Donorschap bij thuis overlijden

Onlangs is mijn moeder thuis overleden aan gemetastaseerd mammacarcinoom. Ze wilde thuis worden opgebaard.

Al in 1998 heeft ze zich in het donorregister laten registreren. Toen we haar wens voor transplantatie met de huisarts bespraken, twee weken voor haar overlijden, bleek deze hiervan niet op de hoogte te zijn. Hij wist bovendien niet wat de mogelijkheden waren bij iemand die thuis zou overlijden, maar hij vermoedde dat ze naar een andere stad zou moeten worden vervoerd voor de operatie. Waar ze heen zou gaan, was hem onbekend en ook hoelang ze weg zou blijven.

Zelf ben ik informatie gaan inwinnen op internet bij ‘donorvoorlichting’. Hier werd een ander beeld geschetst, namelijk juist van de mogelijkheden in plaats van de moeilijkheden.

De huisarts ging op eigen onderzoek uit en het bleek dat het ‘Nederlands transplantatiecentrum’ zou moeten worden gebeld door de dienstdoende huisarts, direct na overlijden. Met hen zou dan het verdere traject worden besproken.

Toen het eenmaal zover was en de dienstdoende huisarts was opgeroepen, bleek ook hij geen ervaring te hebben met een donorwens in de thuissituatie. Wel kreeg hij via het telefoonnummer dat ik had adequate informatie over het te volgen beleid. Helaas bleek er uiteindelijk bij mijn moeder sprake van een beenmergsuppressie en was transplantatie niet mogelijk.

Wat mij opviel bij beide huisartsen was de onbekendheid met (en huiver voor) het te volgen traject bij een donorwens bij thuis overlijden, waarbij de familie voet bij stuk moest houden om hierover duidelijkheid te krijgen. Terwijl de overheid pleit voor meer donoren, blijken er in de praktijk voor de familie vele hindernissen te zijn. Voldoet de bijscholing aan huisartsen op dit gebied?

Amsterdam, september 2009
I.C. Harmsen, psychiater