Laatste nieuws
2 minuten leestijd
Federatienieuws

Arts moet ruimte houden voor eigen afweging euthanasie bij vergevorderde dementie

Plaats een reactie

De initiatiefnemers van de petitie Nietstiekembijdementie willen euthanasie uitsluiten als iemand zijn schriftelijke euthanasieverzoek niet meer kan bevestigen. De KNMG wil bewaken dat in dit duivelse dilemma elke arts zijn eigen professionele en persoonlijke afweging kan blijven maken, volgens de ruimte die de wet artsen biedt.

De worsteling van artsen met euthanasie bij vergevorderde dementie blijkt duidelijk in het protest van een groep artsen via een petitie. De initiatiefnemers krijgen veel bijval, maar ook tegenreacties. De KNMG vindt het zeer belangrijk dat de ruimte om geen euthanasie uit te voeren blijft bestaan. Maar het is evenzeer belangrijk om de ruimte van artsen om dit wél te doen te respecteren, zoals ook de afgelopen dagen werd aangegeven. Artsen worden in hun afweging ondersteund door de mogelijkheid van steun en de plicht tot consultatie van een onafhankelijke en deskundige SCEN-arts.

Terughoudendheid

De KNMG meldt sinds jaar en dag dat de kans groot is dat een dokter bij een vergevorderd dementerende patiënt geen euthanasie uitvoert: hij zal toch van de dementerende patiënt op dát moment een bevestiging in woord of gebaar willen dat de patiënt euthanasie wenst. Dit wordt ook genoemd in de handreiking van de ministers. Behoedzaamheid is bij euthanasie een sleutelbegrip en de terughoudendheid van dokters valt dan ook goed te begrijpen: wil de patiënt nú euthanasie en is het lijden nú ondraaglijk?

De ondertekenaars van de petitie maken zich ook zorgen dat het wijdverbreide misverstand dat ‘een wilsverklaring recht geeft op euthanasie’ in toenemende mate druk geeft op de relatie met de patiënt en familie. De KNMG signaleerde dit ook in 2015 na een belevingsonderzoek onder artsen. Reële verwachtingen over euthanasie bij dementie zijn dan ook essentieel om misverstanden en wrijving te voorkomen.

Belangrijk document

In de discussie komt vaak de handreiking schriftelijk euthanasieverzoek van de ministers van Volksgezondheid en Veiligheid & Justitie in samenwerking met de KNMG ter sprake. Deze handreiking is duidelijk: euthanasie bij vergevorderde dementie is zeer uitzonderlijk. Maar een arts mág hiertoe wel overgaan als er een heldere schriftelijke wilsverklaring ligt en de patiënt op dat moment ondraaglijk lijdt aan bijkomende lichamelijke aandoeningen, zoals ernstige benauwdheid of pijn, maar ook angst, agressie of onrust. Daar horen gesprekken met de arts bij.

Dit is gebaseerd op de euthanasiewet:

1. Als iemand niet meer mondeling kan vragen om euthanasie (zoals vaak bij vergevorderde dementie), dan kan een schriftelijke wilsverklaring hiervoor in de plaats komen.

2. Het doden van een ander op diens verzoek is strafbaar, tenzij uitgevoerd door een arts volgens de zorgvuldigheidseisen van de wet. De wet biedt artsen dus onder voorwaarden ruimte om euthanasie uit te voeren, maar verplicht de dokter in geen enkel opzicht om dit te doen, óók niet als iemand een (schriftelijke) wilsverklaring heeft.

Dit laatste maakt dat een schriftelijke wilsverklaring wel een belangrijk document is, maar geen garantie op euthanasie biedt.

Praat met elkaar

Een schriftelijk euthanasieverzoek geeft dus geen recht, maar biedt de naasten en de arts houvast en richting bij de keuze voor de zorgverlening als de patiënt hier zelf niet meer over kan communiceren doordat zijn geestelijke vermogens wisselen en afnemen. Maar vooral is het buitengewoon belangrijk dat arts en patiënt regelmatig praten over de wensen en verwachtingen rond het levenseinde en over hoe beiden denken over euthanasie in situaties waarin iemand niet meer zelf duidelijk kan aangeven wat hij wil.

PDF
Federatienieuws KNMG
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.