‘Andere beloning medisch specialisten in zorgakkoord’

Een andere manier van belonen van medisch specialisten, zoals loondienst of participatie, past beter bij de bewegingen in de zorg. Dat kan bijdragen aan het in toom houden van de zorguitgaven en tegelijk tot betere zorg leiden. Dat adviseert een groep topambtenaren in de aanloop naar het sluiten van nieuwe zorgakkoorden.

Afgelopen jaren werden zorgakkoorden voor medisch-specialistische, ggz- en eerstelijnszorg gesloten, waarin financiële en zorginhoudelijke afspraken werden gemaakt tussen het ministerie van VWS, zorgverzekeraars en zorgverleners. Een belangrijk onderdeel daarin is een plafond voor de groei van de zorgkosten. Eind 2017 lopen dergelijke bestuurlijke hoofdlijnakkoorden voor medisch-specialistische en eerstelijnszorg af. Demissionair VWS-staatssecretaris Martin van Rijn verkent op dit moment of er éénjarige transitieakkoorden voor 2018 vallen te sluiten; een nieuw kabinet kan zich dan buigen over langjarige akkoorden voor de periode daarna.

De ministeries van VWS en van Financiën vroegen een groep topambtenaren wel om een advies over de beheersing van de zorguitgaven tijdens de volgende kabinetsperiode. Deze ‘Werkgroep Beheersinstrumentarium Zorguitgaven’ komt nu in een aan de Tweede Kamer overhandigd rapport tot de conclusie dat, als een nieuw kabinet zorgakkoorden wil sluiten, er op drie zaken moet worden gefocust om tegelijk de kosten en de kwaliteit van de zorg te bewaken. Het uitgangspunt van de ambtenarenwerkgroep is om de zorguitgaven gelijk op te laten lopen met de economische groei.

Ten eerste pleiten ze voor meer zorg op de juiste plek. Daarbij hebben ze voor ogen dat meer zorg vanuit de tweede lijn naar de eerste lijn of thuis wordt overgeheveld en dat complexe zorg meer wordt geconcentreerd op enkele locaties. Minder opleidingsplekken voor medisch specialisten maar meer opleidingsplekken voor huisartsen past volgens hen ook in dit plaatje.

Onder die noemer scharen ze ook hun standpunt dat het ‘wenselijk is om zorgverleners in de medisch-specialistische zorg anders te belonen’. ‘Het participatiemodel en het loondienstmodel passen als verdienmodellen beter bij de gewenste beweging in de zorg’, zo wordt opgemerkt. De inkomsten van zowel medisch specialisten als zorginstellingen moeten daarnaast meer afhankelijk worden van de uitkomsten van de zorg in plaats van de hoeveelheid geleverde zorg. De werkgroep noemt een streven van 30 procent van het artseninkomsten dat per 2021 afhankelijk is van de zorguitkomst.

Daarnaast wordt een lans gebroken voor maatregelen die gepast gebruik van zorg aanmoedigen, om over- en onderbehandeling te vermijden. Als derde willen de adviseurs dat er meer oog komt voor eenvoudig georganiseerde zorg. Voor mensen met een grote zorgbehoefte zijn meer generalistische zorgverleners zoals geriaters nodig en minder superspecialisten, aldus de ambtenarengroep.

De werkgroep adviseert in ieder geval vier nieuwe zorgakkoorden te sluiten: voor medisch-specialistische zorg, geestelijke gezondheidszorg, eerste lijn en wijkverpleging. Ook voor langdurige zorg en ondersteuning kunnen eventueel apart akkoorden wenselijk zijn, wordt geopperd. De akkoorden moeten niet enkel budgettaire afspraken en inhoudelijke hoofdlijnen bevatten, maar ook concrete en meetbare inhoudelijke afspraken en maatregelen die worden getroffen als doelen niet worden nagekomen. Het rapport is bedoeld als stof voor de formatie.

Rapport 'Zorgen voor gezonde groei'