ActiZ: ‘JGZ niet onder GGD’

De integrale jeugdgezondheidszorg moet niet worden ondergebracht bij de GGD. Dat vindt ActiZ, de organisatie van zorgondernemers.

Bij de jeugdgezondheidszorg (JGZ) zijn meestal twee organisaties betrokken: de zorg voor 0- tot 4-jarigen is een zaak van consultatiebureaus en wordt uitgevoerd door zorgorganisaties die bijvoorbeeld ook prenatale zorg en kraamzorg leveren. De zorg voor 4- tot 19-jarigen is geregeld via de GGD. Vooruitlopend op de totstandkoming van één organisatie die de jeugdgezondheidszorg van 0- tot 19-jarigen voor haar rekening neemt, is in enkele regio’s (Nijmegen, de Gooi en Vechtstreek, Amstelland en de Meerlanden) de zorg al een paar jaar integraal onder de hoede van de GGD gekomen. ‘De ervaringen zijn louter positief’, aldus een woordvoerder van GGD Nederland.

‘De JGZ, waaronder het screenen, volgen en zo nodig verwijzen van kinderen, is een publieke taak en daardoor bij uitstek geschikt voor een publieke dienst als de GGD’. Bovendien, aldus de woordvoerder, sluiten GGD-taken als epidemiologie, monitoring en gezondheidsbevordering nauw aan bij de JGZ-werkzaamheden. Geen wonder dus dat de GGD’en zichzelf zien als dé vanzelfsprekende plek voor de integrale jeugdgezondheidszorg voor 0-19-jarigen.

Intussen wil het kabinet dat in 2011 elke gemeente met een consultatiebureau een Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) heeft. Eind van dit jaar zullen naar verwachting al 50 centra operationeel zijn. Bovendien wordt de regierol van de gemeenten over de CJG’s volgend jaar verankerd in de Wet op jeugdzorg.

Volgens Aad Koster, directeur van ActiZ, kan de JGZ zich beter bij deze centra aansluiten dan bij de GGD. Met instemming verwijst hij naar een opiniestuk van ActiZ-voorzitter Han Noten in het vakblad Binnenlands Bestuur. Hij schreef daarin dat het draait om drie hoofdpunten: ‘Jeugd en gezin centraal, met de nadruk op preventie, géén blauwdruk voor de organisatie én een duidelijke scheiding tussen advies en uitvoering.’

Koster: ‘Het onderbrengen van de JGZ bij de GGD vraagt om een fusieproces dat geld en tijd zal kosten. Het zal de jeugdzorg naar mijn verwachting ook niet effectiever of efficiënter maken. De Centra voor Jeugd en Gezin zullen bij uitstek geschikt zijn om alle betrokken partijen samen te brengen. En de ervaring leert dat het nu nog schort aan samenwerking met andere instellingen die ook te maken hebben met een kind.’ Uiteraard kunnen de gemeenten dan bepalen bij welke zorgorganisaties zij straks de uitvoering van de JGZ willen neerleggen.

Elise Buiting, voorzitter van de Artsen Jeugdgezondheidszorg Nederland (AJN), maakt het niet uit van welke organisatie zij en haar collega’s deel uitmaken. ‘Als we ons werk maar goed kunnen doen en er geen energie verloren gaat aan allerlei organisatieperikelen. Daarom hebben we een lichte voorkeur voor de Centra voor Jeugd en Gezin.’

Binnenkort komt de Vereniging van Nederlandse Gemeenten met een standpunt over de toekomst van de publieke gezondheidszorg. Hoe dat zal uitpakken voor de positie van de JGZ, is volgens een woordvoerder nog niet bekend. HM