Chirurgen zien minder, maar ernstiger vuurwerkletsel

Plastisch chirurgen en traumachirurgen zagen het aantal vuurwerkslachtoffers deze jaarwisseling licht dalen, maar traumachirurgen constateren wel dat de aard van de verwondingen ernstiger was. Dat laten ze weten na hun inventarisatie van vuurwerkletsel.

De achterban van de Nederlandse Vereniging voor Traumachirurgie (NVT) rapporteerde dit jaar 72 vuurwerkslachtoffers (van wie 33 kinderen) rond de jaarwisseling, terwijl dat er vorig jaar nog 102 waren. Hun verwondingen waren ‘opvallend ernstiger dan voorgaande jaren’, aldus de NVT, die spreekt van amputaties, open botbreuken, ernstige brandwonden en scheurwonden, zwaar aangezichtsletsel en ernstig schedelhersenletsel.

De zwaarste verwondingen waren veroorzaak door illegaal vuurwerk en carbidschieten. ‘Mensen zoeken steeds meer naar heftigere dingen, hardere knallen’, oppert traumachirurg Jaap Deunk namens de NVT als mogelijke verklaring voor het ernstigere letsel. ‘Door de strengere controles op illegaal vuurwerk gaan meer mensen het zoeken in carbidschieten, dat niet illegaal is en waarbij je zelf de kracht van de knal kunt doseren.

Bijna 30 procent van de slachtoffers die traumachirurgen zagen, had binnen 24 uur een operatie nodig, en bij eenzelfde percentage zal de schade naar verwachting blijvend zijn. Bijna de helft van alle slachtoffers was jonger dan 16 jaar.

De Nederlandse Vereniging van Plastische Chirurgie (NVPC) meldt 33 vuurwerkslachtoffers die rond de jaarwisseling binnenkwamen op SEH-afdelingen met ernstig handletsel en brandwonden, terwijl zij een jaar eerder nog 52 slachtoffers telden, en twee jaar eerder 69. De plastisch chirurgen amputeerden in totaal 25 vingers. Twee derde van de ongelukken was een gevolg van illegaal vuurwerk, en in bijna alle gevallen ging het om knalvuurwerk. Bijna de helft van de gewonden was jonger dan 18 jaar.

Beide verenigingen denken dat de toegenomen bewustwording van de risico’s van vuurwerk zijn vruchten afwerpt, waardoor het aantal slachtoffers afneemt. De Stichting VeiligheidNL inventariseert ook jaarlijks hoeveel vuurwerkslachtoffers er vallen en gebruikt daarvoor gegevens die afkomstig zijn van traumachirurgen, plastisch chirurgen, SEH-afdelingen en dit jaar voor het eerst ook huisartsenposten. De stichting komt later deze dinsdag met dit overzicht.

Het door artsen opgerichte vuurwerkmanifest, dat een verbod voor consumentenvuurwerk bepleit, wordt inmiddels ondersteund door zo’n 1200 organisaties en 43.800 particulieren. Het manifest kan het hele jaar door worden ondertekend.