Alleen lukt het niet

De benoeming van huisarts Jako Burgers deze week tot bijzonder hoogleraar ‘promoting personalised care in clinical practice guide-lines’ aan de Universiteit Maastricht geeft mooi aan dat de schoen wringt tussen protocollaire en persoonsgerichte zorg. Dat wringen kennen we maar al te goed uit de praktijk. Het streven om meer lijn te brengen in de behandeling van patiënten is de laatste decennia niet vrijblijvend meer. In uitspraken van de tuchtcolleges wordt, waar mogelijk, het handelen van de dokter naast de richtlijn van de betreffende wetenschappelijke vereniging gelegd. Aan de andere kant willen we ook graag zorg op maat leveren. ‘Richtlijnen richten zich per definitie op de gemiddelde patiënt met een bepaalde aandoening. In de praktijk dient die zich nooit aan, wat een kloof tussen theorie en praktijk oplevert’, zegt Burgers.

Deze special gaat juist over dat individuele in ons werk. Niet alleen over de patiënt, maar ook over de dokter. De dokter die zich behoorlijk alleen kan voelen in het vak, zo bleek uit het grote aantal inzendingen dat u instuurde voor dit nummer. En over de dokter die heel individuele keuzes maakt, zowel in als buiten het vak (zie de portretten op blz. 18, 32 en 40 en het artikel op blz. 46).

Voor wat betreft het individuele van de patiënt neemt Henk Maassen u mee in de wereld van personalized medicine. Naast de mensen die ervan overtuigd zijn dat het heel precies afstemmen van behandelingen op de individuele genetische opmaak van een patiënt de toekomst en de oplossing is voor veel aandoeningen, is er ook nuancering: ‘Vereng personalized medicine niet tot labwaarden, genotypen en biomarkers; blijf vooral ook de rol van het toeval zien’, zegt René Melis, senior onderzoeker bij de afdeling Geriatrie van het Radboudumc.

De menselijke kant van de individualisering vindt u terug in de verhalen over domotica en eenzaamheid. De beweging naar het langer thuis houden van ouderen, al dan niet ondersteund door echte mensen of robots, dreigt voorbij te gaan aan de hoeveelheid eenzame mensen in onze samenleving.

Ten slotte, zorg is iets wat je samen doet, alleen redden we het niet.

@hansvansantenMC