Tijdelijke Regeling Jeugdwet: KNMG vindt zorgen over privacy terecht

Sinds januari 2015 worden jeugdhulpaanbieders door de gemeenten uitbetaald. Jeugdhulpverleners mogen op basis van hun geheimhoudingsplicht echter geen persoonsgegevens aan de gemeente verstrekken. Op haar beurt heeft de gemeente gegevens nodig om de verleende zorg te kunnen controleren en vergoeden. Om dit op te lossen heeft het kabinet een tijdelijke regeling gemaakt, die terecht tot veel vragen en bezorgdheid leidt.

Waarom een tijdelijke regeling
De tijdelijke regeling voorziet in de juridische reparatie van een privacyprobleem in de Jeugdwet. Het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) wees op 16 maart jl. al op deze tekortkoming, die is ontstaan door overheveling van financiering van de jeugd-ggz van zorgverzekeraars naar gemeenten. De gemeente heeft voor de financiële afwikkeling van declaraties gegevens nodig. Dit dwingt jeugdhulpaanbieders bij het declareren van verleende zorg tot het doorbreken van hun geheimhoudingsplicht.

Zorgen over bescherming van persoonsgegevens
De vandaag gepubliceerde tijdelijke regeling geeft jeugdhulpverleners de juridische grondslag om persoonsgegevens, die zij voorheen op hun declaraties aan de zorgverzekeraars vermeldden, nu naar de gemeente te sturen. De tijdelijke regeling waarborgt wel dat er niet méér gegevens worden uitgewisseld dan voorheen, toen de jeugd-ggz nog onder de Zorgverzekeringswet en AWBZ viel. De vraag is of de gemeente voldoende is toegerust om zorgvuldig, veilig en vertrouwelijk met deze persoonsgegevens om te gaan. Omdat gemeenten sinds januari 2015 persoonsgegevens over iemands gezondheid ontvangen, is het van groot belang dat zij ook voldoen aan de eisen die hieromtrent in de Wet Bescherming Persoonsgegevens zijn opgenomen. Hierbij dienen zij ook te voldoen aan de bestaande normen voor ‘informatiebeveiliging in de zorg’. Dit is volgens de KNMG vooralsnog niet gegarandeerd.

Onder de Zorgverzekeringswet en de AWBZ waren de zorgverzekeraars gehouden aan strenge regels en een gedragscode voor de omgang met persoonsgegevens. De ontvangen persoonsgegevens mochten alleen worden gebruikt voor betaling van facturen en controle op de rechtmatigheid van de geleverde zorg. De behandeling van persoonsgegevens over iemands gezondheid was in beginsel toegewezen aan medisch adviseurs die ook gehouden waren aan het medisch beroepsgeheim. Op dit moment ontbreekt het aan dergelijke aanvullende regelgeving voor gemeenten. De KNMG is een van de vele partijen in het veld die hier op aandringen. In het kader van wetsvoorstel Wmo 2015 pleitte de KNMG al eerder voor het aanstellen van medisch adviseurs: sociaalgeneeskundig opgeleide artsen met een zelfstandig medisch beroepsgeheim, die als enigen binnen de gemeente met deze gegevens mogen omgaan. Desondanks zijn gemeenten ook nu al wettelijk verplicht om persoonsgegevens goed te beveiligen tegen kennisneming door onbevoegden en tegen gebruik voor andere doeleinden.