Dubbel
1 reactieMijn eerste coschap was interne geneeskunde en vond plaats op de afdeling Oncologie. De tweede patiënt van wie ik een nieuwe status maakte, was een man van 54 met een gemetastaseerd coloncarcinoom.
In de ruim een uur durende anamnese vertelde de patiënt hoe hij met zijn ziekte omging en refereerde daarbij aan het boek The Secret - Het geheim van voorspoed en geluk, van Rhonda Byrne. Het stimuleerde hem te geloven in zijn eigen kunnen. Hij vond dan ook dat je pas ziek bent als je je ook ziek gedraagt. De patiënt bracht die gedachte in praktijk door niet met zijn werk te stoppen, dagelijks een uur te fietsen en de tuin te doen.
Tijdens het lichamelijk onderzoek voelde ik voor het eerst in mijn leven een metastase in de lever. In eerste instantie lukte het niet, maar door exacte instructies van de patiënt voelde ik het uiteindelijk wél. Er bekroop me een dubbel gevoel: enerzijds natuurlijk droefenis door de realistische confrontatie met de ernst van zijn ziekte. Maar tegelijk een vorm van blijdschap, omdat ik voor het eerst deze lichamelijke afwijking had gevonden en gevoeld.
De arme man was nota bene blij voor me.
Enkele weken later overleed hij. Het was even heel stil in mijn hoofd. Ik kon niet geloven dat deze enorm positieve en gemotiveerde patiënt het niet had gered.
Sjoerd Steendijk, geneeskundestudent
Lees alle lezersbijdragen uit de special Kanker
Charlotte Hofstee
, Amsterdam
‘Ik kon niet geloven dat deze enorm positieve en gemotiveerde patiënt het niet had gered.’ Deze zin uit het stukje van Sjoerd Steendijk in de kankerspecial raakte me. Het drong ineens tot me door hoeveel artsen denken dat positief zijn, goed is tegen... kanker.
Ik ben kortgeleden behandeld aan kanker. Het is gelukt de behandeling psychisch goed te doorstaan. Maar toch, hoe bewust ik het me daarvoor ook was, de boodschap dat het leven onvoorspelbaar, oncontroleerbaar en kwetsbaar is, komt goed aan als je zelf ziek wordt. En dat maakt me regelmatig angstig en verdrietig. Nou kan ik daar meestal wel tegen. Maar er zijn periodes dat ik veel klachten heb, of me er erg bewust van ben wat ik zou denken als ik over een patiënt zou lezen ‘de prognose is slecht’. Dan duurt mijn verdriet langer. En dan ben ik vaak bezorgd over de invloed van mijn emoties op mijn immuunsysteem en daarmee op mijn ziekte.
Toen ik deze zorgen besprak met collega’s vond iedereen dat dát de bedoeling toch niet kon zijn. Er was er maar ééntje die zei: ‘wat een onzin’.
Ik heb het maar eens nagekeken. Er is niet of nauwelijks bewijs voor invloed van het omgaan met stress op het ontstaan of beloop van kanker. Het is dus kwakdenken, dat wij ons hebben eigengemaakt.
Natuurlijk, ook ik ben liever blij. Ook ik zie het liefst positieve, gemotiveerde en vooral levende patiënten. En als de patiënt van Sjoerd gelukkig blijft door vast te houden aan de illusie van maakbaarheid, lijkt me dat niet per se verkeerd.
Maar ook, juist, de ongelukkige patiënten verdienen rust en troost. Dus als ik nog eens verdrietig ben, of een enorm negatieve en gedemotiveerde patiënt tegenover me krijg, weet ik wel wat ik zal zeggen. Wát een onzin.
Charlotte Hofstee, huisarts
[Reactie gewijzigd door op 20-07-2015 02:00]