Alzheimer is te voorspellen met PET-scan

Bij patiënten die anamnestisch aan een milde cognitieve stoornis (MCI) lijden, kan een PET-scan aantonen of het patroon van amyloïde plaquevorming overeenkomt met dat van de ziekte van Alzheimer. Dit blijkt uit een patiënt-controleonderzoek van N.M. Kemppainen c.s. dat Neurology 8 mei publiceerde.

Een milde cognitieve stoornis gaat jaarlijks bij 10 tot 15 procent van de patiënten over in de ziekte van Alzheimer. Deze vorm van dementie treft jaarlijks 1 tot 2 procent van de gezonde oudere bevolking. Als de factoren bekend zijn die de overgang van milde cognitieve stoornissen naar alzheimer kunnen voorspellen, biedt dit voor de toekomst opties om deze patiënten tijdig te herkennen. Dit is van nog groter belang zodra er mogelijkheden zijn om alzheimer te behandelen.

Bij een patiënt met alzheimer toont een PET-scan een verhoogde opname van het ligans [11C]PIB, dat bindt aan de kenmerkende amyloïde plaques. Kemppainen c.s. onderzochten of dit ook al het geval was bij patiënten met een milde cognitieve stoornis. Hiertoe bestudeerden ze de scans van 13 patiënten met een MCI, die gemiddeld 70,3 jaar oud waren en op de Mini Mental State Examination (MMSE) 27,8 punten scoorden (schaal 0-30). De gezonde controlegroep bestond uit 14 deelnemers met een gemiddelde leeftijd van 65,6 jaar en een MMSE-score van 28,8.

Analyse op groepsniveau toonde een verhoogde opname van het amyloïdbindende PET-ligans bij patiënten met MCI in vergelijking met de controlegroep. Het patroon van verhoogde opname kwam overeen met dat van alzheimerpatiënten en betrof met name de frontale en cingulaire cortex. Op individueel niveau bleken slechts 8 van de 13 patiënten een verhoogde opname te hebben die leek te wijzen op een vroege manifestatie van alzheimer. De overigen vielen nog binnen de normaalwaarden. Andersom is uit eerdere studies gebleken dat sommige ‘gezonde’ ouderen zonder cognitieve klachten ook een verhoogde ligansopname toonden.

Om uitspraken te kunnen doen over de voorspellende waarde van [11C]PIB bij de ziekte van Alzheimer, zal daarom follow-uponderzoek bij alle deelnemers moeten plaatsvinden, zodat duidelijk wordt welke patiënten daadwerkelijk alzheimer ontwikkelen. << AV

Neurology, 2007; 68; 1603-6

Beeld: ANP