Blauw: ‘Ouderengeneeskunde geen specialisatie’
2 reactiesOuderengeneeskunde is meer dan een specialisatie; het is basiszorg die iedere arts zich eigen moet maken. Dat stelt Gerard Jan Blauw, bijzonder hoogleraar interne geneeskunde in het bijzonder ouderengeneeskunde, in zijn oratie op 10 november aan het LUMC.
‘Steeds vaker claimt de geriater de oudere patiënt’, zegt hij. ‘Dat lijkt een aantrekkelijk idee: één superheld die alle complexe problematiek oplost. Maar we moeten het echt met zijn allen doen. De basiszorg moet deskundiger.’
Volgens Blauw moeten alle geneeskundestudenten daarom op ouderengeneeskunde worden voorbereid. ‘Het onderwijs schiet momenteel ernstig tekort. Met een luttele zes weken onderwijs of een week verplicht coschap, geven we precies de verkeerde boodschap af. De oudere patiënt wordt gecategoriseerd als een bijzonder species in de geneeskunde, maar zou juist in ieder onderwijsblok en bij ieder ziektebeeld ter sprake moeten komen. Ouderengeneeskunde is gewoon geneeskunde.’ De hoogleraar bepleit dat minstens één van de acht universitaire centra ‘veroudering’ als topreferente functie zou moeten oppakken.
Hetzelfde geldt voor de medisch-specialistische vervolgopleidingen. Volgens de hoogleraar moet ouderengeneeskunde vanaf het eerste jaar een integraal onderdeel van de opleiding tot internist zijn, zodat op den duur iedere internist deze aantekening en kennis krijgt. ‘En geriaters zouden collega-specialisten en -artsen in de eerste lijn meer kunnen ondersteunen bij de zorg. Bij complexe, leeftijdgerelateerde problematiek is een generalistische kijk en expertise nodig, die helaas niet alle artsen vanzelf hebben’, zegt hij. Daarbij is goede gespreksvoering essentieel. ‘Kan deze persoon nog de regie over zijn eigen leven voeren, is zij of hij nog mobiel genoeg en zijn er nog genoeg zinvolle contacten? Zo’n gesprek voeren kost tijd. Misschien moeten we voortaan “een gesprek” als verrichting bekostigen’, suggereert de hoogleraar. ‘En bijscholing geven aan die collega’s die de kunst van het converseren verleerd zijn.’
Esmay Bresser
Oratie “Van Specialisatie naar Basiszorg". LUMC, 10 november 2014.
Gerard Jan Blauw, bijzonder hoogleraar in de Interne Geneeskunde in het bijzonder Ouderengeneeskunde.
Lees ook:
- Een driespan voor de ouderenzorg
- ‘Aftakeling is onvermijdelijk’
- Klinische geriatrie? Nooit van gehoord
- Sterke zorg voor kwetsbare oudere
- Ouderengeneeskunde nieuwe stijl
W.J. Duits
Bedrijfsarts, HOUTEN Nederland
Wat een verfrissende opmerking hooggeleerde collega, hoe brengen we de Geneeskunst terug in de Geneeskunde? Een arts moet elke leeftijd kunnen behandelen en in elk geval de algehele gezondheidstoestand kunnen beoordelen. Een arts moet in staat zijn e...en differentiaal diagnose op te stellen en niet alleen die in zijn specialisme vallen. Vanuit mijn werk zie ik ontwikkelingen dat de "hokjes geest" van onze specialismen een soort koker zien hebben doen ontstaan, wat de zorg naar de patiënt niet ten goede komt. Voorbeeld: Patiënt ingestuurd naar de cardiologie vanwege vermeend infarct, bleek het niet te zijn. Later bleek een galsteenkoliek was de oorzaak geweest, maar toen lag de patiënt al met een pancreatitis op de IC.
W. Rietkerk
Specialist Ouderengeneeskunde, MEPPEL Nederland
Mooie roep om aandacht voor de oudere patient, die inderdaad bij elke dokter in de spreekkamer komt. Basiskennis over de problemen (of uitdagingen?!) die deze patient meeneemt naar het spreekuur(lees ook: OK/SEH/afdeling) is zeker nodig; zoals elke d...okter over de muren van zijn of haar specialisme moet kunnen blijven kijken.
Multimorbiditeit, polyfarmacie, handicaps en ADL beperkingen, daar kun je niet aan voorbij gaan, ook niet bij het behandelen van een - ik noem maar wat - onschuldig luchtweginfect. Want alles interfereert met elkaar, en kan zorgen voor snelle ontregeling. (2 dagen op bed, diabetes ontregeld, mantelzorg extra belast en misschien voor de patient wel het belangrijkst - wekelijks klaverjassen gemist, toename van eenzaamheid etc)
Een oproep aan alle artsen om in gesprek te gaan met ouderen over deze dagelijkse problemen én over behandelbeslissingen in de toekomst (advanced care planning)
En een oproep aan alles specialisten in de ouderenzorg om deze specifieke kennis hierover te verspreiden (oa in de basisopleiding), zoals collega Blauw voorstaat.
want Ouderengeneeskunde is wel degelijk een vak apart = specialisme!