het wordt afgewezen, is onbekend.

In de meeste gevallen van duo-euthanasie die nu gepubliceerd zijn, is sprake van een partner die een ernstige en ongeneeslijke ziekte heeft waar hij op korte termijn aan zal overlijden. De andere partner vraagt echter om euthanasie omdat hij weet dat de ene zal overlijden, en hij daardoor volledig afhankelijk zal worden van de verzorging door vreemden (..). ‘Het reële vooruitzicht om zonder de hulp, steun en gezelschap van deze partner te moeten voortleven en daarbij volledig (zorg)afhankelijk te worden van anderen, ervaren zij als ondraaglijk.’

‘Duo-euthanasie roept bijzondere vragen op’, stellen de ethici. ‘Hoe beoordeel je het verzoek om euthanasie van iemand die weet dat hij zijn partner op korte termijn zal verliezen?’ Ze wijzen onder meer op de rol van de arts. De vraag om duo-euthanasie waarbij het toekomstig verlies van partners een rol speelt, legt een last op de schouders van artsen die ‘nog zwaarder’ drukt dan bij ‘reguliere’ euthanasieverzoeken.

De vraag om duo-euthanasie zal zich ‘ongetwijfeld’ meer gaan voordoen, verwachten zij. ‘Hoewel artsen daarmee voor complexe afwegingen komen te staan, blijkt volgens de auteurs uit de beoordeling van de RTE’s dat ook bij het inwilligen van dergelijke verzoeken aan alle wettelijke zorgvuldigheidseisen kan worden voldaan.

Lees: Duo-euthanasie als een reële optie