Combinatie antidepressiva met gesprekstherapie is betere preventie

Patiënten met terugkerende depressieve klachten hebben baat bij preventieve cognitieve gesprektherapie als aanvulling op een onderhoudsbehandeling met antidepressiva. Dit concluderen professor Claudi Bockting, verbonden aan het AMC, en anderen in Lancet Psychiatry.

De onderzoekers voerden een gerandomiseerde multicenterstudie uit, waarin zij drie behandelgroepen met elkaar vergeleken: cognitieve gesprekstherapie (acht sessies, individueel of in groep) tijdens een onderhoudsbehandeling met antidepressiva óf tijdens afbouwen/stoppen van de antidepressiva óf alleen antidepressiva. Deelnemende patiënten hadden eerder depressieve perioden doorgemaakt, maar waren bij start van de studie klachtenvrij door een behandeling met antidepressiva. De follow-up was 24 maanden.

In een periode van zes jaar deden 289 patiënten mee. Dit leverde per groep 85 tot 104 patiënten op. Ruim 80 procent van de patiënten gebruikte een selectieve serotonineheropnameremmer (SSRI). Het terugvalrisico was voor de combinatie van antidepressiva-onderhoudsbehandeling en gesprektherapie 41 procent lager. De andere twee groepen verschilden nauwelijks van elkaar.

In een begeleidend commentaar schrijft Giovanni Fava dat de studie interessante nieuwe bevindingen oplevert, maar dat je nog niet kunt concluderen dat gesprekstherapie tijdens het afbouwen of na het staken van antidepressiva minder effectief is dan een onderhoudsbehandeling met antidepressiva. Bij het verlagen van de dosering kunnen namelijk ontwenningsverschijnselen optreden die op depressieve klachten lijken. In deze studie hadden de afbouwers/stoppers meer depressieve klachten tijdens de eerste 140 dagen. Mogelijk waren het dus ontwenningsverschijnselen en geen depressieve klachten.

Lancet, psychiatry, doi10.1016/S2215-0366(18)30100-7 en 10.1016/S2215-0366(18)30128-7