Arts 2030: generalist in multidisciplinair team
8 reactiesDe arts van de toekomst is een generalist die het functioneren van de patiënt centraal stelt, niet de ziekte. Hij werkt in een multidisciplinair team waarvan ook de patiënt deel uitmaakt. Ruimte voor superspecialisten is er alleen in enkele centra voor hoogcomplexe zorg. Dat toekomstbeeld schetst de Adviescommissie Innovatie Zorgberoepen & Opleidingen onder leiding van Marian Kaljouw.
De commissie-Kaljouw heeft haar rapport vanmiddag aangeboden aan minister Schippers van Volksgezondheid en minister Bussemaker van Onderwijs. De ministeries riepen de commissie in 2012 in het leven met de opdracht om lijn te brengen in het huidige ratjetoe aan zorgberoepen (2400 in totaal) en -opleidingen (1700). Uitgangspunt was de nieuwe definitie van gezondheid: ‘Het vermogen van mensen zich aan te passen en eigen regie te voeren in het licht van fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven.’ Verder moest de commissie rekening houden met de groei van het aantal ouderen met multimorbiditeit.
Anders dan op basis van de opdracht te verwachten was, komt de commissie niet met een nieuwe, samenhangende lijst zorgberoepen. In plaatst daarvan schets ze een ideaalbeeld van zorg en welzijn in het Nederland na 2030. Het huidige systeem met eerste, tweede en derde lijn wordt daarin vervangen door een ABCD-model met vier zorggebieden. A. Voorzorg: preventie en bevordering van eigen regie in alle maatschappelijke sectoren. B. Gemeenschapszorg: zorg die mensen in hun eigen netwerk organiseren, ondersteund door technologie en e-health. C. Laagcomplexe en complexe zorg: basiszorg en gespecialiseerde zorg in multidisciplinaire centra, gericht op een snelle terugkeer naar zelfstandigheid. D: Hoogcomplexe zorg: zorg voor ernstig zieken in topklinische centra en kleinschalige gespecialiseerde zorg voor ernstig gehandicapten en dementerenden.
Zorgprofessionals zullen generalistisch werken en zich bewegen door alle vier de zorggebieden, aldus de commissie. Ze gaan in multidisciplinaire teams ‘zorgarrangementen’ aanbieden, altijd op basis van shared decision making met de patiënt. Deze voert de regie en beheert zijn eigen ‘leef- en ontwikkeldossier’.
In zijn reactie ‘Utopie of realisme?’ schrijft voorzitter Rutger Jan van der Gaag van artsenfederatie KNMG dat hij het rapport-Kaljouw beschouwt als ‘revolutionair vertrekpunt voor discussie’. ‘De commissie-Kaljouw wil de koers niet iets verleggen, maar stelt een totale en radicale omkering voor.’ De voorzitter nodigt artsen uit om hierover in gesprek te gaan. ‘Herkennen wij deze ontwikkeling naar meer zelfzorg? Zijn wij te paternalistisch als we denken dat dit niet voor iedereen haalbaar is, of getuigt dat juist van realisme?’
Lieke de Kwant @LiekedeKwant
- Het rapport ‘Naar nieuwe zorg en zorgberoepen: de contouren’ van de commissie-Kaljouw
- De reactie van de federatie KNMG
Lees ook:
- Marian Kaljouw nieuwe NZa-voorzitter (2 april 2015)
- Interview Machteld Huber: ‘Het vermogen om zelf de regie te voeren’ (06 februari 2014)
- ‘Uitgedokterd’ (30 januari 2014)
Mattijs Alsem en Jolien Vervoordeldonk
revalidatieartsen in opleidin, Utrecht
‘De arts van de toekomst is een generalist die het functioneren van de patiënt centraal stelt, niet de ziekte. Hij werkt in een multidisciplinair team waarvan ook de patiënt deel uitmaakt.’
Dat is een mooi compliment voor de revalidatiegeneeskunde....
De revalidatiegeneeskunde richt zich op het verbeteren van ‘activiteiten’ en ‘participatie’ zoals beschreven in de ‘International Classification of Functioning, Disability and Health’ (ICF). De behandeling is gericht op de beperkingen die het gevolg zijn van ziekten, niet op de ziekte zelf. Het ICF-model, dat binnen de revalidatiegeneeskunde de basis vormt voor elk behandelplan, wordt nu door de commissie-Kaljouw centraal gesteld.
Revalidatieprofessionals werken al jaren samen met de patiënt in een multidisciplinair team, dat gezamenlijk doelen opstelt. Deze doelen worden regelmatig geëvalueerd door het hele behandelteam, inclusief patiënt en eventueel diens partner. Dit past goed in de nieuwe definitie van gezondheid, waarbij de eigen regie van de patiënt centraal staat en patiënten als gelijkwaardige partner gezien worden bij het vormgeven van de zorg.
De wetenschappelijke vereniging formuleerde het doel van een revalidatiegeneeskundige behandeling onlangs als volgt: optimale zelfredzaamheid, eigen regievoering en maatschappelijke participatie voor de patiënt.
Ook in praktisch opzicht tracht de revalidatiegeneeskunde zoveel mogelijk bij de zorgvraag van patiënten aan te sluiten. Dit gebeurt in alle door de commissie voorgestelde zorggebieden door samen te werken met specialismen in zowel het ziekenhuis als de eerste lijn. Voor het verder ontwikkelen van deze samenwerking moet de financiering van de zorg op een andere manier worden vormgegeven. Zoals KNMG-voorzitter Van der Gaag al suggereerde: ‘wellicht met meer sturing door de burger dan, zoals nu, plaatsvervangend door zijn ziektekostenverzekeraar’.
Wij kunnen ons als toekomstige revalidatieartsen uitstekend vinden in deze visie voor de toekomst!
J.B.J. Dries
huisarts, Alkmaar Nederland
Het klinkt goed! Een klein puntje: Tijdens voorbereidend overleg binnen Vilans over chronisch zieken bleek dat mensen niet altijd als zieke, en ook niet als mens centraal willen staan. Zij willen graag als mens mee werken aan "het elastiek van het zo...rgproces" soms onder de noodzakelijke spanning, soms met de rust van ontspanning, wisselend aanhaken en loslaten.
Zou dit puntje a.u.b. nog duidelijk mee kunnen in de plannen voor 2030?
E.F.G.M. van Glabbeek
bedrijfsarts, BAKEL Nederland
Ik sluit me aan bij collega Foppen. Veel "ziektes" in nederland zijn surrogaat oplossingen voor veel andere problematiek. Door meer ( hetero) anamnese te doen en mensen te helpen zelf weer het stuur in handen te nemen levert veel meer op dan de huidi...ge manier van werken binnen de gezondheidszorg. In onze beroepssetting hebben we over het algemeen 30-45 minuten per patient waardoor we veel beter kunnen uitvragen wat er speelt. Daar schiet onze huidige gezondheidszorg duidelijk te kort.
Geef onze beroepsgroep maar een plek binnen de reguliere gezondheidszorg en wij pakken die handschoen wel op.
Ziek zijn wil vaak niet zeggen dat je niet kunt functioneren of particperen. Maar je moet mensen daar wel bij helpen. En dat lukt niet met bezuinigen.
G.M. Foppen
bedrijfsarts, SOESTERBERG Nederland
De bedrijfsarts van nu is een generalist die het functioneren en participeren van de patiënt centraal stelt, niet de ziekte.
A.L. Cense
Psychiater, STOUTENBURG Nederland
Prototypisch product van de politieke ideologie waar mensen schuld van, en oplossing voor, hun ellende zijn. En ziek ben je pas als je aan de beademing of hart-long machine hangt.
Dat begint niet goed voor het nieuwe vertrouwen in de NZa.
Anoniem
arts, HAARLEM Nederland
Opvallend dat een commissie die bestaat uit overwegend generalisten voorziet dat artsen van de toekomst met name generalisten zullen zijn met slechts plaats voor superspecialisten in enkele centra voor hoogcomplexe zorg. En dat terwijl ik toch echt o...m me heen zie hoe de zorg steeds complexer wordt, hoe specialisten zichzelf (ook in de periferie!) steeds meer superspecialiseren en patiënten verwachten dat een arts gedetailleerde in plaats van globale kennis en kunde heeft over hetgeen hen mankeert en wat daaraan te doen valt.
M.H. Dral
Huisarts, Groesbeek Nederland
Vernieuwend idee. Ik zou zeggen: snel een pilot starten. De uitkomst is, ben ik bang, wel bekend: 10-20 % van de patiënten zullen kunnen participeren in de beoogde systeem. De resterende groep zal het niet kunnen of willen. Circa 10 % van onze bevolk...ing is analfabeet. Ik zie nog meer problemen: verslavingsproblematiek, kanker, palliatieve zorg, psychiatrie, intellectuele achterstand, etc.. Toch zou ik echt serieus willen weten of het werkt want het zou ons werk aanzienlijk relaxter maken: samen met patient/client zoeken naar oplossingen en verbeteringen. Niet meer voor problemen aansprakelijk gesteld worden ( exit tuchtrecht of tuchtrecht ook toepasbaar op patiënten als ze fouten maken die nadelig zijn voor de artsen).
R.A. von Saher
kinder en jeugdpsychiater, SCHOORL Nederland
Het schetsen van ideaalbeelden is iets waar de overheid in toenemende mate in uitblinkt.
Jammer genoeg gaat dit gepaard met een steeds verder gaande blindheid voor de gevolgen van het geimplementeerde beleid.
De drie decentralisaties zijn nog maar n...et gestart en nu is al zichtbaar hoe de administratieve chaos zorggelden wegslurpt. Mensen verdwalen nog meer van voorheen doordat niet eens duidelijk is wat de kastjes en de muren zijn.
Het met kleine stapjes vanuit bestaande structuren verandering doorvoeren blijkt vaak effectiever dan dit soort als radicaal gepresenteerde vernieuwingen, die niet goed uitvoerbaar zijn.
Helaas lijkt de politieke scoringsdrift het te vaak te winnen van realiteitszin.