Laatste nieuws
Welbeschouwd

Acupunctuur raakt gevoelige snaar

Plaats een reactie

Een tijdje geleden had ik een mevrouw met moeheid op mijn spreekuur. Ik besprak de uitslagen van haar bloedonderzoek. ‘Maar dokter hoe kan mijn schildklier volgens u nou normaal werken als drie homeopaten onafhankelijk van elkaar vonden dat mijn schildklier te traag werkt?’

Ik vermoed dat de meeste dokters ongeveer hetzelfde reageren op patiënten die met alternatieve geneeskunde aankomen. Meestal probeer ik iets neutraals te mompelen als ‘niet mijn vak’, terwijl ik er het mijne van denk. Als ik echt op dreef ben, probeer ik nog uit te leggen dat ons mantra tegenwoordig ‘evidence-based’ is. En dat er geen bewijs is voor de meeste alternatieve therapieën.

Daarom was ik zowel verrast als geïntrigeerd door een recent artikel over de biologische basis van acupunctuur in Nature Neuroscience. Ik kwam het artikel op het spoor omdat ik één van de auteurs ken – een degelijke Duitser die onderzoek doet naar de rol van adenosine in de nier. Daarom was ik des te meer verrast – wat deed deze degelijke Duitser (bril, baard, grijs haar, Meindl schoenen) op een artikel over zoiets schimmigs als acupunctuur? Adenosine is een molecuul dat zowel betrokken is bij het overzetten van energie (via ATP) als bij het doorgeven van intracellulaire signalen (via cyclisch AMP). En nu blijkt adenosine ook de pijnstillende werking van acupunctuur te verklaren.

Het onderzoek werd uitgevoerd in verschillende muismodellen van chronische pijn. De muizen werden vervolgens met minuscule naalden bestookt in hun zogenaamde Zusanli-punt waarna de mate van pijn werd gemeten. Het Zusanli-punt is een belangrijk punt uit de traditionele acupunctuur ter hoogte van de knie. De onderzoekers geloven overigens niet in een anatomische basis voor de ‘meridianen’ van de acupunctuur, maar schrijven dat veel van deze lijnen wel in rijk bezenuwde weefsels liggen.

Wat bleek? De pijn nam af. De onderzoekers vonden dat tijdens acupunctuur adenosine afgegeven wordt aan de weefselvloeistof. Zo ontstond het idee dat het vrijgekomen adenosine nabijgelegen ‘pijngevoelige’ (nociceptieve) zenuwen remt. Deze zenuwen bezitten namelijk een adenosinereceptor. Dit idee werd vervolgens ondersteund door aan te tonen dat acupunctuur in muizen zonder adenosinereceptor géén pijnstilling bewerkstelligt. Het tegenovergestelde bleek ook waar: dezelfde mate van pijnstilling kon ook worden bereikt door toediening van farmacologische stimulatoren van de adenosinereceptor. Bent u er nog?

Ik moet altijd glimlachen bij dit soort vondsten. Het noopt de geneeskunde tot bescheidenheid in plaats van op-de-borst-klopperij. Het maakt het vak niet altijd makkelijker, wel boeiender.

En, tja, wat zeggen we nu tegen de in het alternatieve circuit shoppende patiënt?   

Ewout Hoorn


Lees de samenvatting van het artikel: Adenosine A1 receptors mediate local anti-nociceptive effects of acupuncture

  • Meer Columns

alternatieve & complementaire zorg acupunctuur
  • Ewout Hoorn

    Ewout Hoorn is internist in opleiding in het Erasmus Medisch Centrum en doet daarnaast onderzoek naar de water- en zoutregulatie door de nier.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.