Apothekers passen 10 miljoen recepten per jaar aan
6 reactiesVeertigduizend keer per dag en tien miljoen keer per jaar passen apothekers recepten van huisartsen, specialisten en verpleegkundigen aan. Dat stelt apothekersorganisatie KNMP bij de aftrap van een nieuwe campagne. Daarin wordt onder meer de zes euro die patiënten betalen voor het verplichte ‘begeleidingsgesprek nieuw geneesmiddel’ toegelicht.
Met de campagne wil de KNMP agressie aan de balie tegengaan. Volgens de apothekersorganisatie veroorzaakte de vermelding van de zes euro – per 1 januari 2014 verplicht apart vermeld op de nota – voor veel onrust aan de balie. Ook kwam er in 2014 een recordaantal klachten binnen bij de Klachtencommissie Openbare Apotheek, waarbij de meestvoorkomende klachten gingen over de kosten van het begeleidingsgesprek.
Volgens de voorzitter van de KNMP viel het bedrag ‘niet goed uit te leggen’, terwijl patiënten die uit kostenoverwegingen het gesprek weigeren het medicijn in principe niet meekrijgen. Per 1 januari heeft de NZa de aparte vermelding teruggedraaid. Het bedrag zal weer worden verwerkt in het tarief voor de totale apotheekzorg bij een eerste medicijnverstrekking, waarbij bijvoorbeeld ook dosering en wisselwerking worden gecontroleerd.
Volgens de KNMP verdienen de apothekers hun brood met die zorg en allang niet meer met de verkoop van medicijnen.
Met de genoemde campagne wil de KNMP de patiënten uitleggen wat de apotheker of de apothekersassistent allemaal doet om ervoor te zorgen dat de patiënt veilige medicijnen mee naar huis krijgt. Deze zorg zou volgens KNMP leiden tot veertigduizend receptaanpassingen per dag bij openbare apotheken. Dit aantal baseert de apothekersorganisatie volgens woordvoerder Mariël Croon op een onderzoek van Henk Buurma e.a. uit 2001 onder 141 Nederlandse openbare apotheken, waaruit blijkt dat er bij 4,3 procent van de recepten een aanpassing nodig was. Per dag zou dat 14,3 keer voorkomen in een apotheek. Bij 10 procent van deze aanpassingen, gaat het volgens Croon om potentieel risicovolle fouten.
Croon: ‘Wij passen dat percentage toe op het huidige aantal recepten. In 2015 waren dat er ongeveer 240 miljoen. Ondanks dat het onderzoek van Buurma al wat ouder is, denken we dat we het toch waar kunnen maken en dat deze schatting aan de conservatieve kant is. We hebben geen aanwijzingen dat het aantal interventies die worden gedaan bij recepten minder groot is geworden. Het is zelfs plausibeler dat het aantal is toegenomen, bijvoorbeeld door de vergrijzingen en meer patiënten met polyfarmacie. Toch vinden we niet dat er slecht wordt gewerkt door artsen en medisch specialisten die medicijnen voorschrijven. 4,3 procent is geen hoog percentage, veel vaker gaat het goed. Maar als je kijkt naar de absolute aantallen, dan kan het wel bij veel patiënten potentieel misgaan. Wat we met de cijfers vooral willen benadrukken is dat het huidige vier-ogen-systeem, waarbij de apotheek het recept van de huisarts controleert, zo belangrijk is.’
Het gaat om allerlei aanpassingen, zegt Croon. Van klinisch niet relevante, administratieve aanpassingen tot aanpassingen in de toedieningsvorm of de dosering, het voorschrijven van extra medicijnen om bepaalde bijwerkingen te verminderen, aanpassingen vanwege de interactie tussen middelen of vanwege allergieën. Croon: ‘Soms zijn het aperte fouten, vaak ook niet.’
Overigens zijn er ongeveer 7000 apothekers in Nederland en ruim 1950 openbare apotheken.
De LHV zegt in een reactie op de eigen website dat er sinds vijftien jaar veel is verbeterd in de medicatieketen, onder andere door het verplicht elektronisch voorschrijven en door een betere samenwerking tussen huisartsen en apothekers.
Simone Paauw @spaauw
Henk Buurma et al. Nature, frequency and determinants of prescription modifications in Dutch community pharmacies
KNMP: Apothekers moeten jaarlijks 10 miljoen recepten aanpassen
LHV: Huisartsen en apothekers werken beiden aan medicatieveiligheid
-
Simone Paauw
Simone Paauw deed de deeltijdopleiding journalistiek in Tilburg en werkt sinds 2008 als journalist bij Medisch Contact. Ze interviewt het liefst de ‘gewone arts’ met een bijzonder verhaal, bijvoorbeeld voor de rubriek Het Portret. (Gezondheids)recht en medisch tuchtrecht hebben haar bijzondere interesse. Ze heeft aandacht voor diversiteit en inclusie in de breedte, discriminatie en grensoverschrijdend gedrag (op de werkvloer) en de positie van vluchtelingen en vluchteling-artsen. Daarnaast schrijft ze over tal van andere onderwerpen.
J.A. van Wijngaarden
huisarts, VEENENDAAL Nederland
Stel dat de getallen wel juist zijn. Laat een apotheker met gevoel voor kwaliteit zijn correcties dan ook terugkoppelen naar de voorschrijver. Van feedback leren we en het zorgt er ook voor dat de werkelijk gebruikte medicatie in het patiëntendossier... komt. Ja uiteindelijk zal het ook leiden tot minder correcties.
bibi blok
huisrarts np, Amsterdam
Bij apothekers denk ik toch altijd een beetje aan makelaars,occasiondealers of financiële tussenpersonen. Ze hebben zich ertussen gewurmd en doen er alles aan om ons te overtuigen dat ze onmisbaar zijn.
W.J. Jongejan
huisarts n.p., Woerden nl
Het is verbijsterend dat de KNMP, een organisatie die toch serieus genomen wil worden, nu komt met verhaal van een zeer hoog aantal potentieel risicovolle fouten in recepten. Er zullen altijd wel fouten plaatsvinden. Elke fout is er één te veel, maar... de onderliggende redenatie van de KNMP deugt van geen kant. Men komt aanzetten met een onderzoek uit 2001, van 15 jaar terug dus, en extrapoleert het aantal genoemde fouten door het te betrekken op het huidige aantal naar de apotheek gestuurde recepten. Totaal geen rekening wordt er gehouden met de vele aanpassingen van de Huisarts Informatie Systemen in de laatste 15 jaar op het gebied van de prescriptie. Het verbeteren van het opsporen van (pseudo)dubbelmedicatie, de overdoserings-controle, de bewaking op basis van interacties, contra-indicaties en allergieën, de controle op medicatie bij verkeersdeelname zijn slechts enkele van de vele aanpassingen in de HIS-sen sinds 2001. Ook is het gestructureerde farmacotherapeutisch tussen huisarts en apotheek overleg in de tussentijd steeds beter gestructureerd. De gebruikte argumentatie is dus niet valide. Het is een armzalige poging de eigen positie van de apothekers publicitair te verbeteren door andere beroepsgroepen(huisartsen/specialisten) weg te zetten als brokkenmakers. Het ware verstandiger geweest een nieuw onderzoek te entameren in plaats van stokoude data te extrapoleren zonder rekening te houden met evidente verbeteringen tussentijds aan de voorschrijvende kant.
R. Posthumus
huisarts, GOES Nederland
verreweg de meeste contacten van de apothekers met mijn praktijk gaan slechte leverbaarheid van toch zeer gangbare (standaard-)medicatie, met het verzoek of ik dan een alternatief wil aangeven.
J. Helder
aha, DE KNIPE Nederland
Even rekenen: 10 miljoen verspreiden over elke dag van het jaar (365) komt neer op 27900 recepten per dag. Bij 10000 huisartspraktijken betekent dat bijna 3 recept fouten per dag per praktijk. Als je dan kijkt naar 10% is hoger risico fout betekent d...at dat er per week 2 kritisch foute recepten geleverd worden. Kortom per week 20 fouten maken waarvan 2 ernstig. Dan durf ik niet meer naar mijzelf of mijn collega's toe te gaan....
W.W. van Breenen
huisarts, HEUSDEN GEM HEUSDEN Nederland
Aha; nu wordt de bedoeling van dit stuk duidelijk! Toch bijzonder dat in het artikel hierboven het "1200 doden door medicatiefouten" mist. Daarbij wordt expliciet de huisarts, specialist en verpleegkundige verweten slordig te zijn.
Als apothekers ook... nog eens niet zo slordig zouden zijn, dan zou het inderdaad ook nog eens 1200 doden schelen.