Laatste nieuws
Nieuws

Solidariteit om zorgkosten van anderen te dragen neemt af

4 reacties

Nederlanders worden minder solidair. Dat blijkt uit de nieuwe editie van de barometer Solidariteit in het Nederlandse Zorgstelsel die het Nivel samenstelde. Deze barometer geeft inzicht in de betalingsbereidheid van de Nederlandse bevolking voor zorgkosten van anderen.

Uit het onderzoek blijkt dat Nederlanders in 2015 minder bereid waren om bij te dragen aan de zorgkosten van anderen dan twee jaar ervoor. Gaf in 2013 nog 73 procent van de mensen aan dat ze bereid zijn te betalen voor de zorgkosten van anderen, in 2015 was dat gedaald tot 63 procent. Met name mensen die hun gezondheid als slecht ervaren en mensen met een laag nettomaandinkomen zijn minder solidair. Onder hoogopgeleiden is de solidariteit ongeveer gelijk.

De ondervraagden toonden zich vooral solidair met mensen die geen goede gezondheid hebben, mensen met een genetische aanleg, ouderen en mensen die vaak naar de huisarts gaan. Daartegenover staat dat mensen beduidend minder coulance hebben ten aanzien van leefstijlgerelateerde zorgkosten. Met name rokers, mensen die veel alcohol drinken of anderszins ongezond leven, kunnen op weinig solidariteit rekenen.

De Nivel-onderzoekers opperen dat deze opvatting mogelijk wordt veroorzaakt door de ‘eigenschuldgedachte’ – dat wil zeggen dat mensen eerder bereid zijn te betalen voor onvermijdbare zorgkosten dan voor vermijdbare. Opvallend in de barometer is de solidariteit met de ‘eigen groep’. Dat was overigens in 2013 al zo. Rokers zijn bijvoorbeeld meer solidair met rokers.

In het rapport Solidariteit in het Nederlandse Zorgstelsel komen verschillen in solidariteit en mogelijke verklaringen aan de orde. Veelgenoemd is de toename van de zorgkosten, maar de onderzoekers denken niet dat dit de enige verklaring is voor de daling van solidariteit. Andere mogelijke oorzaken zijn de individualisering en de keuzeopties van zorgverzekeraars. ‘Door leefstijlprogramma’s en premiedifferentiatie kunnen de verschillen tussen groepen en verzekerden toenemen: sommigen zijn beter af, anderen slechter’, schrijven de onderzoekers. Om de solidariteit te versterken kunnen overheidsbeleid en communicatie van invloed zijn. 

Nivel merkt op dat solidariteit een belangrijke pijler is in het Nederlandse zorgstelsel. ‘Het is goed om deze signalen van een daling van solidariteit serieus te nemen, het geeft namelijk een indicatie voor de mate van het draagvlak voor het stelsel waarin we voor elkaar betalen.’

De gegevens in de tweejaarlijkse Barometer Solidariteit in het Nederlandse Zorgstelsel zijn verzameld binnen het Consumentenpanel Gezondheidszorg. In de loop van 2018 zullen de gegevens uit de meting van 2017 worden toegevoegd aan de barometer.

Lees ook:

Nieuws Nivel
  • Marieke van Twillert

    Marieke van Twillert werkt als journalist voor Medisch Contact. Arbeidsmarkt, levenseinde en e-health hebben haar speciale aandacht.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • G K Mitrasing

    Vogelvrije Huisarts, New York

    Tja.. nietszeggend onderzoek... olifanten in de woonkamer missen en daar weer verhalen aan ophangen.. met nul oog voor ethische grenzen..

  • RS Kuipers

    AIOS Cardiologie, Amsterdam

    Onderzoek van niet de minste Universiteiten laat zien dat van enkele zeerveelvoorkomende ziekten, zoals diabetes type 2, hart en vaatziekten (waaronder ook beroertes) en darmkanker, meer dan 70-90% van de casus lifestylegerelateerd is. Niet zo gek du...s, die ‘eigen-schuld-gedachte’.
    Bekijk ook eens de andere kant van het verhaal: persoonlijk investeer ik dagelijks in mijn gezondheid. Niet alleen door te sporten, maar ook door de Schijf van Vijf te volgen. Elke dag een hand noten, voldoende groente en fruit en minder 'bewerkte producten' en frisdrank. Gezonde, maar geen goedkope keuzes. Wie leeft op een dieet van cola, pizza, patat en witbrood met jam is goedkoper uit.
    Mijns inziens zou het daarom goed zijn als de overheid cq de zorgverzekeraar de weg zou inslaan van het belonen van gezond gedrag, in plaats van bestraffen van ongezond gedrag. Ik denk hierbij aan bijvoorbeeld korting op mijn premie, omdat ik elke dag die hand noten eet, die 2 ons groente en 3 stuks fruit. Door bijvoorbeeld mensen met een BMI onder de 25, een vetpercentage onder een bepaald maximum, of mensen die niet roken te belonen, kan solidariteit ook 'benut' worden. Maar nu van de andere kant: zijn mensen die roken ook bereid om 'te accepteren' dat mensen die bewust gezondere keuzes maken hier voor beloond worden?
    De vraag rijst nu natuurlijk hoe dit gecontroleerd kan worden. Welnu, daar zit dan de uitdaging in. Laat de gezondheidszorg, de verzekeraar, de klinisch chemicus of het RIVM betrouwbare metingen ontwikkelen om iemands gezondheid te evalueren, in plaats van iemands ziekte. Door 'preventie' als onderdeel van de zorg (want de lifestyle coach is nu veelal een zelfstandige zonder medische opleiding) op te nemen kan deze bedrijfstak groeien en, volgens mij, bewijzen dat ze zichzelf terugbetaalt.
    Er zijn in de VS al meerdere succesvolle programma's doorlopen waarin belonen van gezonde leefstijl succes had. Waarom in Nederland niet dan?

  • W.J.Duits

    Bedrijfsarts, Houten

    Als zelfs de politiek het gewoon vindt om solidariteit niet vanzelfsprekend te vinden. Dan hebben we te maken met een nieuwe maatschappelijke orde, waarin de illusie van het individualisme wordt gepropageerd. Er wordt hoog opgegeven over individuele ...vrijheid en zelfbeschikking. Maar wat we vergeten is, dat we nog nooit zo afhankelijk van elkaar zijn geweest als in deze tijd. Als onze supermarkten of energieleveranciers er morgen mee stoppen, dan zijn we hopeloos verloren.

  • Jedidja Fortuijn

    Aios psychiatrie , Haarlem

    Het is zo jammer dat alleen de financiële solidariteit wordt gemeten. Hoe zit het met de sociale solidariteit?

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.