Laatste nieuws
Joost Visser
2 minuten leestijd
Nieuws

‘Arts moet niet-reanimeerwens kunnen vertrouwen’

7 reacties

Een niet-reanimatiebesluit moet zorgvuldig worden genomen en hulpverleners moeten zeker weten dat een verklaring in een concrete situatie echt van toepassing is. Bij kans op succes mag het besluit terzijde worden gelegd.

Dat benadrukken internisten Frank Bosch (Rijnstate) en Yvo Smulders (VUmc) in een reactie op de discussie over hun recente artikel in dagblad Trouw. Daarin raadden zij mensen af om een niet-reanimeerpenning aan te schaffen. Hun grootste bezwaar is dat die aanschaf niet vanzelf betekent dat de wens met de arts wordt besproken en in het medisch dossier wordt vastgelegd. Hulpverleners kunnen er daardoor niet van uitgaan dat een patiënt met een mogelijk fatale ritmestoornis bij een hartinfarct wérkelijk niet gereanimeerd wil worden. Op Twitter leidde het artikel tot veel discussie. Moet een niet-reanimeerverklaring niet altijd worden gevolgd?

Volgens de KNMG-richtlijn ‘Arts en schriftelijke wilsverklaring’(2002) moet een negatieve wilsverklaring – wat een niet-reanimatieverklaring in feite is – in het algemeen worden gerespecteerd. Maar de drager moet de verklaring ‘bij voorkeur’ met een arts hebben besproken, en familie, huisarts, behandelend arts en vertegenwoordiger moeten ervan op de hoogte zijn. Ook de Nederlandse Reanimatie Raad meldt op haar website dat een niet-reanimeerpenning dezelfde status heeft als een wilsverklaring op papier en gerespecteerd dient te worden. Alleen voor leken geldt dat niet, omdat zij – anders dan artsen – niet gehouden zijn aan de WGBO.

In reactie op een Kamermotie schreef toenmalig minister Klink in 2010 dat een hulpverlener in principe bij de patiënt moet nagaan of deze een wilsverklaring bij zich draagt, en conform die verklaring moet handelen. Die verplichting vervalt alleen als er zo acuut moet worden gehandeld dat er geen tijd meer is om na te gaan of de patiënt zo’n verklaring heeft. En ook niet als er twijfel is of de penning wel bij de persoon hoort, en betwijfeld kan worden of de patiënt de verklaring wel voor deze situatie heeft bedoeld. De drager accepteert het risico dat de wilsverklaring ook wordt gevolgd als er gerede kans is dat hij na reanimatie zonder restschade had kunnen doorleven. Toch noemt Klink juist die situatie een ‘gegronde reden’ om de wilsverklaring níet te volgen.

Voor Smulders en Bosch zit hier ook het probleem: ‘Er kan twijfel zijn of de patiënt wel goed geïnformeerd was, of er geen psychische ziekte in het spel is,  en of het verbod wel van toepassing is op de huidige situatie’, schrijven zij in een reactie aan Medisch Contact. Ook een mogelijk goede uitkomst speelt een rol: ‘Voor de hulpverlener die de patiënt niet kent is het onmogelijk zich hiervan binnen enkele seconden op de hoogte te stellen, terwijl de acute situatie vaak chaotisch en zeer stressvol is.’ Het besluit om niet gereanimeerd te willen worden moet dan ook zorgvuldig zijn genomen, en de informatie moet geverifieerd kunnen worden, vinden beide internisten: ‘Hier ligt een belangrijke rol voor huisartsen en specialisten.’

Joost Visser   @joostvissermc


Lees ook:

© iStock
© iStock
Nieuws
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • J. Pool

    cardioloog np, LEIDERDORP Nederland

    Helemaal eens met Erbrink en Michel-Bensink. Ik ben 82 jaar. De kans dat ik een reanimatie zonder aanzienlijke 'restschade' is gering. En dat is nu juist de reden dat ik een wilsverklaring en een niet-reanimeerpenning heb. Uiteraard weloverwogen en n...a overleg met mijn naasten en huisarts. Waarom zou daaraan getwijfeld moeten worden? Er blijken helaas nog steeds arrogante artsen te bestaan voor wie de wil van een patiënt niets betekent!

  • T.K.A. Liem

    huisarts n.p., MAARSSEN Nederland

    Zou coll. Dries eerst naar een portemonnaie zoeken als hij wordt geroepen bij een reanimatie? Het blijft een probleem waar ik ook geen raad mee weet.
    T.K.A. Liem, huisarts n.p.

  • J.F. Erbrink

    specialist ouderengeneeskunde, 'S-HERTOGENBOSCH Nederland

    Bij gesprekken over het levenseinde vind ik naast de invalshoek van 'hoe wil je leven' ook de insteek 'hoe wil je sterven' een belangrijk item. Bij niet-reanimeer-beslissingen speelt de manier van sterven mijns inziens een duidelijke rol. Gevraagd na...ar de manier waarop ze zouden willen sterven geeft de meerderheid van de mensen die ik er zelf over spreek aan dat ze ín hun slaap willen gaan' of 'snel en zonder ziekbed of lijden' willen sterven. Ook uit onderzoek blijkt dat veel mensen hun dood graag snel en pijnloos zouden willen. Vanuit die gedachte zou ik er toch niet over peinzen om iemand die besloten heeft dat hij of zij niet gereanimeerd wil worden toch te gaan reanimeren omdat ik denk dat zij misschien wellicht een kansje maken. Ik zou ze hun gedroomde dood onthouden, die zij bewust boven dat kansje verkozen hebben.

  • J.B.J. Dries

    huisarts, Alkmaar Nederland

    Een briefje van de huisarts, met het Niet Reanimeren beleid erop dat is afgesproken, in de portemonnee, lijkt me wenselijker.
    Een NR penning kan toch ook door een familielid met de "beste bedoelingen" voor de ander, die lijdt aan concentratie of cogn...itieve stoornis, zijn aangeschaft?

  • E. van Herk

    Huisarts, KAMPEN Nederland

    Laten we eerlijk zijn: iemand die gere-animeerd moet worden is in feite al dood, tenzij... en een reanimatie op straat heeft lang geen 20% kans; 5% lijkt veel realistischer. Ik zou er dan ook niet over peinzen om er bij een levenloos iemand die zo e...en penning draagt bovenop te springen en te gaan masseren en beademen.

  • N. Michel-Bensink

    revalidatie- arts n.p., OOSTERHOUT NB Nederland

    "Gij zult niet sterven" lijkt het nieuwste gebod.Waarom moet "de arts de niet reanimerenwens kunnen vertrouwen" en mag de patient er niet op vertrouwen dat diezelfde wens gerespecteerd wordt? En waarom claimt de VVVE het alleenrecht op een wettelijk... geldige reanimatiepenning uitsluitend voor haar leden? Waar volgens de hartstichting overigens niet naar gezocht hoeft te worden.
    Als we het zo noodzakelijk vinden dat er eerst een gesprek met een (huis)arts plaats moet vinden zou het dan misschien een mogelijkheid zijn dat da penningen via de huisarts of specialist besteld kunnen worden op recept dus.
    Tegelijkertijd zou het dan voor reanimeerders verplicht moeten worden om voor het starten van de reanimatie tenminste gevoeld moet worden of het slachtoffer een reanimatiepenning om de hals draagt, dit geeft niet tot nauwelijks tijdverlies.
    Voorlopig rest mij vrees ik niet anders dan te hopen dat ik in het voorkomende geval behoor tot de 80% waarbij de reanimatie mislukt.Want ik begrijp werkelijk niet waarom ik gedwongen zou moeten worden twee keer te overlijden.

  • J.P. van der Borgh

    Specialist Ouderengeneeskunde, MOLENHOEK LB Nederland

    Moeilijke en boeiende materie waarbij emotie, meningen, richtlijnen en ethiek over elkaar heen struikelen. Mijn emotie, vanuit mijn perspectief als specialist ouderengeneeskunde zegt, ook dat als iemand wel gereanimeerd wil worden moet die beslissing... zorgvuldig genomen worden. Verder dwalen nog wat oude principes door mijn hoofd....in dubio abstine....primum non nocere.......

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.