ACM: koudwatervrees voor samenwerking kleiner

Eerstelijnszorgaanbieders durven vaker samen te werken. Dat constateert toezichthouder ACM, die eerder probeerde de koudwatervrees voor samenwerkingsverbanden weg te nemen.

In 2015 stelde de Autoriteit Consument en Markt (ACM) uitgangspunten op die moesten verhelderen welke ruimte er in de mededingingswet is voor samenwerking in de eerste lijn. Uit angst voor boetes durfden veel zorgaanbieders in de eerste lijn, met name huisartsen, geen samenwerkingsprojecten aan te gaan. In een poging die angst weg te nemen verduidelijkte de ACM destijds welke vormen van samenwerking waren toegestaan. Die verheldering heeft vruchten afgeworpen, constateert de ACM nu, twee jaar later, na een evaluatie.

Volgens de ACM is de terughoudendheid en opgetreden verkramping afgenomen. Brancheorganisaties van zorgaanbieders zouden hebben aangegeven dat de koudwatervrees ‘sterk is afgenomen’. Zij zouden dat vooral merken omdat ze weinig vragen over boeteangst krijgen. Een respondent gaf aan dat er ‘rust en ruimte is gebracht in huisartsenland’, een ander ‘dat de dreigende donkere wolk weggenomen is: je mag samenwerken in het belang van de patiënt’. Zorginkopers gaven op hun beurt desgevraagd een schatting van de toename van het aantal zorginhoudelijke samenwerkingsprojecten, maar vonden die toename lastig te duiden: schattingen lopen uiteen van 15 tot 60 procent. Er is nog geen grote toename zichtbaar, erkent de ACM.

De bekendheid met de uitgangspunten kan nog wel beter, aldus de ACM, hoewel huisartsen (en diëtisten) er het beste van op de hoogte zijn Zorgaanbieders hebben aan de ACM aangegeven meer behoefte te hebben aan casuïstiek, om inzicht te krijgen in wat mag en wat niet. En er blijkt nog onzekerheid te bestaan over de legitimiteit van samenwerking met zorgverzekeraars.

De ACM ziet graag dat zorgaanbieders hun samenwerkingsplannen vaker voorleggen aan patiëntenorganisaties en zorgverzekeraars, om mee te kijken of een samenwerking mogelijk leidt tot negatieve effecten voor patiënten.