Laatste nieuws
Sarah Sloot
2 minuten leestijd
Wetenschap

Borstkankerscreening wél zinvol

Plaats een reactie

Borstkankerscreening voor vrouwen van 50 tot 69 jaar voorkomt wel degelijk veel sterfgevallen, rapporteert hoogleraar Ellen Warner deze week in The New England Journal of Medicine (NEJM). Een nieuw hoofdstuk in het debat over de zin en onzin van screening.

Warners conclusie is in tegenspraak met het bericht dat in augustus verscheen in British Medical Journal, waaruit bleek dat de sterfte door de invoering van screening in het geheel niet is gedaald. Warner heeft nu voor NEJM een analyse gemaakt van screeningsstudies tot nog toe waaruit blijkt dat screening wél zinvol is. Haar conclusies gelden voor vrouwen zonder een verhoogd risico  op borstkanker.

Screening voor vrouwen van 50 tot 69 jaar is zeker geïndiceerd, stelt ze. Het sterftecijfer daalt als gevolg van screening met 14 procent tussen 50 en 59 jaar en met 32 procent tussen 60 en 69 jaar. Screening van vrouwen in de leeftijdsgroepen 40-49 en 70-79 jaar levert weinig op.

Meta-analyses wezen uit dat de sterftereductie van 40-49 jaar tussen de 15 en 20 procent ligt. Kritiek op deze waarden is echter dat mogelijk een groot deel van de reductie wordt gevonden bij vrouwen die al ver in de 40 zijn als ze worden geïncludeerd in een studie en bij wie vervolgens na hun 50ste jaar borstkanker wordt gedetecteerd. Screening in de groep van 40 tot 49 jaar voorkomt één sterfgeval per 1000 gescreende vrouwen.

Warner onderzocht ook literatuur over de frequentie van screenen, het screeningsmedium en zelfonderzoek. Jaarlijks screenen heeft weinig toegevoegde waarde ten opzichte van een screening eens per twee jaar. Digitale mammografie spoort meer tumoren op in premenopauzale borsten en borsten met meer klierweefsel en zelfonderzoek leidt, zoals in 2008 al bleek, inderdaad niet tot een lagere sterfte aan borstkanker.

In het screeningsdebat worden kosten en baten van screening voortdurend tegen elkaar afgewogen. De baten van borstkankerscreening zijn gewonnen levensjaren. De kosten bestaan uit financiële kosten voor screening en extra diagnostiek bij foutpositieve resultaten, en uit ‘emotionele kosten’ bij overdiagnose.

Illustratief daarbij is dat voor invoering van de mammografie de diagnose DCIS (ductaal carcinoma in situ van de mamma) zelden gesteld werd; nu maakt de diagnose een kwart van de gevallen van borstkanker uit. Omdat er direct behandeld wordt, is er nauwelijks iets bekend over het natuurlijke beloop.
In Nederland krijgen vrouwen van 50 tot 75 jaar eens per twee jaar een oproep voor mammografie. De opkomst ligt al jaren rond de 82 procent. (Cijfers over Nederland komen van RIVM en VWS).

Sarah Sloot

NEJM 2011; 365: 1025-32, doi: 10.1056/NEJMcp1101540

Lees ook:

beeld: Thinkstock
Wetenschap borstkankerscreening
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.