‘Doodzieke zorg moet op de schop’
Chirurg Wittens pleit in zijn boek voor zorg op radicaal andere basis
17 reacties
Andere ziekenhuizen met anders werkende artsen zijn de sleutel tot betere en meer betaalbare ziekenhuiszorg. Daarvan is vaatchirurg Cees Wittens overtuigd, die het in een ‘deltaplan’ over een andere boeg wil gooien.
Een operatie loopt uit. Het operatieteam besluit af te zien van de laatste operatie die daarna stond gepland, want anders wordt het te laat. Chirurg, anesthesioloog en ok-verpleegkundige vertrekken naar huis, alle dure faciliteiten blijven onbenut achter, en de al maanden op zijn operatie wachtende patiënt slikt zijn teleurstelling weg.
Vaatchirurg Cees Wittens zucht diep. Zo’n situatie is een grote doorn in zijn specialistenoog. Na zo’n veertig jaar meedraaien in de ziekenhuiswereld zijn er wel meer zaken die hij graag anders ziet. Hoe, dat legde hij vast in het boek De zorg is doodziek, in de hoop dat beleidsmakers durven te kiezen voor een radicaal andere inrichting van de specialisten- en ziekenhuiszorg.
Een ziekenhuis is in de eerste plaats een reparatiebedrijf
Want artsen kunnen op dit moment niet altijd de best mogelijke zorg bieden. En in ziekenhuizen wordt geld niet efficiënt besteed. Dat zijn, kort samengevat, de belangrijkste kritiekpunten die Wittens uit in zijn boek. In een bijbehorend symposium dat op 20 december plaatsvindt, wisselt hij van gedachten met sprekers als zorgondernemer Loek Winter, vicevoorzitter Huib Cense van de Federatie Medisch Specialisten (FMS), en oud-bestuursvoorzitters Herre Kingma (Medisch Spectrum Twente) en Hans Büller (Erasmus MC) over de implicaties van zijn plan.
Wittens, zelf werkzaam voor het Maastricht UMC+ en DC Klinieken Slotervaart, heeft volgens eigen zeggen ‘een kritisch oog’. Dat leverde hem de nodige innovaties in zijn eigen vakgebied op, en bracht hem tot zijn toekomstdroom van het ideale ziekenhuislandschap. Hij wil vooropstellen dat hij de mensen die in ziekenhuizen werken niks kwalijk neemt. ‘Mijn boek is geen aantijging tegen de mensen, maar tegen het systeem dat we hebben gebouwd. Dat is ziek, en daardoor komen mensen niet tot hun recht.’
Eerst de basis
De basis van Wittens’ ‘deltaplan’, zoals hij zijn voorstel aanduidt, begint bij een nieuwe ziekenhuisstructuur. Weg met de wildgroei aan ziekenhuizen, zbc’s en klinieken die er nu bestaan. Wat Wittens betreft kan het aanbod worden teruggeschroefd: naar zes academische ziekenhuizen, zo’n vijftig tot zestig dagbehandelcentra en twintig 24-uurscentra.
Om met die laatste beginnen. Die twintig volcontinucentra zijn bedoeld voor zorg waarbij een opname nodig is, en daar wordt 24 uur per dag, zeven dagen per week gewerkt. Los van een nachtelijke schoonmaakronde, draaien artsen hier het etmaal rond in ploegendiensten. Want dat maakt dat een dergelijk ziekenhuis ‘gemiddeld drie keer zo productief is als een even groot, bestaand ziekenhuis’, aldus Wittens. Bovendien worden ze identiek gebouwd, waardoor alles – van operatiekamer tot facilitaire dienst en administratie – gelijk is. Dat bespaart kosten op ontwerp, onderhoud en inkoop, voorziet Wittens. Deze ziekenhuizen dienen zich wel te specialiseren in hun behandelingen, ervan uitgaand dat ‘verdere concentratie van kennis en kunde’ de kwaliteit van zorg ten goede komt.
Naast die 24-uurscentra ziet Wittens ruimte voor zo’n vijftig tot zestig dagbehandelcentra, die zich beperken tot een handvol behandelingen. In die centra worden relatief eenvoudige ingrepen uitgevoerd die geen opname vergen, en samen goed zijn voor 60 tot 70 procent van de benodigde zorg die nu door algemene ziekenhuizen wordt geleverd. Ook hier is de gedachte: hoe meer artsen zich concentreren op een bepaalde vaardigheid, hoe beter ze hun werk zullen doen.
Het kunstje dat ik goed kan, doe ik weinig
Het aantal dure universitaire medische centra mag van Wittens worden teruggebracht. Vanwege de spreiding over het land zou hij het UMC in Leiden en een van de twee Amsterdamse willen schrappen. De zes die overblijven focussen dan volledig op topklinische, innovatieve zorg die zo vernieuwend is dat er nog weinig over in richtlijnen is te vangen.
Ja, patiënten zullen in zo’n situatie verder moeten reizen naar een passend ziekenhuis. En artsen zullen een meer afgebakend takenpakket krijgen. Maar een ziekenhuis is ‘in de eerste plaats een reparatiebedrijf’, zegt Wittens. ‘Iets is kapot en dat moet gerepareerd, en dat moet efficiënt. Dat is de basis.’ Zaken als een ziekenhuis om de hoek, goed eten op de zaal en een empathische arts zijn belangrijk voor patiënten ‘maar we hebben nu niet het geld voor de basis én de extra’s. Laten we nu eerst de basis goed maken’.
Opleiding in delen
Eén van de zaken die Wittens hoopt te ondervangen met zijn nieuwe ziekenhuisstructuur ‘is het veranderde arbeidsethos’ onder artsen en andere zorgverleners. Met ietwat lede ogen ziet hij aan hoe zij toch vaker een negen-tot-vijfmentaliteit hanteren dan hem, diep in het hart, lief is. Hij begrijpt het en probeert erin te berusten – ‘het is de nieuwe generatie’ – maar wil er een oplossing voor vinden, die in ieder geval toekomstige artsen meteen meer diverse loopbaanopties biedt.
Daarom pleit hij voor een andere opleiding die erop aansluit: geen zesjarige specialisatie voor elke arts, maar een opleiding in delen. Na de eerste twee jaar kan een arts als zaalarts aan de slag, die overdag actief is in een opnameziekenhuis. In deze functie is er veel ruimte voor patiëntcontact, voor de arts die daar het meeste affiniteit mee heeft. ‘De huisarts van het ziekenhuis’ vat hij deze functie samen.
Na nog eens twee jaar studie kan een wat verder gespecialiseerde arts aan de bak in een dagbehandelcentrum – ook nog steeds een meer regelmaat brengende positie, want die centra zijn ’s avonds niet open. Voor de carrièretijgers die zich verder willen specialiseren en die leven voor hun artsenbestaan, wachten de laatste twee jaar van specialisatie. De specialist met dit diploma op zak, kiest voor de consequentie van een ploegendienstbestaan in een 24-uurscentrum. En focust dan ook volledig op het ‘kunstje’ waar hij goed in is. Wittens is voorstander van meer specialisatie in de artsentaken. Hij vindt het zonde dat een arts die goed is in bijvoorbeeld een bepaalde operatie of diagnose, daar maar een relatief klein deel van de tijd mee bezig is. Hij ziet liever taken gesplitst: de arts met meer affiniteit met de patiënt achter de ziekte richt zich daarop, de arts die wil focussen op zijn technische of diagnostische vaardigheid, kan daar meer tijd aan besteden.
‘Ik heb zes jaar geleerd voor opereren, maar opereer nu anderhalve dag per week. Het kunstje dat ik goed kan, doe ik weinig. Dat is eigenlijk zonde’, stelt Wittens. Voor de arts van de toekomst moet dat anders, wat hem betreft. ‘Die staat acht uur te opereren. Zou ik dat zelf willen? Nee, ik zou dat vreselijk vinden, want ik vind het leuk om mijn patiënten na een operatie te zien. Maar als je het systeem anders inricht, krijg je ook andere mensen die met een andere motivatie het beroep kiezen.’ Artsen moeten wat hem betreft daarnaast allemaal in loondienst, om elk risico op perverse productieprikkels te vermijden.
Computers uit 1800
Wittens breekt in De zorg is doodziek een stevige lans voor moderne, landelijk uitgerolde ICT in ziekenhuizen. Verontwaardigd: ‘Er staan nu computers uit het jaar 1800, die minutenlang opstarttijd nodig hebben, en niet met elkaar kunnen communiceren. In ziekenhuizen staat spul waar je thuis niet mee wilt werken.’
Gecombineerd met een digitaal patiëntendossier dat voor elke zorgverlener inzichtelijk is – en een pasje in beheer bij de patiënt – zou de kwaliteit van zorg drastisch verbeteren, verwacht hij. Artsen hoeven geen onderzoeken meer te doen die collega’s elders al hebben verricht. En krijgen zicht op het volledige ziektedossier van een patiënt, wat helpt om betere afwegingen te maken. ‘Patiënten hechten minder aan privacy dan we denken. Op een verjaardag zijn ze bij wijze van spreken de eerste om te vertellen over hun kankerbehandeling.’
Bovendien maakt dergelijke ICT het mogelijk om snel, relatief eenvoudig en zonder toenemende administratielast te meten. En Wittens ziet vooral graag dat er meer wordt gemeten. Wat is een gekozen behandeling en wat was het effect? En: welke specialist en welk ziekenhuis doen het goed, en welke minder? Als het aan hem lag, worden artsen strenger gevolgd. Wie het goed doet, mag beloond, wie het minder doet wordt, als waarschuwing en bijscholing niet helpen, uit het vak gezet. ‘De zorg die wordt geleverd gaat om jouw moeder, kind, broer. Dat moet je iedereen voorhouden.’
Wittens neemt voor zijn deltaplan het jaar 2050 als horizon, ‘zodat de mensen die er nu werken er geen last van hebben en zich gaan verzetten, maar meedenken’. ‘We hebben het zorgstelsel dertig jaar lang laten groeien. En het werkt niet goed. Er komt telkens, als zeepsop, blubblub, iets nieuws bij, maar er gaat nooit iets vanaf.’ Hij heeft er geen vertrouwen in dat de ziekenhuiszorg zich vanzelf evolueert naar iets wat leidt tot betere zorg tegen minder kosten. Vandaar zijn drang om het over een andere boeg te gooien.
Opnieuw beginnen
Ja, hij is wel een beetje ‘de oude grijsaard’ die moppert en geen concreet antwoord op de vraag biedt hoe een overgang van het huidige systeem naar zijn ideale ziekenhuisomgeving in de praktijk mogelijk is, erkent Wittens ruiterlijk. Wat hij vooral hoopt, is dat zijn poging out of te boxte denken voer voor discussie biedt, en dat hij bij politici een snaar raakt.
‘We moeten echt opnieuw beginnen. Het liefst zou ik zien dat een brede commissie van honderd mensen wordt samengesteld, die twee jaar sleutelt aan en nadenkt over een toekomstschets. En dan zegt: dit is het, dit voeren we consistent uit. Net als bij het Zeeuwse Deltaplan gebeurde. Dat heeft ook meerdere kabinetten doorstaan. Daar mag ook iets heel anders uitkomen dan ik schets. Als we maar een doel hebben en weten waar we naartoe gaan.’
Presentatie & boek
Wittens presenteert zijn visie tijdens het symposium ‘De zorg is doodziek’, op dinsdag 20 december, in hotel/theater Figi te Zeist.
Zijn boek: De Zorg is doodziek, Cees Wittens, Uitgeverij PMA, 91 blz., 35 euro. Bestel direct
-
Ilse Kleijne
Ilse Kleijne-Thoonsen (1974) is sinds 2016 journalist bij Medisch Contact, inmiddels met het vizier op onder andere opleiding, loopbaan en arbeidsmarkt. Is gefascineerd door zieke dokters en artsen die even minder succesvol durven te zijn. Kleijne werkte eerder als verslaggever voor regionale dagbladen en een energiekrant, en schreef voor MC over financiële en politieke artsenzaken.
Wim van der Pol
apotheker niet praktiserend, Delft
Mij kan het model van dr Wittens absoluut niet bekoren. Er zijn grotere maatschappelijke problemen waar wij als maatschappij en samenleving voor gesteld zijn. In een periode waarin vele veranderingen gaan plaatsvinden is het omgooien van de zorgstruc...tuur vragen om moeilijkheden en het nemen van grote risico's. Luchtfietserij is prima, maar laten we er direct de krenten uit halen en de rest laten voor wat het is. Het doet denken aan sprookjes.... er was eens. In die sfeer kan het boek het beste herschreven worden.
Hinne H. den Engelsen
huisarts, niet-praktiserend, Heiloo
Het interview met chirurg Wittens is mij uit het hart gegrepen.
Een ziener die een toekomst beeld schetst waar je als weldenkend arts geen bezwaar tegen zou kunnen hebben.
Dat hoop ik , maar de praktijk is vaak weerbarstiger.
Een aantal van deze ide...eën heb ik her en der eerder gehoord, maar niet in zo een duidelijke samenhang met elkaar. Klasse.
Ik hoop oprecht dat het opgepakt wordt, het lijkt mij grote winst voor de zorg, voor de patiënten, maar vooral ook voor de medewerkers aan de zorg.
Winst niet alleen op financieel gebied , maar vooral op kwalitatief gebied.
Ik lees dat de opzet is om 2050 als horizon aan te houden.
Dat lijkt mij ver weg, natuurlijk moet er nog veel water naar zee stromen voordat er geconcretiseerd kan worden, maar het is de uitdaging wel waard.
Onder de jongere collega’s zal dit plan moeten gaan rijpen. Er is een begin , al meer collega’s in de gespecialiseerde ziekenhuiszorg zien het belang van een dienstverband in.
Dat is bemoedigend en een stap in de goede richting.
Indertijd werkten huisartsen in het oude ziekenfonds systeem ook prima met het vaste abonnement systeem. Dat gaf rust en was – in mijn optiek – beter dan het jachtige gehijg met particuliere patiënten waarbij iedere verrichting berekend moest worden .
Mensen als Wittens zijn belangrijk in het proces tot verandering, zij hebben visie en lef.
Wie volgt !
jos rensing
huisarts, den haag
Na twee jaar extra opleiding zou een basisarts volgens collega Wittens wel kunnen acteren als "huisarts van het ziekenhuis" : Beetje empatisch babbelen met de patiënten maar zonder technische of diagnostische vaardigheden want die verwerft de dokter ...pas na vele jaren verdere specialisatie.
Verassend hoe sommige chirurgen nog steeds aankijken tegen het specialisme huisartsgeneeskunde.
Ik denk dat die specialist in de perceptie van deze chirurg altijd "de huisdokter" is gebleven.
Cornelis Bruijninckx
chirurg, Rotterdam
Collega Wittens heeft zijn nek uitgestoken en beargumenteerd gepleit voor een totaal ander en waarschijnlijk goedkoper en mogelijk niet slechter model dan wat we nu hebben. Daarvoor verdient hij respect van zijn beroepsgenoten. Ik kan mij voorstellen... dat huidige in ziekenhuizen werkzame specialisten zich hierin niet onmiddellijk als een vis in het water zien functioneren. Wittens zelf heeft dat ook al voorzien en mikt daarom op 2050 zodat huidige specialisten 'zich niet gaan verzetten maar meedenken'. Meedenkend kunnen de door artsen, die nu reeds de moeite genomen hebben mee te denken, opgeworpen bezwaren na analyse waarschijnlijk zijn 'utopisch' genoemde model aanscherpen. Bijvoorbeeld het treffen van specifieke maatregelen om specifieke groepen zoals ouderen met indrukwekkende comorbiditeit op een voor hen bevredigende wijze in dit model te passen. Zijn model is vooral chirurgisch georiënteerd en dus te eenzijdig. Niet-operatieve specialisten dienen daarom deze handschoen op te nemen en een 'utopische' structuur te ontwerpen waarin hun patiënten adequaat, effectief en, als het even kan, zo goedkoop als mogelijk is zonder verlies van kwaliteit, behandeld kunnen worden. Wittens heeft helaas zijn model nog niet (kunnen?) laten doorrekenen en dat is jammer, want de kosten van ieder model zijn, naast zijn medische effectiviteit en patiënttevredenheid, van groot belang om een rationele keuze te maken voor een model van de toekomst. Tot slot, ere wie ere toekomt, wil ik Wittens complimenteren met zijn 'deltaplan' voor betere en goedkopere ziekenhuiszorg.
Harma Stenveld
Dermatoloog, Epe
Collega Wittens beschrijft het ziekenhuis als een reparatiebedrijf. De basis daarvan is, dat wat kapot is gerepareerd wordt, en efficiënt. Hij beschrijft daarnaast een aantal extra's, waar we nu het geld niet voor hebben. Hjj noemt daarbij als voorb...eeld de empathische arts.
Geachte collega, empathie met onze patiënt kost geen geld . Het levert alleen wat op. Alleen een empathische arts hoort wat het echte probleem is, en kan dan met zijn/haar patiënt tot een beslissing komen of er überhaupt wel tot een reparatie moet worden overgegaan, of de hele uitlaat vervangen moet worden, of dat in de betreffende situatie alleen het lek repareren toch ook voldoet (om maar in de beeldspraak te blijven).
Sebastiaan Jansen
Orthopedisch chirurg, Den Haag
Er is al heel wat gezegd over het artikel 'doodzieke zorg moet op de schop' van collega Wittens. Voors en (gelukkig) met name tegens zijn aan bod gekomen. Toch mis ik nog iets in de commentaren. Het voorstel van collega Wittens berust op een systeem ...dat geheel gebaseerd is op centrale planning. Ik vraag mij af op welk succesvolle systeem van centrale planning collega Wittens deze visie gebaseerd heeft. De NHS? De Sovjet-Unie? Mijns inziens zal het voorgestelde systeem de nu al bestaande 'one size fits all' zorg alleen nog maar versterken en zowel patiënten als zorgprofessionals vervreemden.
Dat het beter kan in onze zorg is iets waarover velen het eens zijn. het totalitaire regime dat collega Wittens voorstelt gaat echter gaat echter geheel voorbij aan de grote diversiteit in wensen en behoeften van iedereen die met zorg te maken krijgt. Laten we ons focus daarop niet verliezen.
L Hannivoort
AIOS Anesthesiologie, Groningen
Ik vind het idee van een 24-uurs operatiekliniek nou niet heel erg aantrekkelijk. Feit is dat je in de nachtdienst minder scherp bent dan in de dagdienst, en we 's nachts meer fouten maken. In een tijd waarin we met z'n allen ons best doen om de kans... op fouten te verminderen (checklist op checklist - wellicht een 'beetje' doorgeschoten; veilig incident melden en daarvan proberen te leren; toenemende aandacht voor human factors en crew resource management etc.) is 's nachts operaties uitvoeren die prima overdag kunnen, naar mijn mening het laatste wat we moeten willen. Ik zou in elk geval niet voor een electieve ingreep in de nacht geopereerd willen worden.
En de complicaties in de dagbehandelcentra mogen opgelost worden door een ander? Dat is al iets wat gebeurt met de huidige zbc's die geen opnamecapaciteit hebben: iemand die de patiënt niet kent, mag wel de rotzooi van een ander opruimen, grof gezegd. Als dit op nog grotere schaal gebeurt, komt dat de gezondheidszorg en de continuïteit van zorg niet ten goede.
Daarnaast is dit hele plan heel erg gericht op de chirurgische patiënt, hoe zit dat met de niet-chirurgische ziekenhuispatiënten?
De ICT? Ja, die kan inderdaad heel veel beter, dat blijft een dagelijkse frustratie. Jammer genoeg lijkt dat een combinatie van gebrek aan geld voor goede apparatuur, en (deels ook daardoor) gebrek aan een aantrekkelijke baan voor goede ICT'ers met slimme ideeën
J.Kok
Anesthesioloog, Amsterdam
Het door collega Wittens aangehaalde onderwerp (curatieve zorg helemaal op de schop) is interessant omdat het enkele onderwerpen aanhaalt waar ik het regelmatig met jonge collegae over heb.
Waarom heeft elk ziekenhuis een ander EPD en praat deze nie...t met elkaar?
Waarom heeft elk ZH in NL zijn eigen apparatuur, als je wisselt van baan of werkt op meerdere locaties kun je eerst tig e-learnings doen (onveilig!)?
Waarom heeft elk ziekenhuis zijn eigen (operatie/pijn/zorgpad)protocollen?
Allemaal door marktwerking/Europese aanbestedingsregels/concurrentiebeding
Waarom is de administratie de overhand gaan voeren in de medische praktijk?
Deels door onszelf (uurtje factuurtje), deels omdat men de zorgprofessional niet meer vertrouwt en wil controleren, deels om processen meetbaar te maken (meten we wel het goede?)
Ik ben het eens dat (snijdende) medisch specialisten zoveel mogelijk doen waar ze goed in zijn maar dan is het noodzakelijk dat de regie over de opgenomen patiënt wordt gevoerd door een ziekenhuisarts (deze is dan hoofdbehandelaar) en in de thuissituatie door de huisarts. De medisch specialist wordt bij opname dus een consulent.
De visie op 24 uurs zorg en dagbehandeling is prikkelend maar erg eendimensionaal. Halve ZH'en liggen momenteel vol met patiënten die geen operatie-indicatie hebben, die plek blijft nodig. Waar 3x zoveel geopereerd wordt zijn ook 2 tot 3 maal zoveel complicaties, dit worden dus megaziekenhuizen met mega-IC's. Grote schepen zijn minder wendbaar en lastiger te sturen.
Het is aan ons om de verandering in gang te brengen, huisartsen zijn al begonnen, nu de medisch specialisten nog.
jaime borjas
arts-onderzoeker, groningen
Hoewel het niet allemaal onredelijk is, is deze deze set voorstellen nou echt out of the box en innovatief als het uit de koker komt van een chirurg? Ik lees zijn voorstel als een utopia voor de chirurg, dus eerder disciplinecentrisch dan out of the ...box. Ik vraag me af of de ziekenhuis-als-productie-eenheid wel is toegerust op de steeds complexere, want oudere patiënt. In dat licht zie ik de voorstellen van prof. wittens niet echt als toekomstgericht. En echt innovatief? Het leest als een traditioneel bedrijfskundig model met hier en daar de scherpe kantjes er vanaf (iedereen in loondienst zodat er geen perverse productieprikkels zijn).
Zijn meer meten pleidooi valt in een tijd waarin we nu juist het nut van meer meten bevragen, zijn ziekenhuis-als-24-uursfabriek komt in een tijd waarin we het nut van intensivering en hyperspecialisering van van alles ook op de proef wordt gesteld. En zijn voorstel tot de-academisering (kortere opleiding) komt in een tijd waarin we onze dokters liever wat meer evidence based willen laten denken en handelen (wat mij betreft is evidence based handelen ook weten wanneer het een tandje minder kan!), danwel een houding moeten hebben van een leven lang leren.
Aan de andere kant voel ik wel veel voor zijn boodschap dat we heel goed zijn in dingen moeilijker maken, maar dat het moeilijk is om dingen makkelijker te maken (vrij naar de baas van buurtzorg), maar of het hele ziekenhuislandschap ombouwen nou echt makkelijker is? Ik vraag me af of we dan niet gewoon het makkelijker moeten proberen te maken in de omgeving waarin we het ons nu in bevinden...
Anton Maes
huisarts, Dieren
Ik heb bewondering voor de moed van Wittens. En dat in de week dat de minister constateert dat het goed gaat met de curatieve zorg en het stelsel (ESB Gezondheidszorg). Maar met uitvoering van zijn voorstel kan het stelsel echt op de schop. Vergeet v...ooral niet de pagina ervoor (de column van Marcel Levi) te lezen. In 2013 zei van Boxtel (toen nog voorzitter Raad van Bestuur Menzis, Skipr): (mijn samenvatting) "we hebben de bekostigingssystematiek zo ingewikkeld gemaakt dat we zelf niet meer kunnen achterhalen wat een arts heeft gedaan, tegen welke kosten. We kunnen vooraf niet zeggen wat behandeling gaat kosten. En we kunnen niet uitleggen, wat bij Eigen Risico hoort, welk bedrijf komt hier mee weg?" Tijd voor bezinning en de juiste vervolgstappen.
Jedidja Fortuijn
aios psychiatrie, Haarlem
Is dit serieus? Het lijkt wel een verhaal van Hermans!
dolf algra
arts, de werkplaats - denktank voor sociale zekerheid en zorg., rotterdam
Wittens gooit steen in de zorgvijver. Interessant interview, en lekkere out of the box ideeën. Een dokter die meedenkt. Dat zouden er meer moeten doen !
De zorg lijkt mij niet (dood) ziek, maar op termijn zeker niet houdbaar - in zijn huidige vorm. ...Het kraakt aan alle kanten. Dat is helder. Ik ben daarom erg benieuwd naar de exacte uitwerking van zijn ideeën. Ik ga in ieder geval het boek lezen.
W.J. Duits
Bedrijfsarts, HOUTEN Nederland
Interessant betoog, het is inderdaad vreemd dat we relatief duur instrumentarium en relatief dure ruimtes als OK's zo weinig benutten. Daar is zeker nog wat winst te halen. Een meer "basic" uitgerust ziekenhuis, in een "basic" ontworpen gebouw, dat z...al ook minder kosten.
Maar zijn dat nu werkelijk de kosten? Het grootste deel van het ziekenhuisbudget is, personele kosten en kosten van medicatie. Waar we voor moeten zorgen is dat we deze dure zorg alleen gebruiken, als het nodig is. Een goede diagnostiek en triage aan de poort, dat zou m.i. oplossen. Het betekent dat we breed opgeleide artsen nodig hebben die kennis hebben van ziektes, gedrag kunnen beoordelen en communicatief sterk zijn. Dat zal er voor zorgen dat er geen overbodige handelingen worden gedaan als MRI's zonder reden, bloedonderzoeken zonder reden.
Daarnaast zullen we superspecialisten nodig hebben, artsen die goed zijn in een bepaald kunstje. En misschien dat we dan ook het aantal behandelplekken kunnen beperken voor deze verrichtingen, maar concentreer niet alles op een plek. Je zult ook aan risicospreiding moeten doen, een ziekenhuis kan ook afbranden. Het is jammer als je er dan maar een hebt.
Hilco Theeuwes
AIOS chirurgie, Maastricht
Interessant stuk, in grote delen mee eens. Met name een landelijk toegankelijk elektronisch patiëntendossier (EPD) zou pure winst zijn. Daarnaast misschien een oplossing voor de toename in burn-out onder specialisten (i.o.) , zie ook artikel van Piet...er Poortman: https://lnkd.in/gDJYpZP
Ben benieuwd wat voor discussie er gaat volgen!
GJ Bonte
Neuroloog, Dalfsen
Wittens is een chirurg, en kan zich blijkbaar beperken tot "zijn kunstje". Dat moet ie dan ook vooral maar doen. Voor het overige brengt de door hem vurig gewenste "verdere specialisatie" vooral veel ellende, in ieder geval in mijn vak.
Ik heb net ...weer iemand met de ziekte van Parkinson levodopa voorgeschreven, omdat hij fors ondergedoseerd was. Dat had hij eerder gehad, maar toen werd hij "duizelig" van dit middel. De behandelend neuroloog had even niet nagedacht over het feit dat hij ook nog forse doseringen van metoprolol en lisinopril gebruikte.
En wat te denken van de ongeveer 10 patiënten waarbij ik de afgelopen maanden de diagnose "epilepsie" doorgestreept heb, mensen van ver boven de 80 met orthostatische hypotensie gevolgd door een convulsive syncope, met 2 of 3 antihypertensiva, die geen klachten meer hadden bij het verminderen van deze medicatie, en waarbij de anti-epileptica gestaakt konden worden. En en-passant hiervan veel actiever, minder stijf, minder traag en minder verward werden.
Laten we nou toch eens ophouden met de patiënt in onderdeeltjes op te splitsen, en gewoon weer naar die hele patiënt kijken en er vooral naar luisteren!
Anne Stiggelbout
Hoogleraar Medische Besliskunde, Leiden
En we doen het nog zo slecht niet, leert de Heupindex van PWC ons. https://actueel.pwc.nl/diensten-en-sectoren/gezondheidszorg/nederlandse-ziekenhuiszorg-scoort-hoog-heupindex/
Er zit best wat in, in sommige aspecten, maar om een empathische arts als... "extraatje" te benoemen vind ik een gotspé in een tijd waarin we eindelijk de dokters tijdens de studie al leren goed te communiceren!
Jan Bakker
Hoogleraar intensive care , New York
Voordat we nu alles op de schop nemen moeten we misschien even onze knopen tellen. Vergeleken met "the greatest country on earth" hebben we een sublieme gezondheidszorg. Waar voor €120 p/mnd excellente zorg wordt geleverd, waar nog steeds in verbete...rd kan worden maar waar we de menselijkheid niet in moeten verliezen. gezondheidszorg is al teveel een "money making business"