Artsen willen meer oog voor kwaliteit in zorgakkoorden

Zorg voor een onafhankelijke partij die monitort of alle partijen de afspraken uit zorgakkoorden nakomen. Daarom vroeg LHV-voorzitter Ella Kalsbeek deze maandag in de Tweede Kamer bij een hoorzitting over de totstandkoming van nieuwe hoofdlijnenakkoorden. Zorgaanbieders hamerden op meer oog voor kwaliteit in nieuwe afspraken, zorgverzekeraars pleitten juist voor hooguit afspraken op hoofdlijnen.

Op initiatief van de Tweede Kamerfracties van CDA en PvdA gaven zorgaanbieders, zorgverzekeraars, patiëntenorganisaties en wetenschappers maandag bij de VWS-commissie van de Tweede Kamer aan waarvoor oog moet zijn, wat hen betreft, bij eventuele nieuwe zorgakkoorden. Op zich heeft de Kamer daar geen zeggenschap over; die hoofdlijnenakkoorden worden gesloten door de VWS-bewindslieden met zorgpartijen, maar ‘het gaat wel om afspraken over miljarden in de zorg en we moeten uitkijken dat we als Kamer niet helemaal buiten spel komen te staan’, aldus PvdA-Kamerlid Sharon Dijkstra.

Nadruk op kwaliteit

Vanuit de zorgaanbieders klonk een gedeeld verzoek om niet de kostenbeheersing, maar verbetering van kwaliteit van zorg voorop te stellen als doel van nieuwe overeenkomsten. Wat FMS-voorzitter Marcel Daniëls betreft moet deze ronde de focus liggen op ‘het hooghouden van de kwaliteit’. ‘Dat is mijn motivatie om constructief mee te praten. Dan moeten we daar ook de instrumenten hebben om de kwaliteit waar te maken’, aldus Daniëls, wijzend op de ‘druk op de tweede lijn’ door een toenemend aantal oudere, complexe patiënten, personeelskrapte en toenemende wachtlijsten ‘waar dokters en patiënten niet blij van worden’.

Vertegenwoordigers van partijen als de FMS, LHV, InEen en GGZ Nederland repten over meer samenhang die zij om die reden wensen tussen de verschillende akkoorden voor de verschillende sectoren (ziekenhuizen, huisartsen, ggz en wijkverpleging). Ook wezen zij erop dat er financiële ruimte moet zijn om innovaties door te voeren die het mogelijk maken dat zorgverleners meer onderling samenwerken bij de zorg voor patiënten.

Samenhang

Over zaken als netwerkgeneeskunde en samenhang tussen de zorgdomeinen is iedereen het ‘op papier eens’, constateerde voorzitter Ella Kalsbeek van de LHV droogjes. Zij waarschuwde ervoor dat ‘kosten voor de baat uitgaan’, iets wat in een volgend zorgakkoord moet worden onderkend wat haar betreft. ‘Als je betere zorg wilt organiseren, moet je eerst investeren. En soms moet je eerst kosten maken om bepaalde zorg af te bouwen.’

Systeemfouten

Kalsbeek memoreerde de ‘teleurstellende resultaten’ naar aanleiding van het vorige huisartsenakkoord, waar de LHV afgelopen jaar al aandacht voor vroeg. Volgens haar is dat een gevolg van ‘systeemfouten’ in de eerdere akkoorden die ze bij een nieuwe afsprakenronde graag opgelost ziet worden. ‘Er vindt geen onafhankelijke monitoring plaats, er is geen scheidsrechter als blijkt dat partijen de afspraken anders interpreteren.’ Ook zit er geen controle op onderschrijding van afgesproken budgetten, aldus Kalsbeek.

Zorgverzekeraars terughoudend

Zorgverzekeraars toonden zich terughoudend over de komst van nieuwe zorgakkoorden. Zij lijken de handen vrij te willen houden om met regionale afspraken tot kostenbesparing en kwaliteitsverbetering te komen. ‘Houd het op hoofdlijnen’, aldus CZ-voorzitter Wim van der Meeren, die waarschuwde voor te veel detailafspraken ‘die de ruimte onthouden om zaken regionaal te regelen’. ‘Beperk je tot hoofdlijnen en financiële kaders’, pleitte ook VGZ-bestuurder Ab Klink. Volgens hem werkt het averechts als deze akkoorden zorgverleners te precies opleggen hoe de zorg moet worden ingericht.

Voorzitter Ruben Wenselaar van Menzis benadrukte ook dat nieuwe akkoorden ‘niet blokkerend moeten werken voor noodzakelijke transformatie van de zorg’. ‘Ik weet het niet’, antwoordde Van der Meeren op een vraag of hij wel nieuwe akkoorden wil. ‘Als je zaken dichttimmert in sectorale akkoorden, zie je toch dat iedereen kijkt wat hij er voor zijn sector uit kan halen.’