Topsport in komkommertijd

oor velen is de zomer een terugkerend moment van rust en herstel. Hopelijk leest u dit op een prettige vakantiebestemming. Mijn ouders werkten beiden in het onderwijs, dus ik ben gewend aan lange zomervakanties. De school gaat wekenlang dicht en alles wat er bij hoort ligt stil. In de gezondheidszorg draaien we gewoon door, vakantie of niet. En ik merk dat de komkommertijd vrolijk aan mij en de achterblijvers voorbij gaat. Ik neem waar voor een aantal collega’s en terwijl meer dan de helft van de behandelcapaciteit (inclusief faciliterend en paramedisch personeel) op vakantie is, draait de toko vrolijk door. Zo zie ik veel collega’s op hun tandvlees de zomer door zweten. Topsport dus.

Voor de echte topsporters geldt net zoiets als in het onderwijs. Er zijn perioden van onderhoudsbelasting, topprestaties en recuperatie. De zomer staat bol van wereldberoemde toernooien en evenementen. Misschien heeft u ook genoten van de grand-slams, WK’s hockey en voetbal en de Tour. Tijdens en rondom deze topinspanningen worden de sporters optimaal begeleid en verzorgd. Dat moet ook, want topsporters doen iets wat zonder voorbereidingen en voorwaarden tot ernstige blessures of erger zou leiden. Daarna is er voldoende down-time voor herstel. Elke coach en sporter weet ook hoe belangrijk dit herstel is om vervolgens weer het onderste uit de kan te halen. Herstelt u ook voldoende om weer een seizoen lang topsport te bedrijven?

Ik vraag me af of de blessures die we onder collega’s zien (de hoge afbrandprevalentie, verhoogd suïciderisico) verminderen als we beter (laten) zorgen voor onszelf. Ik verbaas me dat we jarenlang investeren in de gezondheid van onze patiënten en zelf vaak allerlei leefregels aan onze laars lappen. Ik denk aan fysieke en mentale boosters: krachtvoer voor lijf en ziel. Mini-sabbaticals of kleine
buitenlandse uitzendingen in toerbeurten kunnen het perspectief verbreden en de accu weer opladen. Het ontwikkelen van persoonlijke vaardigheden werkt preventief tegen surmenage en maakt het werk prettiger en minder belastend. De ouderwetse theepauzes, gezonde snacks en verfrissingen, korte lichaamsgerichte oefeningen of inspanningen kunnen zonder al te veel moeite ingevoerd worden in een polidag. Ze komen alleen allemaal met een prijs: het kost tijd en dus geld. En we moeten iets veranderen: onze werkcultuur en – houding.

Na de sluiting van het bedrijfsrestaurant op een van mijn werkplekken, ben ik verplicht om een gezonde hap van thuis mee te nemen of veroordeeld tot een echte pauze om buiten de deur een vitale hap te scoren. Ik moest even wennen. En wat zaken anders indelen, maar eigenlijk is het heerlijk. Tijdens mijn wandelingetjes naar bakker en slager doe ik nieuwe ideeën en energie op en kan dan met volle kracht weer vooruit. Zo heb ik inmiddels mijn vervroegde pensioenwens omgezet in langer doorwerken met regelmatig een wat langere onbetaalde of parttime periode.

In hoeverre zou u bereid zijn om wat in te leveren en er een betere balans voor terug te krijgen? En meer plezier te hebben in uw werk en daarbuiten? Als ik deze zomer heb overleefd, zal ik u in de herfst meer vertellen over mijn experimenten.

Hans Rode, Beleidsadviseur KNMG