Laatste nieuws
Marijke van Daelen
2 minuten leestijd
Lezersverhalen

Betrokken afstand

Plaats een reactie

Begin 2001 wordt bij mij een ovariumcarcinoom geconstateerd. Er volgt een operatie en chemotherapie. Dat jaar staat in het teken van herstel, hoop én angst voor een recidief. Na terugkeer in de praktijk merk ik dat ik sneller emotioneel wordt en vraag ik me af of ik ernstig zieke – laat staan terminale – patiënten met voldoende ‘betrokken afstand’ kan begeleiden.

Bij Hans Heijmans, 53 jaar, wordt een recidief geconstateerd van een kleincellig ongedifferentieerd bronchuscarcinoom. Er zijn geen therapeutische opties meer.

Joke, Hans’ vrouw, meldt zich op mijn spreekuur. Hans ontloopt gesprekken over zijn naderende einde. Hij heeft zich vorig jaar op genezing ingesteld en wil niet praten over een mogelijk recidief. Hij heeft éénmaal contact gehad met de psychologe waar Joke al langer kwam.

Naar aanleiding van haar zorgen arrangeer ik een gesprek met het hele gezin. Daarbij heb ik, met hun goedkeuring, de psychologe uitgenodigd.

Zo’n gesprek organiseer ik als de patiënt zelf niet goed mee kan denken of beslissen, of als er onrust is in de familie. Zo krijg ik een ‘gezicht’ voor dat deel van de familie dat me anders meestal pas helemaal op het eind van het sterfbed ziet.

Bij zo’n gesprek kan iedereen zijn vragen kwijt, maar worden er vooral taboes doorbroken, angsten besproken en verdriet gedeeld. Soms blijkt het pas de eerste keer te zijn dat over de ziekte, het afscheid nemen en het sterven wordt gesproken.

Ik heb de psychologe meegevraagd voor mijzelf. Door mijn eigen ziekte, en vooral door mijn angst, voel ik me niet helemaal zeker. Het verdriet van Hans, Joke en de kinderen raakt me diep. Mijn eigen verdriet en angst liggen nog erg aan de oppervlakte. Ik wil niet dat ik mijn emoties verstrikt raak en het gesprek meer over mij gaat dan over mijn patiënt. Daarom spreek ik met de psychologe af dat ik het gesprek leid, maar als ik moeite krijg met mijn emoties, zij het overneemt.

Uiteindelijk neemt de psychologe de leiding van het gesprek twee keer over omdat ik te geëmotioneerd raak. Daardoor blijft er continuïteit. Ik merk dat de spanning van ‘het ongezegde’ plaats maakt voor acceptatie, betrokkenheid en rust.

Sinds Hans ben ik ook emotioneel sterker geworden. Het verdriet van mensen raakt mij nog steeds diep, maar ik weet dat ik hen het beste help door hun emoties meer ruimte te geven dan de mijne.

Marijke van Daelen, huisarts

Lees alle lezersbijdragen uit de special Kanker

Lezersverhalen
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.