Laatste nieuws
opinie

Abortuspil via huisarts gaat vrouwen niet helpen

Goed bedoelde initiatiefwet holt bestaande abortuszorg uit

22 reacties
Getty Images
Getty Images

Het plan van PvdA en GroenLinks om de abortuspil via de huisarts te verstrekken zit slecht in elkaar. Het vormt zelfs een bedreiging voor het solide en kwalitatief hoogstaande netwerk aan abortusklinieken.

Verbetert de abortuszorg in ons land als ook de huisarts de abortuspil mag gaan voorschrijven? De Kamerleden Lilianne Ploumen (PvdA) en Corinne Ellemeet (GroenLinks) denken van wel. Daarom hebben deze parlementariërs een ­initiatiefwet ontworpen die dat regelt. Ook de VVD en D66 zijn inhoudelijk voor deze verandering, maar coalitieperikelen met CU en CDA verhinderen dat het voorstel nu al een meerderheid in de Tweede Kamer krijgt. Aan de goede intenties van de initiatiefnemers twijfelen wij niet, aan de praktische uitwerking van hun voorstel des te meer.

Gevaar van versnippering

‘Als je ongewenst zwanger bent moet je de zorg kunnen krijgen die bij je past. Daarom wil ik dat vrouwen ook bij hun huisarts terechtkunnen voor de abortuspil’, zegt Ploumen op de website van de PvdA. Ellemeet voegt eraan toe: ‘Ons voorstel houdt vast aan de hoge kwaliteit van abortuszorg in Nederland en vergroot de keuzevrijheid van vrouwen. Daarom is dit een stap vooruit.’1

Het voorstel leidt tot versnippering en uitholling van goede abortuszorg

In Medisch Contact van november vorig jaar pleitten Gunilla Kleiverda (Women on Waves) en anderen ervoor om de toegankelijkheid van de abortuszorg te vergroten, omdat die volgens hen last heeft van religieuze actievoerders, financiële belemmeringen en onvoldoende geografische spreiding.2 Vanuit het oogpunt van de toegankelijkheid van de zorg is het Nederlands Genootschap van Abortusartsen (NGvA) positief kritisch over de inzet van huisartsen bij de medicamenteuze zwangerschapsbeëindiging. Dit weliswaar onder voorwaarde dat huisartsen dezelfde kwaliteit leveren op het vlak van termijnbepaling, ervaring, anonimiteit, bereikbaarheid en keuzemogelijkheden.3 Maar als we die voorwaarden nader bekijken, constateren we toch problemen. In het bijzonder wijzen wij op het grote gevaar van versnippering en uitholling van onze nu zo goede abortuszorg. Wij vinden de ­abortushulpverlening op dit ogenblik goed toegankelijk, medisch van hoge kwaliteit én uitstekend georganiseerd. In de abortus­klinieken is de zorg (behalve voor buitenlandse vrouwen) bovendien kosteloos. En altijd anoniem. Praktische drempels zijn er amper. Wij denken dat de veranderingen als gevolg van de eventuele nieuwe wet averechts zullen uitpakken en dat cliënten er de dupe van zullen zijn.

Vreemde dokter

De Kamerleden en Kleiverda e.a. suggereren dat de toegankelijkheid van de abortuszorg structureel problematisch is. Een bezoek aan de eigen huisarts zou emotioneel en fysiek minder zwaar zijn dan een bezoek aan een kliniek. De huisarts is in hun ogen een vertrouwd adres, waar je gemakkelijk anoniem terechtkunt, terwijl de klinieken geografisch slecht verspreid liggen. ­Vrouwen zouden daarom nu vaak te veel (reis)tijd kwijt zijn. Als abortus via de huisarts wordt verricht, zouden vrouwen geen vrijaf hoeven te nemen van werk en zouden ze het doktersbezoek gemakke­lijker kunnen verbergen voor hun werkgever, familie of huisgenoten. Tot slot zouden vrouwen bij de huisarts geen last hebben van bij de klinieken veelvuldig aanwezige actievoerders van de anti­abortusbeweging.

Deze argumenten vinden we niet steekhoudend en zeker niet valide genoeg voor een wetswijziging die leidt tot een verslechtering van de abortuszorg. Over de huisarts is het volgende te zeggen: die is in steeds mindere mate de vertrouwenspersoon die de initiatiefnemers van PvdA en GroenLinks in hem of haar veronderstellen. De solistisch werkende huisarts (nu nog 35% van alle huisartsen) maakt op grote schaal plaats voor groepspraktijken (inmiddels al 65%), zodat de huisarts voor veel mensen ook een ‘vreemde dokter’ is. Huisartsenpraktijken zijn over het algemeen al zeer zwaar belast. Ze zitten dus zeker niet te wachten op de nodige extra rapportages aan de inspectie.

En is een behandeling met de abortuspil door de huisarts zo laagdrempelig als de initiatiefwetgevers zich voorstellen? Wij denken van niet. Om te beginnen weet de cliënt niet op voorhand hoe de huisarts en diens medewerkers denken over abortus. We zien in onze samenleving een toe­nemend conservatisme, vaak religieus gemotiveerd. In een abortuskliniek is iedereen gescreend op een positieve houding. Cliënten zitten niet te wachten op een mogelijk kritische afwijzing, maar verlangen naar deskundige hulp.

Je moet trouwens ook maar afwachten of jonge vrouwen zich vrij voelen om voor zoiets gevoeligs hulp te vragen aan een huisarts bij wie ook haar familieleden komen. Daar komt nog bij dat een vrouw die behandeling nooit alléén mag ondergaan. Altijd moet er in de omgeving van de cliënt iemand beschikbaar zijn voor contact over eventuele noodhulp in geval van ernstige bijwerkingen van de medicatie, zoals overmatig bloedverlies.

De hulpverlening bij de huisarts is bovendien niet anoniem, want de abortuspil die hij voorschrijft komt via de apotheek en wordt bij de ziektekostenverzekering in rekening gebracht en geregistreerd, net zoals dat gebeurt in een regulier ziekenhuis. In de abortusklinieken waarborgen we deze zo belangrijke anonimiteit. Geen enkele medische of financiële handeling is van buitenaf herleidbaar tot een persoon. De registraties van behandelingen en medicijnen die uiteraard wel plaats­vinden, dienen ter kwaliteitsbewaking van de interne zorgprocessen.

Nog een praktisch bezwaar: in veel huisartsenpraktijken ontbreekt de noodzakelijke echoapparatuur. Dat betekent dat de cliënt na het eerste consult een tweede afspraak moet maken voor een echo op een andere plek, hopelijk een beetje in de buurt. Voor de cliënt betekent dit een extra stap in een emotioneel moeilijk ­proces.

Onze specialisatie

We zeggen beslist niet dat de huisarts niet in staat is deskundig te helpen door het voorschrijven van een abortuspil, ook al doet hij dit gemiddeld nog niet eens één keer per jaar (in ons land wordt de abortuspil jaarlijks 8300 keer voorgeschreven en er zijn bijna 9800 huisartsen). Wél stellen wij dat het systeem van ­abortuszorg nu al kwalitatief zeer goed is en uitstekend bereikbaar. Niet voor niets komen vrouwen uit heel Europa naar Nederland om hier te worden geholpen.

Actievoerders maken cliënten van abortusklinieken uit voor moordenaar

De abortusklinieken hebben door de jaren heen een schat aan gezamenlijke expertise opgebouwd, waardoor vrouwen de best denkbare zorg ontvangen. In een kliniek is er deskundige counseling, kennis van alle behandelmogelijkheden met de voor- en nadelen daarvan en de mogelijkheid om de correcte diagnose te stellen. De klinieken beschikken over alle kennis en faciliteiten én de tijd, die nodig zijn voor een persoonlijk advies over de behandeling. De concentratie van deze zorg is de kern van onze specialisatie en maakt het mogelijk om de trends en ontwikke­lingen rond abortus in Nederland te blijven volgen en analyseren.

En dan nog dit: onze zorg is uitstekend bereikbaar, waar je ook woont. Weliswaar ontbreken in Friesland, Drenthe en Zeeland gespecialiseerde abortusklinieken, maar ook vanuit die provincies is een gespecialiseerde kliniek altijd binnen handbereik. In álle provincies zijn er bovendien ­ziekenhuizen met vergunningen voor zwangerschapsbeëindiging. Wij vinden trouwens dat je van een vrouw die een dergelijk ingrijpend besluit neemt over haar toekomst, best mag vragen om een uurtje te reizen.

‘Geen receptje’

De initiatiefnemers van de wets­wijziging denken dat een vrouw door inzet van de huisarts tijd bespaart en meer privacy heeft: ze kan als dat nodig is de abortus beter verborgen houden voor het thuisfront, is de veronderstelling. Wij wijzen erop dat een behandeling met een abortuspil meestal geen sinecure is. Niet zelden leidt deze behandeling tot fysieke klachten die amper verborgen kunnen blijven voor de omgeving. In vergelijking met een instrumentele zwangerschapsbeëindiging duurt de medicamenteuze abortus langer en geeft ook een grotere kans op complicaties, zoals een doorgaande zwangerschap, incomplete abortus en bloeding.4 Het verstrekken van de abortuspil kan nooit het karakter krijgen van ‘even een receptje uitschrijven’. Daar komt bij: de huisarts biedt alléén de abortuspil voor zwangerschappen tot negen weken en verwijst voor een instrumentele behandeling door naar een kliniek; dat noemen wij geen zorg op maat.

Blijft over het stigmatiseren van onze cliënten: het ondergaan van een abortus, in combinatie met actievoerders bij de deur van de klinieken? Wij weten als geen ander hoe intimiderend de ­actievoerders zich – religieus gemotiveerd – gedragen in de buurt van onze klinieken. Onze cliënten krijgen foetuspoppetjes en ­folders toegestopt met bloederige foto’s. Soms worden ze uit­gescholden voor moordenaar. Aan de politici willen we vragen om zich te verdiepen in de vraag hoe in de omgeving van een abortuskliniek om te gaan met de belangen van het demonstratierecht en het recht op vrije toegang tot zorg. Wat we willen ­zeggen: het is een probleem dat we niet oplossen met de ­structurele inzet van de huisarts.

Preventie

Hoe zit het dan met die uitholling van de bestaande abortuszorg? In ons land worden elk jaar ongeveer 30 duizend ­abortusbehandelingen verricht – voor het overgrote deel in de gespecialiseerde abortusklinieken. In iets minder dan een derde van deze gevallen wordt een abortuspil voorgeschreven; de overige behandelingen zijn instrumenteel. Als huisartsen een substantieel deel van de abortuspillen gaan voorschrijven, zien klinieken hun financiering in gevaar komen, met onver­mijdelijke sluitingen tot gevolg. VWS financiert de klinieken immers op basis van het aantal verrichtingen. De (geografische) bereikbaarheid van abortuszorg zal dan juist afnemen en dat is iets wat de Kamerleden Ploumen en Ellemeet beslist niet beogen. De overgrote meerderheid van vrouwen die een ­instrumentele behandeling ondergaan, zal daarvan de nadelen ondervinden.

Ook de Raad van State is kritisch over het wetsvoorstel. De ­huidige praktijk functioneert goed, vindt zij.5 Waarom zou je dan de gang van zaken op de schop nemen? Alles wat helpt om de toegang tot de abortushulpverlening te verbeteren, juichen wij toe. Het is goed als abortusartsen en -klinieken, gynaecologen, ziekenhuizen en huisartsen samenwerken om de kwaliteit van de abortushulpverlening op hoog niveau te houden, maar we denken duidelijk te hebben gemaakt dat het verstrekken van de abortuspil door de huisarts daar niet toe bijdraagt. Als abortusklinieken denken we graag met politici mee over oplossingen voor wezenlijk belangrijke vragen die ook bij ons leven. Denk aan de hulp en de financiering daarvan aan vrouwen met een daklozen-, illegalen- of vluchtelingenstatus. Ook over het bestrijden van het stigma en het omgaan met ­intimiderende protesten denken we graag mee. Als de politici écht effectieve maatregelen willen nemen: denk dan weer eens aan preventie, om te beginnen met het opnieuw opnemen van anticonceptie in de basisverzekering.

Voetnoten

1 Wet abortuspil bij de huisarts van PvdA en GroenLinks klaar om door Kamer beoordeeld te worden, Lilianne Ploumen (pvda.nl, 7 november 2019)

2 Abortushulp kent te veel barrières, Gunilla Kleiverda e.a. (Medisch Contact 45, november 2019). Onderbouwing van de stelling bestaat uit ervaringen in niet vergelijkbare buitenlandse zorgstelsels en eigen ervaringen met onlineconsultatie via womenonweb.org van 172 vrouwen (0,6% van de abortusbehandelingen bij vrouwen woonachtig in Nederland) waarvan 27 Nederlandssprekenden (0,1% van het aantal abortusbehandelingen bij vrouwen woonachtig in Nederland)

3 Standpunt inzake abortuspil bij de huisarts, NGvA (2015)

4Richtlijn behandeling van vrouwen die een zwangerschapsbeëindiging ondergaan, Nederlands Genootschap van Abortusartsen (2012)

5W13.18.0042/III, Kamerstukken II 2018/19, 34891, nr. 5, Raad van State (24 april 2018)

auteurs

Femke van Straaten, bestuurder Beahuis & Bloemenhovekliniek en Abortuskliniek Amsterdam

Gerrit Zomerdijk, bestuurder Gynaikon Klinieken

Margreet Jansen, voorzitter van koepelorganisatie van abortusklinieken StiSAN

Sandra Kroeze, abortusarts, bestuurder Vrouwen Medisch Centrum

contact

f.vanstraaten@bloemenhove.nl
cc: redactie@medischcontact.nl

download dit artikel (pdf)
huisartsgeneeskunde opinie zwangerschap abortus
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Willem Beekhuizen

    abortusarts en fertiliteitsarts n.p., Ter Aar

    Als aanvulling op mijn reactie van 8-11-2020 hier onder waarin ik aankondigde dat de mening van alle abortusartsen zou worden gevraagd over de abortuspil via de huisarts. De resultaten zijn rondgestuurd en op de LV in november besproken. De korte con...clusies: tweederde vindt dat de pil niet door de huisarts verstrekt kan worden en driekwart vindt dat de wet daarvoor niet aangepast moet worden.
    Volgens de heer Leusink op 9-11-2020 hebben "abortusartsen aan elementen van een ‘Toolkit’ voor huisartsen meegewerkt". Maar dat betekent dus niet dat “de” abortusartsen zich in het voorstel zouden kunnen vinden, integendeel.

  • Gunilla Kleiverda

    Gynaecoloog Flevoziekenhuis, voorzitter Women on Waves, Amsterdam

    Collega Schothorst: Misschien kunt u eens kijken op de website: abortusredtlevens.nl

  • Henk van Schothorst

    huisarts, LEERDAM

    Geachte collegae,
    Hopelijk is er in Nederland ook nog ruimte voor onderstaande visie.
    Hierbij reageer ik op uw artikel "Abortuspil via de huisarts" in Medisch Contact 45 van 15 november 2020.
    Hoe stigmatiseert u onder het kopje “Geen Receptje” "de... actievoerders".
    U staat toch voor “de zorg kunnen krijgen die bij je past”?
    U staat toch ook wel voor vrije meningsuiting?
    Is uw beschrijving echt reëel en is dat het juiste beeld van de “actievoerders” op de stoep van de abortusklinieken?
    Wat het voorschrijven door huisartsen hier mee te maken heeft?
    Dat heeft u nog niet uitgelegd.
    Wie heeft nu echt passende hulp nodig?
    Wie zijn nu de zwaksten in onze samenleving?
    Wie hebben er echt bescherming nodig? Foetuspoppetjes?
    Of wat ze afbeelden:
    een heel klein kwetsbaar mensje dat tijd, bescherming en voeding nodig heeft om uit te groeien tot een volwaardig mens?
    Hiervoor is geen “instrumentele zwangerschapsbeëindiging” binnen de termijn van 20 weken nodig.
    En denkt u echt dat a.s. moeders met een ongewenste en/of onverwachte zwangerschap regelmatig uitgescholden worden voor moordenaars?
    Helaas wordt Medisch Contact zo gedegradeerd tot een vulgair roddelblad.
    Nog ter zijde uw financiële belangen!
    Uw reactie is welkom mits dat recht doet aan de mensenrechten voor iedereen!
    Met vriendelijke groet,

    Henk van Schothorst, huisarts
    Parallelweg 8
    4143 LA LEERDAM

  • Marian Mourits

    gynaecoloog, Groningen

    De schrijvers van dit stuk, abortusartsen, zijn deskundigen bij uitstek, maar ook belanghebbenden, zo blijkt uit hun motivatie. En dat zit ze kennelijk in de weg. Opmerkelijk in hun artikel is het bijeenrapen van argumenten om de zorg te houden zoals... ie is.
    Opmerkelijk is dat de abortusartsen niet als primair uitgangspunt laagdrempelige abortushulp noemen. Het uitbreiden van het keuzeaanbod met de optie van een medicamenteuze abortus voor 9 weken via de huisarts is de meest vrouwvriendelijke en laagdrempelige hulp die er is. Het zou de abortusartsen sieren als ze hier voor zouden opkomen waardoor vrouwen zélf de keuze kunnen maken tussen een overtijdbehandeling, een medicamenteuze abortus via de huisarts, of een instrumentele abortus in een kliniek. Nederland, ooit gidsland waar het toegankelijke en deskundige abortus betrof, loopt inmiddels achter door de 5 dagen bedenktijd en het tegenhouden van medicamenteuze abortus. En dat terwijl we een van de best georganiseerde en deskundige eerstelijnszorg-systemen ter wereld hebben.

  • Willem Beekhuizen

    abortusarts en fertilliteitsarts n.p., Ter Aar

    De heer Leusink zal met mij eens zijn dat het draagvlakonderzoek zwaar gebiased is doordat de vragen alleen aan de bezoekers van een congres zijn gesteld. Net als bij de abortusartsen zou zo’n ethisch beladen vraag aan alle huisartsen moeten worden v...oorgelegd om een betrouwbaar beeld te krijgen. Hineininterpretieren is niet toegestaan, maar zelfs als de helft van de huisartsen vindt dat het “moet kunnen” (een gevaarlijke houding weten we uit de politiek), dan nog zou dat betekenen dat de helft van de vrouwen die om deze zorg vraagt bot vangt. Een ongewenste situatie.

    Als de helft van de huisartsen daadwerkelijk zwangerschappen gaat afbreken zal dat de bestaande zorg uithollen. En als veel minder huisartsen dit extraatje in zorg gaan bieden kan er nooit voldoende skill worden opgebouwd met een paar behandelingen per jaar. Symptomatisch is dat er dan een beroep moet worden gedaan op een “Toolkit”. Hopelijk kan de huisarts die dan vinden.
    Schermen met “Abortusartsen hebben hier aan meegewerkt” volstaat ook niet, getuige de reactie van de voorzitter van het NGvA hier onder, die het zeer betreurt “…dat hier (door alle partijen) óver ons en onze hulpverlening gesproken wordt en niet mét ons.”

  • Monique Opheij

    Voorzitter Nederlands Genootschap van Abortusartsen, Amsterdam

    Het Nederlands Genootschap van Abortusartsen (NGvA) heeft een genuanceerde mening over de abortuspil bij de huisarts.
    De abortusartsen zijn in Nederland de deskundigen bij uitstek op het gebied van zwangerschapsafbrekingen. Wij spreken jaarlijks imm...ers meer dan 30.000 vrouwen die een abortus overwegen.
    Wij betreuren het zeer dat hier (door alle partijen) óver ons en onze hulpverlening gesproken wordt en niet mét ons. Dit gesprek hoort thuis in een gremium met deskundigen op dit gebied. Gelukkig zijn wij met de meeste van deze organisaties reeds in gesprek.

  • P. Leusink

    huisarts, arts seksuele gezondheid, Gouda

    Wat betreft de vraag naar draagvlak onder huisartsen: in 2015 is aan ongeveer 2600 bezoekers van het landelijk NHG Congres gevraagd of de huisarts de abortus zou moeten kunnen voorschrijven. 37% vond van niet, 35% vond van wel, de rest was neutraal. ...Stel dat degenen die neutraal waren gelijkelijk verdeeld zijn over pro en contra, dan zou ongeveer de helft van de huisartsen hiervan voorstander zijn. Dat is enorm veel en beperkt zich dus niet tot een groepje welwillende idealisten. Het betreft hier immers geen basisaanbod maar aanvullende zorg. Niet elke huisarts hoeft dit te kennen en te kunnen. Niet elke huisarts plaatst een IUD of leest een ECG.
    Wat betreft de kwaliteit van zorg verwijs ik naar de Toolkit van de NHG Expertgroep Seksuele gezondheid over dit onderwerp (https://sekshag.nhg.org/scholing-0#otb). Abortusartsen hebben aan elementen hiervan meegewerkt. Daarnaast schrijven al jaren huisartsen in Frankrijk en recent in Ierland de abortuspil voor zonder dat dit aan kwaliteit heeft ingeboet. Daarnaast participeert het NHG in de ontwikkeling van Richtlijnen van het NGvA en is er wederzijdse uitwisseling van elkaars competenties. Voor ons als huisartsen erg leerzaam.

  • Willem Beekhuizen

    abortusarts en fertiliteitsarts, n.p., Ter Aar

    In het fragment dat de heer Leusink citeert is de uitdrukking “in beginsel” cruciaal.
    Achter die woorden verschuilen zich vele bezwaren, met name op het gebied van kwaliteit, waarvan tot op heden niet is in te zien hoe daaraan, ondanks alle inventiv...iteit, in de huisartsensetting voldoende tegemoet kan worden gekomen.
    Daarnaast zijn er onder abortusartsen toenemend grote zorgen over de de continuïteit van de huidige bewezen goede hulpverlening mocht het wetsvoorstel doorgang vinden.
    Die zorgen zijn destijds door de beroepsgroep ook aan de Raad van State voorgelegd, die daarop negatief over het voorstel adviseerde.

    Recent heeft het bestuur van de beroepsgroep van abortusartsen niet voor niets een bureau in de hand genomen dat aan alle abortusartsen inzake precies deze kwestie hun mening heeft gevraagd. Bespreking van de resultaten staat op de agenda van de LV die nog deze maand wordt gehouden. Wat het definitieve standpunt van de beroepsgroep zal worden staat dus geenszins vast.
    Wel zal in ieder geval bekend zijn wat nu eigenlijk de abortusartsen ervan vinden.
    Volgens de reactie van huisarts Bruijn op 5/11 hier onder staat die vraag voor huisartsen (dus niet voor het kleine gezelschap dat aan de weg timmert) nog open, getuige zijn hartenkreet: “Al iemand op het idee gekomen te vragen wat nu eigenlijk de huisartsen ervan vinden????”

  • Mirella Buurman

    huisarts, Amsterdam

    Uit dit stuk spreekt angst om patiënten, subsidie en dus werk te verliezen. Een begrijpelijke angst want als huisartsen de abortuspil gaan verstrekken zullen de abortusklinieken minder patiënten krijgen. Niet veel minder omdat vrouwen er soms ook voo...r kiezen rechtstreeks naar een kliniek te gaan én omdat niet alle huisartsen de abortuspil zullen voorschrijven. Maar het zou kunnen dat een enkele abortusarts haar werk zal verliezen. Het is jammer dat de abortusartsen proberen aan te tonen dat huisartsen geen goede abortuszorg kunnen leveren. Huisartsen kunnen deze zorg, tot 9 weken, namelijk uitstekend leveren. Technisch gezien is het niet ingewikkeld en de kans op complicaties is bijzonder klein, vergelijkbaar met een spontane miskraam. In maart dit jaar is een artikel in Medisch Contact verschenen (https://www.medischcontact.nl/nieuws/laatste-nieuws/artikel/overtijdbehandeling-door-de-huisarts-lessen-uit-de-praktijk.htm) waarin vier huisartsen, waaronder ik, beschrijven hoe de medicamenteuze overtijdbehandeling in de praktijk gaat. Het NHG heeft hier een standpunt over uitgebracht (https://richtlijnen.nhg.org/files/2020-05/2016_nhg-standpunt_otb_0.pdf) waarin wordt beschreven dat dit veilig kan bij de huisarts en onder welke voorwaarden. De studies hiervoor zijn gebaseerd op medicamenteuze abortus tot 63 dagen (9 weken). In de conclusie van dit standpunt wordt gesteld: “Er zijn geen inhoudelijke argumenten waarom vrouwen niet zelf zouden kunnen kiezen tussen behandeling in een ziekenhuis of een erkende abortuskliniek enerzijds of medicamenteuze OTB in de huisartsenpraktijk anderzijds.” Als huisartsen en abortusartsen moeten we uitgaan van gezamenlijke doelen namelijk “Baas in eigen buik” en “Elk kind een gewenst kind”. Met in het achterhoofd het idee van ‘De juiste zorg op de juiste plek’ kunnen huisartsen bij de vrouwen die dat willen een medicamenteuze abortus uitvoeren tot 9 weken en alle andere vrouwen kunnen dan terecht bij een abortuskliniek of in de 2e lijn.

  • Peter Leusink

    huisarts, arts seksuele gezondheid, Gouda

    In antwoord op de heer Beekhuizen: uw beroepsgroep denkt er positiever over. Uit het Standpunt van Nederlands Genootschap van Abortusartsen, oktober 2019: "Elk middel dat er voor zorgt dat de toegang tot de abortushulpverlening toegankelijker
    wordt ...voor vrouwen, wordt door het NGvA toegejuicht. Het verstrekken van de abortuspil door de huisarts zou een van die middelen kunnen zijn. Het NGvA staat er dan ook in beginsel positief tegenover dat de medicamenteuze zwangerschapsafbreking voor een overtijdsbehandeling via de huisarts te verkrijgen is."

  • Willem Beekhuizen

    abortusarts en fertiliteitsarts n.p., Ter Aar

    Wij zijn allemáál van WC-eend. Zeker ook de weinige, steeds dezelfde (huis)artsen die nu reageren op het artikel van de klinieken.
    Deze (huis)artsen achten zichzelf namelijk bekwaam zonder zich iets aan te trekken van de professionals op dit gebied..., de abortusartsen. Eén van hen vult zelfs voor hen in (nivea) dat zij, de abortusartsen, maar in de ziekenhuizen moeten gaan werken.
    In landen waar geen goede abortushulpverlening beschikbaar is móeten general practitioners wel hulp verlenen. Maar in Nederland is gepaste zorg op dit gebied al tientallen jaren wettelijk gegarandeerd. Bij het tot stand komen van de wet is bewust gekozen voor een (vergunning)systeem dat zeer goed functioneert en waarin de huisarts zo nodig een beperkte, maar goede rol kán spelen.
    De initiatiefwet van Groen Links/ PvdA is ingegeven door ideologische motieven. Het ideologisch “betere” is ook hier de vijand van het goede, want abortus op enige schaal door huisartsen - naast de huidige praktijk- zal die reguliere zorg in Nederland ondermijnen. Niet verstandig om die zorg (jaarlijks getoetst door de Inspectie en wettelijk niet-commercieel) vanwege onbewezen Ideeën in de waagschaal te stellen.

  • Peter Leusink

    huisarts, arts seksuele gezondheid, Gouda

    Aanvullend nog op mijn eerdere reactie het volgende. De constatering dat in vergelijking met een instrumentele zwangerschapsbeëindiging de medicamenteuze abortus een grotere kans op complicaties geeft, zoals een doorgaande zwangerschap, incomplete ab...ortus en bloeding, is niet juist. De auteurs refereren aan een Richtlijn van het NGvA (2012) en die Richtlijn refereert aan verouderd onderzoek. Instrumentele zwangerschapsbeeindiging wordt daar vergeleken met de behandeling met misoprostol alleen. Sinds vele jaren wordt echter de combinatie mifepriston/misoprostol gebruikt. In vergelijking daarmee is de instrumentele behandeling even effectief en even veilig. Zie de tabel in https://www.henw.org/artikelen/de-rol-van-de-huisarts-bij-onbedoelde-zwangerschap

  • Gina Boorsma

    Huisarts, Wageningen

    Au, de schrijvers lijken geen hoge pet op te hebben van de Nederlandse huisartsen. Hoezo is een huisarts steeds minder een vertrouwenspersoon nu hij niet meer solistisch werkt? Ik ben in de veronderstelling dat de meeste mensen die bij de huisarts ko...men daar een ander beeld van hebben. En de kans dat je een voor jou onbekende dokter zal zien bij een zwangerschapafbreking zal in de praktijk ook geen schering en inslag zijn. De stelling dat de huisart en medewerkers zich niet professioneel zouden opstellen bij dit vraagstuk vind ik aanstotelijk .

    Ik denk dat huisartsen heel goed een rol zouden kunnen spelen bij vroege zwangerschaps afbrekingen. Ik heb op Saba, Caribisch Nederland, gewerkt en in die periode is een korte proef geweest met het verstrekken van de abortuspil door de huisartsen. Wat daarbij opviel is dat vrouwen zich vaak erg vroeg melden met deze vraag, vaak als ze een paar dagen overtijd zijn. Daardoor kon de afbreking vroeg plaatsvinden en zag je de complicaties, zoals geschetst in het artikel, niet. Hoe later je immers afbreekt hoe vaker je hevige bloeding, pijn, incomplete abortus en doorgaande zwangerschap ziet. Daarnaast neemt, door vroege interventie, ook de vraag naar instrumentele abortussen af. Andere praktische bezwaren lijken ook weinig hout te snijden. Echo’s kunnen op mijn huidige werkplek gewoon in hetzelfde gebouw gemaakt worden, en anonimiteit rondom de abortuspil is een kwestie van aanpassen van regelgeving omtrent vergoedingen.

    Waar ik het wel volledig mee eens ben is dat het voorschrijven van de abortuspil door de huisarts geen achterdeur moet zijn om bezuinigingen, op termijn, door te voeren voor de abortuszorg. En anticonceptie moet uiteraard opgenomen worden in de basisverzekering.

  • Martijn Termaat

    Huisarts, Groningen

    In Groningen verwijs ik al 15 jaar met vertrouwen en tevredenheid naar Stimezo. Abortus is vaak een heftige gebeurtenis voor patiënten en ze krijgen daar prima zorg.
    Ik vind het begrijpelijk dat de organisaties die deze zorg leveren zich zorgen ma...ken over hun voortbestaan. Laten we ons daarom met hun verbinden om voor de patiënt de beste zorg te behouden.
    Veel belangrijker dan kritiek te leveren op een onhandig geschreven stuk.

  • Gunilla

    Gynaecoloog Flevoziekenhuis en Voorzitter bestuur Women on Waves, Amsterdam

    Een kat in nood maakt gekke sprongen. Het pleidooi van abortusklinieken om in stand te blijven gaat gepaard met ongefundeerde en onjuiste veronderstellingen inzake zorg door huisartsen. Ook verzuimt het artikel een antwoord te geven op problematiek, ...zoals door mij en anderen eerder in Medisch Contact aangekaart.
    Eind jaren zestig, toen abortus in Nederland nog illegaal was, boden de abortusklinieken een geweldige uitkomst. Alhoewel abortus sinds 1984 legaal is, geldt het Wetboek van Strafrecht nog steeds. De Abortuswet stelt strikte voorwaarden aan vrouwen en klinieken, zodat de abortuspil niet in het basispakket zit en alleen wordt vergoed indien verstrekt door klinieken. Zelfs voor de overtijdbehandeling is dit het geval. Zo houden de Abortuswet en klinieken elkaar in de greep: klinieken kunnen zich niet kritisch uiten over de Abortuswet, want zij zijn voor hun financiering afhankelijk van het voldoen aan de eisen van deze wet.
    Abortusklinieken zijn uiteraard heel belangrijk voor vrouwen uit het buitenland die aldaar toegang tot abortushulpverlening ontberen en voor een aanzienlijk deel van vrouwen in Nederland met een ongewenste zwangerschap. Maar de afgelopen vijftig jaar is abortuszorg sterk veranderd. Medicamenteuze afbreking deed haar intrede en wordt door vrouwen steeds vaker verkozen. Medische nadelen van curettages krijgen steeds meer aandacht. Medicamenteuze abortus, zelfs via on-line consultatie, is een effectieve en alom geaccepteerde en gerespecteerde vorm van kwalitatief goede zorgverlening gebleken. Tegen deze achtergrond is het tragisch te zien dat de Nederlandse abortushulpverlening getekend wordt door de wet van de remmende voorsprong. In een krampachtige poging van de klinieken om overeind te blijven gaan zij niet met hun tijd mee. Zij framen medicamenteuze abortus en zorgverlening door huisartsen onnodig negatief en ondermijnen daarmee hun eigen geloofwaardigheid. Erger nog, zij stellen de belangen van vrouwen niet langer op de eerste plaats.

  • Peter Leusink

    huisarts, arts seksuele gezondheid, Gouda

    In het artikel lees ik vooral veel argumenten waarom de abortuspil via de huisarts de klinieken niet gaat helpen. Het is van een hoog Wij-van-WC-eend gehalte met weinig compassie voor vrouwen (“Wij vinden trouwens dat je van een vrouw die een dergeli...jk ingrijpend besluit neemt over haar toekomst, best mag vragen om een uurtje te reizen.”) en flink wat naïviteit en onwetendheid over de huisarts (“even een receptje voorschrijven”; “overbelast raken van 1 extra vrouw per jaar”, overigens twee argumenten die ook de christelijk partijen al jaren huldigen). Kortom: de auteurs slaan wat om zich heen, vrouwen en huisartsen wegzettend met slechte argumenten, terwijl het gewoonweg gaat om bedreiging van haar voortbestaan. Zeg dat dan meteen. Want ik kan me voorstellen dat dit als een bedreiging voelt. Maar de oplossing daarvan ligt niet in het blijven vasthouden aan het model dat al vanaf 1984 bestaat. Abortusklinieken zijn de laatsten in de soort categorale gezondheidszorg, terend op subsidie. Het laatste cohort in de gezondheidszorg waar de tijd heeft stil gestaan. Waar zijn de idealen gebleven? Waarom is abortuszorg niet gewoon gezondheidszorg? Abortusartsen en -verpleegkundigen leveren hoogwaardige zorg, de NGvA heeft al jaren goede Richtlijnen en men is goed georganiseerd. Waarom kunnen deze prima collega’s niet gewoon in ziekenhuizen werken? Waarom commerciële klinieken oprichten? Het antwoord is een politieke. Abortus is in Nederland namelijk niet legaal. Het valt nog steeds onder het wetboek van Strafrecht en de abortusklinieken kunnen alleen maar gedijen onder de vleugels van VWS/Inspectie Gezondheidszorg. Daar zit de pijn. Maar wrijf dat niet huisartsen aan. Ik zou zeggen, laten we samen optrekken om abortus in Nederland gelegaliseerd te krijgen: uit het Wetboek van Strafrecht en in de zorgverzekering. Kunnen we samen zorg op maat leveren zoals huisartsen dat al decennia gewend zijn samen met specialisten in de ziekenhuizen en GGZ. Kom erbij!

  • Co Nijman

    Gepensioneerd huisarts, Zwitserland

    Duidelijk een stuk geschreven vanuit commercieel belang.
    1 Huisartsen mogen alle zorg verlenen waartoe zij zich bekwaam achten. Een verbod op het voorschrijven van een abortuspil is niet passend meer.
    2 los daarvan: er zou een verbod moeten komen o...p het aanspreken van vrouwen die een abortuskliniek bezoeken, dit is een ernstige vorm van geestelijke mishandeling!

  • Joost Siegelaar

    Huisarts, Apeldoorn

  • Joost Siegelaar

    Huisarts, Apeldoorn

  • Anne jonkman

    Arts np, Apeldoorn

    Men gaat geheel voorbij aan de 80-20 regel. Deze redenering doet mij denken aan die van mw Vossen mbt het buiten de deur houden van grote buitenlandse testlaboratoria voor covid eerder dit jaar. Dit was volgens haar (voorzitter van de ziekenhuis labo...ratoria) op basis van kwaliteit en het gegeven dat er altijd een laboratorium arts moest zijn die Nederlands spreekt.... Ik mis bij dit artikel ook de noot vd redactie dat er geen sprake is van belangenverstrengeling.

  • G. Veenstra

    waarnemend huisarts

    Ooit gehoord van 'nivea': niet invullen voor een ander? Hier wordt wel heel veel mee gestrooid. Duidelijk een opinie stuk vol met belangenverstrengeling. In plaats van deze aandacht zou de zorg en bereikbaarheid voor patiënten zelf in ANW uren bete...r geregeld kunnen worden door deze klinieken (nu slecht geregeld of niet duidelijk bij de patiënt zelf). Opvallend detail; ' er zijn bijna 9800 huisartsen'. Dat was in 2007, nu ruim boven de 12.000. Betreft slechts een detail maar geeft wel een beeld over de zorgvuldigheid en nauwkeurigheid waarbij uitspraken worden gedaan. Het is met name een politiek vraagstuk. Ik betwijfel of veel huisartsen deze zorg überhaupt willen overnemen, dat terzijde.

  • Bart Bruijn

    Apotheekhoudend huisarts, Streefkerk

    Al iemand op het idee gekomen te vragen wat nu eigenlijk de huisartsen ervan vinden????

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.