Bewaren
1 reactieSommige verhalen móet je optekenen voor het te laat is. Het aantal mensen dat nog uit de eerste hand kan vertellen over de Tweede Wereldoorlog neemt elk jaar af. En hun interviews vormen wel de zuiverste en boeiendste manier van geschiedschrijving, zeker als je het vertelde kunt staven aan documenten uit die tijd.
Sommige beroepsgroepen hebben hun rol in de bezettingsjaren stevig verankerd in boeken, films, monumenten of musea. Uw opleiders, de opleiders van uw opleiders, uw voorgangers en ex-collega’s hadden het na de oorlog echter veel te druk met de wederopbouw van de gezondheidszorg om ook nog eens te denken aan geschiedschrijving. We kijken toch voor- in plaats van achteruit?
Hoe meer je je nu in die periode verdiept, des te boeiender de rol van artsen en medisch studenten in de jaren ’40-’45 wordt. Niet omdat uw collega’s van toen nou het meest spectaculaire verzetswerk pleegden of omdat het, op enkele uitzonderingen na, grote helden waren. De omstandigheden, zoals bescherming van familie en joodse landgenoten, leidde er soms toe dat zij later als ongenuanceerd ‘fout’ te boek kwamen te staan.
De meeste artsen en medisch studenten die snel in het diepe werden gegooid, maakten daarentegen handig gebruik van hun mogelijkheden en privileges. Regelmatig werden zij aangestuurd door de estafetteberichten van het Medisch Contact.
De leider van het Centrum van het MC en de eerste voorzitter van de in 1946 heropgerichte (K)NMG, Brutel de la Rivière, schreef al in 1941 aan aarzelende artsen dat de kracht van het artsenverzet moest zijn gebaseerd op hun morele gezag in de maatschappij, hun getalsterkte en het persoonlijke en intieme contact met de bevolking.
Anno nu zijn dat – mits verantwoord gebruikt – nog steeds de pijlers van ons vak. Inderdaad is blokvorming effectief gebleken en werd het beroepsgeheim binnen de spreekkamer ook voor vaderlandslievende zaken ingezet.
Daarover ging het op de Veteranendag van 24 maart in de Domus (zie blz. 791); een emotioneel monument op zich. De bescheidenheid van artsen over hun rol tijdens de bezettingsjaren imponeerde. Het was uniek dat studenten van nu de studenten van toen (nog) konden bevragen. Dit nummer van MC vertelt een deel van het verhaal. Wij leggen de komende tijd nog meer voor u vast: in dit nummer, op dvd, op onze website en met een allesomvattend boek van historicus Mart van Lieburg. Omdat het heden niet losstaat van het verleden.
Ben V.M. Crul
P.S.Bruins
, Havelte
Geachte redactie
Met veel belangstelling heb ik het nummer over "Medici en studenten geneeskunde onder de Duitse bezetting" gelezen. Daarbij trof het mij dat in deze artikelenserie geen enkele Drentse arts genoemd en beschreven wordt. Zeer zeker wee...t ik dat dokter Dinkla uit Dwingeloo ook een belangrijke rol heeft gespeeld in de strijd tegen de bezetter. Hij wist èèn of meer piloten te helpen en onderduikers naar een veilige plek te brengen. Zijn zoons Willem Dinkla te Dwingeloo en Djurre Dinkla uit Diever zullen u hier ongetwijfeld veel over kunnen vertellen. Bij het wegbrengen van onderduikers fietste dokter Dinka voorop en als hij dan een NSB-er tegenkwam nam hij de hoed af, een teken voor de hem op enige afstand volgende onderduiker snel een zijweg in te slaan, althans zich te verbergen. Ook in zijn spreekkamer hebben zich tonelen afgespeeld. Er bestaat een boek over Dwingeloo waarin deze zaken besproken worden, geschreven door de amateurhistoricus Reinder Smit, onderwijzer van professie. De zoons van dokter Dinkla Sr. zijn inmiddels rond de 60 jaar. Djurre Dinkla is nog huisarts in Diever, Willem Dinkla was ook huisarts maar heeft inmiddels zijn praktijk neergelegd. Wellicht is het nog niet te laat om ook aandacht te besteden aan het verzetswerk van dokter Dinkla Sr.
Met vriendelijke groeten,
P.S.Bruins