CT-scans bij kinderen hangen samen met later vaker hersentumor
2 reactiesBlijf voorzichtig met het maken van CT-scans bij kinderen, en gebruik een zo laag mogelijke dosis, aangezien er een verband is tussen deze diagnostiek en later ontstaan van hersentumoren. Of er sprake is van een causaal verband is niet zeker, blijkt uit retrospectief cohortonderzoek van Johanna Meulepas e.a. waarover zij rapporteren in Journal of the National Cancer Institute.
De onderzoekers analyseerden gegevens van kinderen die tussen 1979 en 2012 één of meer CT-scans ondergingen (in 42 Nederlandse deelnemende ziekenhuizen). Zij berekenden de dosis straling op het beenmerg en de hersenen die de kinderen hadden ontvangen. Vervolgens gingen zij via koppeling met de Nederlandse Kankerregistratie na of deze kinderen vaker dan anderen leukemie of hersentumoren kregen. Daarbij telden kankerdiagnoses pas mee na respectievelijk twee of vijf jaar na de CT-scan (om de kans te verkleinen dat het ging om kankergevallen die op het moment van de scan al aanwezig waren, maar nog niet detecteerbaar).
Voor leukemie was er geen verband, voor hersentumoren wel. Zij rekenen voor dat er in tien jaar na de eerste hoofd-CT één extra geval van hersenkanker per tienduizend scans optreedt. In Nederland komt dat neer op ongeveer één geval per jaar. De auteurs noemen verschillende redenen waarom het verband wel of niet causaal kan zijn. Daarvóór pleiten onder meer de grootte van de studie en uitsluiten van bepaalde mogelijk verstorende factoren. Daartégen pleiten onder meer het kleine aantal gevallen en het feit dat leukemie niet vaker voorkwam, terwijl het beenmerg gevoeliger is voor straling dan de hersenen. De auteurs adviseren om terughoudend te blijven met het maken van CT-scans bij kinderen en de stralenbelasting zo laag mogelijk te houden.
Piet van Loon
Orthopeed/ houdingsdeskundige, Oosterbeek
Hersentumoren ontstaan in de steun-en isolatiecellen van de zenuwcellen. De incidentie onder steeds jongere mensen is al decennia aan het stijgen. Het vinden van relaties met een enkele externe factor ( röntgenstralen) terwijl we weten, dat b.v. gere...geld vliegen net zo veel en meer straling oplevert oplevert als röntgenfoto's van de wervelkolom en zeker van CT scan's, is nauwelijks als een causaal verband aan te geven. Net als veel houdingsgerelateerde aandoeningen in en om de wervelkolom en het CZS aan het toenemen zijn, kunnen ook hersentumoren wel eens eerder een relatie hebben met mechanische schade door direct schurend contact van zenuwweefsel met skeletdelen. Op zeer veel MRI's van hersenen en ruggenmerg is contact zichtbaar, waar bescherming door liquor en substantiële dikte beschermlagen ( gliacellen) ontbreekt. Als de zichtbare houding niet goed is, kunnen de inwendige verhoudingen dat ook niet zijn.
Dat we bij kinderen zuinig moeten zijn met straling en zeer gericht en onder zeer goede aannames over het nut deze diagnostiek moeten inzetten is echt geen nieuw inzicht.
Ron Dekens
Psychiater, Den Haag
Ik ben benieuwd naar de redenenen waarom die CT’s initieel verricht werden.