Voorzitter NVAB: Beeldvorming en bedrijfsgeneeskunde

Je bent alle dagen intensief met je vak bezig. Je kent het van haver tot gort. Je bent trots op je vak omdat het bijdraagt aan de gezondheid van werkenden. Je ontmoet meestal dankbare mensen voor wie je iets kunt betekenen. Dan vergeet je wel eens dat de buitenwereld niet altijd op de hoogte is van je taak en hoe de bedrijfsgezondheidszorg georganiseerd is. Maar je realiseert je ook dat er beeldvorming is die je vak geen recht doet.

Meer dan 90 procent van mijn collega’s is lid van de NVAB, dat zijn ruim 1700 uitvoerende bedrijfsartsen. Samen hebben we tien kernwaarden vastgesteld. Wie zijn wij, waar staan wij voor, waar houden wij ons aan en waar kan de buitenwereld ons aan houden? Ik vind het belangrijk dat u dat weet. Te vaak lees ik namelijk nog aperte onzin in allerlei ingezonden stukken en columns. En niet alleen van buitenstaanders, helaas.

De bedrijfsarts helpt op alle fronten bij de vraag: hoe blijf ik zo lang mogelijk gezond participeren en werken, eventueel met beperkingen maar zonder last van die beperkingen? Of: hoe behoud ik de duurzame inzetbaarheid van mijn medewerkers? Daartoe begeleiden en coachen we werknemers en adviseren we werkgevers op bedrijfsniveau. Onze rol daarbij is essentieel, want arbeidsomstandigheden en gezondheidsrisico’s, daar moet je verstand van hebben!

In Nederland hebben werkgevers een stevige verantwoordelijkheid bij verzuim en gezondheidsbevordering. De bedrijfsarts is daarbij adviseur en geen beoordelaar zoals soms wordt gedacht. Sinds 2005 heeft de NVAB daarover een duidelijk standpunt: claimbeoordelingen behoren niet tot ons takenpakket!

Wie anders beweert verwart de rol van de verzekeringsarts met die van de bedrijfsarts. Óf denkt op die manier die spanningsvolle context waarin wij werken te kunnen ontlopen. Zo konden we onlangs in MC lezen dat de samenwerking tussen bedrijfsarts en huisarts vergelijkbaar is met die tussen rechter en advocaat. Een gotspe die geen recht doet aan de wettelijk verankerde onafhankelijke rol die bedrijfsartsen spelen in de zorg voor werkenden.

De bedrijfsgezondheidszorg is bijzonder gefinancierd: het is voor honderd procent geprivatiseerde zorg. Dat biedt mooie kansen maar ook bijzondere uitdagingen. Het is aan ons om onze professionele vertrouwensrol te behouden in die spanningsvolle maatschappelijke context. Sinds de jaren negentig weten wij als bedrijfsartsen als geen ander welke invloed marktmechanismen op de organisatie van de zorg kunnen hebben. Daaruit concluderen dat ‘wie betaalt bepaalt’, zou impliceren dat de zorgverzekeraars de hele curatieve zorg domineren. Zo simpel is het gelukkig niet, want daarmee doe je alle zorgprofessionals tekort.

Blijkens het Astri-onderzoek zijn zowel werknemers als werkgevers redelijk tevreden met de diensten van de bedrijfsartsen. Kan beter, daar zijn we als beroepsvereniging dagelijks mee bezig. Je vertrouwensrol bewaken, je rug recht houden, ook in een spanningsvolle maatschappelijke context, onze leden kunnen dat en lopen daar, op een enkeling na, niet voor weg.

@JurriaanPenders