Twee vliegen

Terwijl ik luister naar harmonisch getokkel op zijn gitaar, vertelt Michael Kaufmann gedecideerd
maar bescheiden op zijn veranda in een schattig dorpje in Northumberland over Physician Health.

Hij runt al ruim 20 jaar één van de meest succesvolle en actieve programma’s in de wereld om dokters fit in het zadel te houden. De slagvaardigheid, durf en relatieve vriendelijkheid van hun programma’s spreekt mij al jaren aan en is een lichtend voorbeeld voor me.

Ik ben deze week te gast in Toronto. Canada, is op Rusland na het grootste land ter wereld. Een land waar ruimte bevrijdend op mij werkt. Ik bezoek één van de grondleggers van gezondheidsprogramma’s-voor-dokters, en mag een paar dagen in de keuken meekijken. Daarnaast neem ik deel aan het grootste psychiatriecongres ter wereld. Twee vliegen in een klap. Of ‘twee vogels’ zoals eigenlijk alle behalve de Germaans/Scandinavische landen het uitdrukken: kill two birds with one stone. Hier ontmoeten ruim 13.000 psychiaters uit meer dan 50 naties elkaar. Dit jaar is er voor het eerst een redelijk programma dat gaat over de gezonde psychiaters en andere artsen. Ik bezoek bijvoorbeeld graag een workshop over ‘kinderen van psychiaters’ en uitkomsten van onderzoek naar gezonde dokters.

Michael vertelt mij dat hij maar gedeeltelijk begrijpt waarom Europa zo achterloopt met het organiseren van programma’s voor fitte artsen. ‘Er is geen enkele reden om aan te nemen waarom jullie artsen in mindere mate door onbehandelde stoornissen (verslaving/psychiatrie/somatiek) zijn aangedaan dan hier’. Gelukkig heeft de Canadese ‘KNMG’ al lang geleden de verantwoordelijkheid opgevat om goed te zorgen voor de artsen en een zelfreinigend systeem op te zetten. Artsen die niet goed in hun vel zitten, leveren minder tevreden patiënten. Onbehandelde zieke dokters vormen een bedreiging voor de professionaliteit van artsen en daarmee de patiëntveiligheid. Hier in Canada moeten artsen zich jaarlijks herregistreren. Ze worden dan niet alleen bevraagd over hun bijscholingsactiviteiten, maar ook of ze behandeld zijn voor een bepaalde stoornis of dat ze in een anoniem programma vallen van de PHP (Physician Health Program). Als ze deelnemer zijn van zo’n PHP, worden er verder geen vragen gesteld. De herregistratiecommissie gaat er dan vanuit dat artsen professioneel en veilig werken en dat de PHP dit monitort op meerdere fronten. Als artsen hieraan niet deelnemen of zich niet houden aan de gemaakte afspraken met de PHP om professionaliteit en fitness to practice te waarborgen, worden ze tijdelijk op non-actief gezet tot duidelijk is dat de patiëntveiligheid gewaarborgd is. Zowel de PHP als de registratiecommissies hebben hier de verantwoordelijkheid en bevoegdheid om in te grijpen. Alle artsen in Canada weten wat hun boven het hoofd hangt als ze hierover geen openheid van zaken geven of zich niet aan gemaakte afspraken houden. Ze betalen ook een verplichte bijdrage aan de PHP’s via de herregistratieprocedure. Weer die twee vogels of vliegen. De Canmeds waarborgen zijn waarschijnlijk niet voor niets hier uitgevonden. ‘Professionaliteit gaat hierin verder dan wat jullie in Nederland eronder verstaan. Zo zorgen we hier voor een garantie dat patiënten kunnen rekenen op fitte dokters en de dokters zijn er uiteindelijk zelf ook bij gebaat om adequaat behandeld te zijn. Twee vliegen. Alleen gaat dat vaak niet zonder stok achter de deur helaas.’

Het gecombineerde bezoek vliegt voorbij en opgeladen met energie en ideeën, hoop ik dat we deze ervaringen kunnen inzetten in ons eigen kikkerlandje. Als het ons lukt om net als de Canadezen bewustzijn, bevoegdheden en verantwoordelijkheden om te smeden tot een mooi beschermend programma, dan zijn dokters en patiënten hiermee beiden geholpen! Two birds.

Hans Rode, beleidsadviseur KNMG