Laatste nieuws
psychiatrie

Boek: Psychiaters zijn niet gek

1 reactie

Een nieuwe taal voor de psychiater?

‘Het enige wat nog ontbreekt is een nieuwe taal voor de psychiatrie, een taal die sombere schizodiagnostiek overbodig maakt en uitnodigender is voor degenen die worden uitgenodigd (!) om ermee beschreven te worden: de patiënten.’ Dat schrijft Jim van Os, de spraakmakende hoogleraar psychiatrie uit Maastricht, in de essaybundel Psychiaters zijn niet gek. Het is niet te hopen dat Nederlandse psychiaters massaal Van Os’ taalgebruik overnemen: ‘Het beste is dus als patiënten snel op de hoogte worden gebracht van het belang van de omgeving bij het onderhouden van psychose, zodat ze zich bewust zijn van het mechanisme van de symptomen en zich weerbaar kunnen maken in relatie tot de omgevingsreactieve component.’

Diverse auteurs in de bundel steken de loftrompet over de opvattingen van Van Os, hetgeen eens te meer aantoont dat hij behoort tot de meest overschatte psychiaters van dit moment. Zijn boutade tegen (de negatieve connotatie van) de diagnose schizofrenie is in de geschiedenis van de psychiatrie overigens helemaal niet origineel (zie ook blz. 1079). Lees Hoofdsom der psychiatrie van professor P.C. Kuiper er maar op na (1973). Om nog maar te zwijgen van de genuanceerde visie van Eugen Bleuler (1911) zelf, die de term schizofrenie bedacht.

Helaas blijken de meeste psychiaters bepaald geen taalvirtuozen. Daarvoor herhalen ze zichzelf te vaak en produceren ze allesbehalve de originele essays die de ondertitel belooft. Een paar uitzonderingen daargelaten, zoals het uitstekende overzicht door Herman Sno van de Werdegang van de psychiater in het huidige verziekte ggz-tijdperk. Kritisch en persoonlijk is het stuk van Nelleke Nicolai over Het stigma van de psychiater. Interessant is Freud ligt op het kerkhof van Willem van Tilburg, met als enige minpunt iets te veel uitroeptekens in zijn betoog. Een oplettende redactie had dit kunnen voorkomen. - Hans van der Ploeg

Psychiaters zijn niet gek. 15 originele essays over een prachtig vak, Jan Swinkels, Dieuwke Molenaar en Erik van Gorsel (red.), Diagnosis Uitgevers, 217 blz.

Bestel direct: Hardcover 25 euro

Koop bij bol.com

Media en cultuur Boeken psychiatrie Psychiaters
  • Hans van der Ploeg

    Hans van der Ploeg is sinds 1985 psychiater; 46 jaar werkzaam in de gezondheidszorg en bijna 30 jaar recensent voor diverse media, zoals Nederlands Dagblad en Medisch Contact.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • dr Willibrord Beemsterboer

    arts, MAASTRICHT Nederland

    Lange tijd heb ik in de gevoerde discussie over het schizofrenie-begrip zijn naam gemist, maar nu kom ik hem toch tegen in de recensie van Hans van der Ploeg over het boek 'Psychiaters zijn niet gek'. Het gaat om P.C.Kuiper. Ik herinner me nog goed ...de colleges die ik volgde bij deze wat excentrieke hoogleraar in de psychiatrie aan de Universiteit van Amsterdam, die een aantal destijds gezaghebbende boeken schreef (Neurosenleer en Hoofdsom der psychiatrie). Kuiper besteedde zeker enkele colleges aan het zijns inziens ongelukkige ziektebeeld met de naam Schizofrenie, dat hij (mijn woorden) als een hopeloos containerbegrip wegzette. Liever zag hij dat we ons best deden de cliënt te begrijpen door hem goed te observeren en vooral naar hem te luisteren, dus zijn woorden te wegen. Kuiper vond dat het stempel Schizofrenie mensen in een hokje plaatste en het zicht op hun werkelijke problematiek benam. Het is mij een raadsel hoe in deze tijd een discussie over Schizofrenie ons zo in zijn greep kan hebben, terwijl leermeesters van de huidige generatie psychiaters het onderwerp allang op de agenda hadden staan. Hoe groot is de omloopsnelheid van disputen in de psychiatrie? En wordt deze discussie nu eindelijk beslecht?

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.