Artsen steunen euthanasie bij dementie

Een op de vijf artsen steunt het burgerinitiatief van Uit Vrije Wil, een op de drie vindt hulp bij zelfdoding aan patiënten met een chronische depressie of beginnende dementie te rechtvaardigen.

Dat zijn enkele van de conclusies uit een gezamenlijk onderzoek van de umc’s in Utrecht, Rotterdam en Groningen. De onderzoekers peilden bij zorgprofessionals en gewone burgers hun opvattingen over en kennis van medische besluitvorming rond het levenseinde.

Bijna de helft van de artsen (45%) omschrijft zichzelf als liberaal ten aanzien van euthanasie, 7 procent is echt tegen. 20 procent van hen steunt het voorstel van Uit Vrije Wil om het oudere mensen makkelijker te maken zelf een eind aan het leven te maken; ruim twee derde is hierop tegen. Eveneens 20 procent vindt dat er in een situatie van levensmoeheid sprake is van ondraaglijk lijden en beschouwt het inwilligen van een verzoek om hulp bij zelfdoding in zo’n geval als juist. Onderzoeker Hans van Delden: ‘Er zijn zeker argumenten om over te stappen op een systeem waarin de wens van de patiënt zwaarder weegt dan het oordeel van de dokter. Maar je zou vermoeden dat nog maar weinig artsen bereid zijn om dan nog hulp te verlenen, en dat blijkt niet zo te zijn.’

Een op de drie artsen vindt het gerechtvaardigd om bij mensen met een chronische depressie of beginnende dementie in te gaan op een verzoek om hulp bij zelfdoding. Een derde van de artsen (33%) vindt het ‘persoonlijk juist’ om (ook) bij patiënten in een vergevorderd stadium van dementie een schriftelijke euthanasieverklaring uit te voeren. Van de specialisten wil bijna de helft (46%) de verklaring volgen, van de verpleeghuisartsen niet meer dan 9 procent. Van Delden: ‘Veel artsen denken te makkelijk over een situatie waarin zij zelf nooit terecht zullen komen.’ Hij benadrukt dat de wet de mogelijkheid biedt om een wilsverklaring te volgen, maar alleen als wordt voldaan aan de zorgvuldigheidseisen: ‘En dat is in dit geval natuurlijk niet eenvoudig.’

De onderzoekers concluderen dat de kennis van artsen over euthansie goed is. Wel denken nogal wat artsen ten onrechte dat lichamelijk lijden ‘verplicht’ is om hulp te kunnen verlenen: ‘Zij weten niet dat hulp op grond van regieverlies, chronische depressie of beginnende dementie in beginsel is toegestaan.’ Wat betreft de palliatieve zorg blijkt dat nogal wat artsen de achtergrond van de in de KNMG-richtlijn genoemde ‘tweewekentermijn’ niet kennen. Van Delden: ‘En in de praktijk wordt deze norm onderuitgehaald. Artsen snappen gewoon niet waarom ze geen palliatieve sedatie mogen verlenen bij een levensverwachting van drie weken. De KNMG zou er dan ook goed aan doen deze voorwaarde van de richtlijn opnieuw te bezien.’

Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van ZonMw. Aanleiding was een toezegging van de toenmalige staatssecretaris Jet Bussemaker aan de Tweede Kamer, in 2008. Zo’n 2000 burgers, 800 artsen en 1200 verpleegkundigen of verzorgenden werden ondervraagd. Met in totaal 80 burgers, artsen en verplegenden of verzorgenden werden interviews afgenomen.

Joost Visser

Het rapport : 'Kennis en opvattingen van publiek en professionals over medische besluitvorming en behandeling rond het einde van het leven'

Artsen steunen euthanasie bij dementie

Mijn reis kostte 2800 kg CO2 – is dit gerechtvaardigd?

Huisarts wil graag met pensioen, 35 patiënten dienen tuchtklacht in

Omstreden tuchtklacht tegen straatdokter in beroep ongegrond verklaard

Actueel

Opinie

Kennis

Tijdschrift

Service

Nieuwsbrief