Cardiale voordelen griepprik ter discussie

De griepprik hangt samen met een lager risico op een cardiovasculair incident, zoals een hartaanval. Dit concluderen Canadese onderzoekers in een meta-analyse in JAMA. Het commentaar op de meta-analyse laat echter weinig heel van deze conclusie.

De Canadezen hebben voor de meta-analyse de databanken van Medline, Embase en Cochrane  doorzocht. Ze keken in de periode van net na de Tweede Wereld Oorlog tot nu. Alleen gerandomiseerde klinische onderzoeken waarin de griepprik werd vergeleken met placebo of nietsdoen, telden mee. Ook moesten de deelnemers een verhoogd risico op cardiovasculaire ziekten hebben en de cardiale eindpunten moesten helder zijn in de studie.

Vijf onderzoeken voldeden aan deze selectiecriteria; ze hadden samen 6469 deelnemers. Van de studiedeelnemers zonder griepprik kreeg 4,7 procent binnen jaar een cardiovasculair incident, bij de deelnemers die de griepprik wel haalden, was het significant minder, namelijk 2,9 procent. ‘In onze meta-analyse hangt influenzavaccinatie samen met een lager risico op cardiovasculaire gebeurtenissen’, concluderen de onderzoekers.

Vaccindeskundige Kathleen Neuzil is in haar commentaar kritisch op deze resultaten. Meta-analyses kunnen per definitie geen causaal verband aantonen, en ze zijn afhankelijk van de kwaliteit van de onderliggende studies, aldus Neuzil. En die is in dit geval zwak. Ze somt de gebreken genadeloos op: van de vijf geselecteerde onderzoeken hadden er twee geen placebocontrole. Van de drie onderzoeken die het wel hadden, lieten er twee geen effect zien op het cardiovasculaire eindpunt. Het ene placebogecontroleerde onderzoek dat dat effect wél liet zien, was klein en kende op zijn beurt weer eigen gebreken.

Maar of de griepprik nu cardiale voordelen heeft of niet, het staat buiten kijf dat ouderen met of zonder bijkomende aandoeningen voordeel hebben van de griepprik, volgens Neuzil. Ze pleit dan ook voor 100 procent deelname aan het vaccinatieprogramma.

Heleen Croonen

• JAMA 2013; 310(16): 1711-20. doi: 10.1001/jama.2013.279206
• JAMA 2013; 310(16): 1681-82. doi: 10.1001/jama.2013.279207