Dormicum vóór euthanasie bij demente gaat te ver
2 reactiesEen specialist ouderengeneeskunde die euthanasie verleende aan een wilsonbekwame dementiepatiënte is door de Regionale Toetsingscommissie op de vingers getikt. De arts heeft ‘een grens overschreden’, aldus de toetsingscommissie, door heimelijk Dormicum in de koffie van de patiënte te doen en haar daarmee de mogelijkheid tot verzet te onthouden.
De patiënte leed volgens de commissie wel uitzichtloos en ondraaglijk, en de arts heeft met die inschatting volgens de zorgvuldigheidseisen gewerkt. Maar de specialist ouderengeneeskunde had niet vooraf Dormicum in haar drinken mogen doen om een worsteling tijdens de euthanasie te voorkomen, stelt de commissie. De arts had volgens de toetsingscommissie niet ondubbelzinnig tot de overtuiging kunnen komen dat er sprake was van een vrijwillig en weloverwogen verzoek. Uit het verslag blijkt dat de patiënte haar schriftelijke euthanasieverzoek in demente toestand niet mondeling tegenover haar eigen huisarts noch tegenover de specialist ouderengeneeskunde had herhaald. In het verpleeghuis riep ze wel regelmatig dat ze dood wilde en oogde ze diepongelukkig.
De Regionale Toetsingscommissie plaatste het oordeel gisteravond online en Trouw meldt vandaag dat het voor het eerst in Nederland is, dat de commissie oordeelt dat een geval van euthanasie bij dementie niet volgens de zorgvuldigheidseisen is verlopen. Uit de beschreven feiten en omstandigheden blijkt dat de vrouw van rond de tachtig jaar, meerdere malen schriftelijk had verklaard dat ze ‘op mijn verzoek’ en ‘wanneer ik daar zelf de tijd rijp voor acht’ euthanasie wilde. Eén van de ouders van de vrouw had dezelfde ziekte doorgemaakt in een verpleeghuis. Volgens het oordeel had haar dit ‘ernstig getraumatiseerd en de hele familie veel verdriet gedaan.’ Nadrukkelijk had ze opgeschreven dat ze niet in een instelling wilde worden opgenomen voor demente ouderen en dat ze in dat geval euthanasie wilde. Toen ze toch in een instelling werd opgenomen, zei ze soms dat ze dood wilde en soms van niet.
lees ook:
Dr. M.C.T.F.M. De Krom
Neuroloog, niet praktiserend en SCEN arts, Den Haag
De commissie geeft in haar oordeel achteraf weer dat er medisch onzorgvuldig gehandeld is. Dat is belastend en jammer voor de betrokken artsen en de zorgvuldigheid waarmee zij deze de casus benaderd hebben.
Bij de procedure wordt aangegeven dat de be...trokken patiënte zich zou "verzet" hebben tegen de injectie van Thiopental, die plaats vond na de orale en subcutane toediening van midazolam. Onbesproken en dus ook niet overwogen in deze casus blijft hier de mogelijkheid van een zeldzame bijwerking van benzodiazepines, nl. het optreden van agitatie, rusteloosheid en vijandig gedrag na toediening van benzodiazepines. Deze bijwerking zou de problemen tijdens de uitvoering van de euthanasie kunnen verklaren: er was mogelijk geen sprake van actief verzet maar een bijwerking van de gebruikte medicatie. Hierdoor valt de bodem weg onder (een deel van) het oordeel medisch onzorgvuldig.
Jan Keppel Hesselink
arts-pijnbehandelaar, Bosch en Duin
Ik herinner me nog goed een patient met multipele tumoren in de hersenen, die dreigde in te klemmen. We gaven morrphine om de pijn te verlichten en spraken de familie. We zeiden, het zou kunnen zijn dat we vannacht meer moeten geven, maar dan is er w...el een kans op overlijden. Iedereen begreep wat we zeiden. Tussen de regels door.
De hedendaagse ethiek aan het (sterf-)bed is doorgeschoten. Dat zal zeker samenhangen met de vele ethici, juristen en filosofen die zich tegen het vak aanbemoeid hebben, allen academici en geen artsen.
Het transparant moeten maken van elke stap die naar de dood leidt is zo tot een regel geworden. Ik vind dat niet humaan. Deze arts die Dormicum gaf handelde volgens mij juist uiterst ethisch. Of laten we liever zeggen barmhartig. Want het woord ethisch is volgens mij een vreselijk container begrip geworden, waar iedereen zijn impliciete vooroordelen in mag dumpen.
Het wordt 'heimelijk' is ook een mooie hier. Ik had dus voor 'barmhartig' gekozen.
Onze medische ethiek is inmiddels door de administrateuren en juristen ons uit de handen genomen. Dat hebben we laten gebeuren. Net zoals nu de apothekers ineens medebehandelaar willen worden. En euthanatica niet willen verstrekken als ze dat zei zo zien, en dat hun goed recht vinden.
Zo vallen steeds meer kerngebieden van de geneeskunde in handen van niet artsen. Het is een patroon. Barmhartigheid is geen woord meer, dat in de hedendaagse geneeskunde past klaarblijkelijk. Gaan we de geneeskunde ooit nog terug claimen, of wordt het een democratie aan het bed?