Ziekenhuizen doen aangifte tegen tabaksproducenten

Het Antoni van Leeuwenhoek (AVL) doet aangifte tegen tabaksproducenten. Het is daarmee het eerste ziekenhuis dat zich aansluit bij de strafzaak tegen de tabaksindustrie. Maar niet het enige. Deze ochtend liet Jos Aartsen, bestuursvoorzitter van het UMCG, op Radio 1 weten van plan te zijn hetzelfde te doen. Advocate Bénédicte Ficq, die de aangifte namens andere partijen heeft gedaan, zegt dat de aangifte van het AVL van groot belang is voor de zaak.

Het AVL laat in een persbericht weten dat de stap naar de strafrechter nodig is, omdat civiele zaken over de hele wereld het rookprobleem niet hebben opgelost. De tegenstelling tussen de inzet van zorgverleners en onderzoekers om kanker tegen te gaan en te behandelen enerzijds, en de succesvolle pogingen van tabaksproducenten om mensen verslaafd te laten raken aan het meest kankerverwekkende product anderzijds, noopt tot actie, zegt bestuursvoorzitter René Medema.

Het ziekenhuis sluit zich aan bij de strafzaak die onder leiding van advocaat Bénédicte Ficq is gestart. Zij deed in september 2016 aangifte tegen de vier grote tabaksfabrikanten die actief zijn in Nederland: Philip Morris International, British American Tobacco, Japan Tobacco International en Imperial Tobacco Benelux. Zij deed dat destijds namens twee patiëntes, één met longkanker en één met COPD, en de Stichting Rookpreventie Jeugd. Later sloten onder meer KWF Kankerbestrijding en het NTvG zich bij de aangifte aan. Zij doet aangifte wegens ‘poging moord c.q. doodslag en/of zware mishandeling met voorbedachten rade en/of opzettelijke benadeling van de gezondheid (…) en/of poging opzettelijke benadeling van de gezondheid (…) en valsheid in geschrifte nu de tabaksfabrikanten jarenlang emissieniveaus van teer, nicotine en koolmonoxide hebben vermeld op de verpakking (…) die lager zijn dan de daadwerkelijke emissieniveaus bij normaal gebruik van die tabaksproducten en waartoe de tabaksfabrikanten doelbewust de verplichte laboratoriumtests hebben misleid.’

De aangifte ligt nu bij het Openbaar Ministerie, dat moet besluiten of het over zal gaan tot een strafzaak. Ficq: ‘Bij die beslissing spelen twee overwegingen een rol: of een zaak juridisch haalbaar is, en of deze wenselijk is. Voor die laatste overweging is de aansluiting van een topziekenhuis zoals het AVL belangrijk. Daardoor heeft onze aangifte nog meer draagkracht.’ Ficq durft niet te speculeren over wanneer het OM tot een beslissing komt, maar heeft er begrip voor dat het even tijd kost: ‘Het is een zeer gecompliceerde zaak die niet vergelijkbaar is met welke zaak dan ook.’