Vooruitkijken naar de toekomst

Een van de huisartsen met wie ik geregeld samenwerk, belt me. Of wij als specialisten ouderengeneeskunde een leeftijdsgrens hanteren. Ik antwoord dat het vooral gaat om de complexiteit van een casus en niet zozeer over leeftijd. Ze vertelt me dat ze me graag wil betrekken bij een vrij jonge man met ernstig COPD en angstklachten. De poli bezoeken lukt niet meer: er is alleen nog telefonisch contact met de longarts, verder zijn er geen andere zorgverleners betrokken. De echtgenote werkt nog en zijn dochter zorgt overdag voor hem.

Bij mij beginnen meteen de raderen te draaien. Dit lijkt me iets om multidisciplinair aan te pakken. Zo doen we dat namelijk als specialisten ouderen­geneeskunde, intramuraal én extramuraal.

Wat zou het mooi zijn als we ongeacht waar iemand verblijft deze multidisciplinaire zorg kunnen leveren. Uit het eerste deel van het motto van het regeerakkoord ‘Omzien naar elkaar’ lijk je dat te kunnen opmaken. Het tweede deel ‘Vooruitkijken naar de toekomst’ roept vragen op. Het uitgangspunt zijn de kosten, de insteek is doel­matigheid. Hóe de zorg voor kwetsbaren eruit gaat zien, is niet duidelijk. Het gaat vooral over faciliteren van mondige, vitale, thuiswonende ouderen. We lijken te vergeten dat met het steeds ouder worden we ook steeds meer chronische ziekten zullen hebben.

Hóe de zorg voor kwets­baren eruit gaat zien, is niet duidelijk

Preventie is goed, maar kan natuurlijk niet alles voorkómen. Bovendien zullen we het werk – als mantelzorger of zorgprofessional – met steeds minder mensen moeten doen.

Met het oog op die toekomst heeft Verenso met haar leden het strategiedocument ‘Specialist ouderengeneeskunde 2030’ ontwikkeld. Dat laat zien wat we nu moeten doen zodat we klaar zijn voor de toekomst.

Een van de handelings­perspectieven is gericht op het promoten van het specialisme ouderengeneeskunde, door meer ouderengeneeskunde in het basiscurriculum en een vast coschap bijvoorbeeld. Nog te vaak is het voor studenten geneeskunde een onbekend vakgebied. Een andere belangrijke is samenwerken en taakherschikking: we moeten met steeds minder mensen kwalitatief goede zorg leveren. Los van waar de kwetsbare oudere of chronisch zieke met een complexe zorgvraag verblijft: hoe vervullen we als specialist ouderen­geneeskunde onze rol in regionale netwerken ouderenzorg? Taakherschikking dient zowel intra- als extramuraal vorm te krijgen. Om veranderingen mogelijk te maken is leiderschap nodig. Ook daar is een van de handelingsperspectieven op gericht.

In de komende jaren gaat het document ons als vereniging richting geven in de stappen die we moeten gaan nemen in onze positionering in het veranderende zorg- en werkveld. Binnenkort maken we hernieuwd kennis met onze nieuwe minister van lang­durige zorg, Conny Helder. Het stemt hoopvol dat ze bekend is met de sector.

Terugkomend op de casus van het begin. Inmiddels is in overleg met de patiënt fysiotherapie thuis ingezet, met kleine, haalbare, voor hem belangrijke doelen.

Psycholoog is in consult. De medicatie is geoptimaliseerd. Het multidisciplinair overleg is gepland en essentieel om af te stemmen over beleid, ter voorkoming van ondoelmatige inzet van zorg. Laten we er dan ook voor zorgen dat een dergelijk overleg gewoon vergoed wordt.