Federatienieuws
Column

The F word - Voorzitter NVVG

6 reacties

Fraude. In 2011 werd mij gevraagd naar belangrijke thema’s in de verzekeringsgeneeskunde.1 Een van die thema’s: ‘de verzekeringsarts als fraudemedewerker: beroepsgeheim of spreekplicht?’ Je zag de bui toen al hangen.

Wat was er aan de hand? Een grootschalige fraudezaak met pgb’s en WAO/WIA-gelden, waarin psychiaters figureerden die grossierden in ‘ dubieuze’ medische verklaringen. In die zaak vond het Openbaar Ministerie het bijzonder vervelend dat die verzekeringsartsen hun medische dossiers niet subiet afgaven om de opsporing en vervolging een handje te helpen.2 U snapt dat zij dat niet deden vanwege hun beroepsgeheim. Uiteindelijk moest het op een gerechtelijk bevel aankomen om die dossiers in handen te krijgen. Mooi opgelost?

Nou nee, vonden onze bewindslieden van VWS en SZW. Die barrière bij de dokters was maar vervelend en werkt ook zo vertragend… Sindsdien broeden de ministeries op mogelijkheden om die gegevensoverdracht te vergemakkelijken.3

Fraudegevoeligheid krijg je cadeau bij steeds complexere of open-einde-regelgeving. Gevolg: de bestrijding ervan schiet omhoog op de politieke agenda. Fast forward naar nu. De Sociale Verzekeringsbank (SVB) mocht de pgb’s ter hand nemen. Daar is het inmiddels gezellig toeven zoals u dagelijks in de krant kunt lezen. Maar hoe nu te komen aan die medische gegevens bij zorg- en arbeidsongeschiktheidsfraude?

Het heeft even geduurd maar ze zijn eruit: een wettelijke regeling met een aangifteplicht bij vermoeden van fraude.4 Die aangifteplicht geldt dan ook voor ‘medische beroepsbeoefenaren’ werkzaam bij instanties als UWV, SVB en CIZ. Verzekeringsartsen en medisch adviseurs dus. Wij dachten dat het ministerie zou komen met het regelen van een wettelijke bevoegdheid. Maar nee hoor. Gelijk doordenderen naar een wettelijke verplichting. Dat is tenminste duidelijk! Zijn ze ook niet afhankelijk van de luimen van individuele artsen. Belangrijk argument: dan hoeven die dokters ook niet bang te zijn om voor de tuchtrechter te worden gesleept wegens het schenden van hun beroepsgeheim. De in de nek hijgende tuchtrechter doet het altijd goed bij dokters. Een sterk staaltje ‘wij weten wat goed voor u is’. Laat ik nou altijd begrepen hebben dat het beroepsgeheim niet wordt verkwanseld voor financiële belangen. Je doorbreekt het geheim hoogstens bij dreigende gezondheidsschade. Naïef.

Zijn wij, verzekeringsartsen, van de fraude-bestrijding? Nee. Zijn wij van de goede besteding en toebedeling van collectieve middelen? Ja! Wie recht heeft krijgt wat hem toekomt en wie geen recht heeft niet.5 In een fractie van de gevallen is er sprake van uitkeringsfraude. Moeten wij het beroepsgeheim daarvoor opofferen? Om vervolgens in meer dan 99 procent van de gevallen het realiseren van een vertrouwensrelatie met integere cliënten te bemoeilijken? Ik dacht ’t niet. Wij wensen deze uitzonderingspositie in het intercollegiale verkeer niet. Dit raakt ook u, collega’s huisartsen en specialisten. Wilt u dat via de achterdeur de door u aan ons verstrekte gegevens worden prijsgegeven voor het ‘hogere’ doel van de fraudebestrijding?

Collega’s: graag uw mening …

Bewindslieden: beter ten halve gekeerd …

Jim Faas, voorzitter NVVG

@JimFaas

1. Faas WA. Verzekeringsgeneeskunde hier en nu, Tijdschrift voor Gezondheidsrecht 2011; 35: 8.
2. Openbaar ministerie Rotterdam, Bestuurlijke rapportage ‘Marque’, Knelpunten in de opsporing van fraude met pgb’s en WAO/WIA-uitkeringen, maart 2011.
3. Zie ook: Beroepsgeheim op de tocht, Medisch Contact, 2013; 5: 250.
4. Het betreft een beleidsvoornemen om te komen tot een wettelijke regeling. De relevante medische beroepsgroepen zijn hier niet vooraf bij betrokken.
5. NVVG en KAMG zijn voorstander van het opstellen van een richtlijn over ‘hoe omgaan met vermoedens van fraude’. Hiervoor is bij de federatiepartners van de KNMG geen draagvlak.

<b>Federatienieuws 25 - 2015</b>
Federatienieuws
  • Jim Faas

    Jim Faas is verzekeringsarts, jurist, docent en onderzoeker.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • W.J. Duits

    Bedrijfsarts, HOUTEN Nederland

    Welk argument ook wordt aangevoerd, zolang artsen betrokken worden in bepaalde beoordelingen blijft overeind staan dat ze arts zijn. En daarbij hoort een onvoorwaardelijk beroepsgeheim. Dat geldt voor alle artsen, geen enkel specialisme uitgezonderd.... Wanneer er wordt getornd aan een van de specialisaties m.b.t. het beroepsgeheim dan is dat het begin van een oeverloze discussie die uiteindelijk zal leiden tot een dusdanige ondermijning dat er geen sprake meer is van beroepsgeheim, voor alle artsen.

  • M.D. Oosterhoff

    psychiater, THESINGE Nederland

    Het lijkt mij uiterst riskant als de geheimhoudingsplicht op deze manier wordt opgeofferd. Ik kan me wel voorstellen, dat men graag beschikt over de informatie van de arts, maar om dat nu maar even op deze manier af te dwingen door zelfs een meldings...plicht in te voeren. Er zijn wel meer situaties denkbaar waar de geheimhoudingsplicht de rechtsgang bemoeilijkt. Maar de geneeskunde is niet primair bedoeld voor het handhaven en beschermen van de rechtsorde. Daarom is er nu juist die geheimhoudingsplicht, zo heb ik altijd begrepen. Die is overigens niet absoluut. Er zijn situaties waarin je het mag/moet doorbreken, bijv. als het leven van een ander in gevaar komt. Maar dat is toch wel iets anders dan een meldingsplicht bij het vermoeden van fraude. En hoe gaat dat gehandhaafd worden? Wordt je straks aangeklaagd omdat je een vermoeden van fraude had kunnen hebben??

  • W.A. Faas

    verzekeringsarts, AMSTERDAM Nederland

    Ik ben zeer benieuwd hoe andere collega's huisartsen en medisch specialisten hierover denken. Collega Oosterhoff uit zijn terechte zorg. Met het beroepsgeheim moet niet lichtvaardig worden omgesprongen. Dat staat voorop.
    Toch blijven wij - verzekeri...ngsartsen - zitten met een probleem. Bij ernstige vermoedens van fraude dan maar helemaal niet melden? Of is het toch beter hier een zorgvuldige voorziening voor te treffen met een goede waarborg voor geheimhouding. En let wel collega's: een vermoeden van fraude kan worden versterkt of zelfs ontstaan door juist die informatie die de behandelaar verstrekt. Wat dan te doen met die informatie? Geen gemakkelijke materie dus. Ik meen dat we moeten zoeken naar oplossingen, waarbij het medisch beroepsgeheim in ere wordt gehouden.

  • R.U. Melchers

    bedrijfsarts, HOUTEN Nederland

    Een psychiater van buitenlandse afkomst verkocht desastreuze diagnoses tegen een bedrag van € 500 à € 4.000.

    Met die diagnoses werden WIA-uitkering verworven als opstapje naar het veel lucratievere persoonsgebonden budget. Uiteindelijk ging het ove...r een fraudebedrag van 50 miljoen euro en er waren over een periode van vier jaar zo'n 1.600 uitkeringsgerechtigden bij betrokken.

    Onder de codenaam Marque was dit in 2010 de grootste fraudezaak die het toenmalige SIOD (nu opgegaan in de Inspectie SZW) ander handen had. Marque culmineerde dinsdagochtend 18 januari 2011 in een grootscheepse inval met 140 medewerkers op vijftien adressen. Alles, inclusief namen, kan je nalezen in ArbInfo180 op www.ArboInfo.eu
    Uit onderzoek van de medische dossiers van het UWV bleek onder andere dat de naam van die psychiater wel erg vaak voorkwam in sommige dossiers.

    Maar ja... moet je als oordelend arts hier nu alleen op een rechtelijk bevel openheid van zaken geven...
    Jim Faas, voorzitter van vereniging van verzekeringsartsen, vraagt zich af of hij het beroepsgeheim moet opofferen voor die 'fractie' van de uitkeringen waar gefraudeerd wordt. Hij rept ook van het offeren van de vertrouwensrelatie met die 99 % goedwillende keurlingen.

    Hier denk ik dat Jim in de fout gaat: oordelende artsen hébben geen vertrouwensrelatie me hun keurlingen. Sterker... empathie schaadt juist in de onafhankelijke oordeelsvorming. Die artsen moeten gewoon aardig zijn: zacht op de persoon... hard op de zaak.

    Oordelende artsen zoals bedrijfs- en verzekeringsartsen moeten zo objectief en zorgvuldig mogelijk hun oordeel vormen.

    Empathie en het benadrukken van de vertrouwensrelatie leidt er al gauw toe dat de arts neigt tot een oordeel dat de keurling goed uitkomt. Bijvoorbeeld: een uitkering. Hij realiseert zich niet altijd dat hij daardoor ons sociale zekerheidsstelsel onderuit haalt.

    Dit betekent niet, dat de informatie die de arts verzamelt publiek is. Maar áls er een goed gedocumenteerde fraudezaak is...

  • W.A. Faas

    Verzekeringsarts, AMSTERDAM Nederland

    Zie ook de nu toegevoegde noten. Er zijn 4 smaken:

    1 niets regelen. Dat betekent wel dat beoordelende artsen blijven zitten met de kwestie hoe zij te werk moeten gaan als zij evidente gevallen tegenkomen, waar een serieus vermoeden van fraude is. W...ant die zijn er natuurlijk wel. Dat kan zijn bij collega's (zoals de genoemde psychiaters) of bij cliënten.
    2 het opstellen van richtlijnen voor deze situaties. Staat altijd beter als je dat als beroepsorganisatie zelf ter hand wil nemen ( zelfregulering). NVVG en KAMG zijn voorstand, verder bij de federatiepartners geen enkel draagvlak hiervoor.
    3 wettelijk regelen van een bevoegdheid om te melden. Hier leken de ministeries eerder op aan te sturen. Dat legt de verantwoordelijkheid om te melden in handen van de individuele arts. Zitten vele haken en ogen aan. Voert hier nu te ver.
    4 wettelijke aangifteplicht. Het meest verstrekkend. Hier kun je er op aangesproken worden als je in voorkomende situaties niet meldt !
    Er zijn nog een aantal lastige deelonderwerpen, ik noem er een paar:
    - wat is een vermoeden van fraude
    - bij melden proportioneel informatie verstrekken: wie bepaalt wat proportioneel is?
    - welke informatie zeker wel en welke zeker niet?
    - waar of aan wie melden?

    By the way het woord 'fraude' is niet erg populair bij sommige collega's. De politiek correcte term die een tijdje terug is verzonnen is ' zorgvuldige omgang met zorggelden' . Het zij zo ...

  • algra

    zelfstandig bedrijfsarts - adviseur, rotterdam

    Curieuze zaak, maar waarvan ik de quintessence niet kan doorzien.

    Want hoé ziet die wettelijke regeling er dan precies uit ? Bovendien neem ik aan dat er afdoende groepen juristen naar hebben gekeken, toch ?

    Ook van de KNMG: hoe beoordelen die de...ze kwestie ? Anders gezegd: leg nog eens uit wat de echte pointe ervan is. Wat is de crux ?

    Terzijde maar dan meer inhoudelijk: wat wordt onder vermoedelijke fraude verstaan ?


    Als er sprake van fraude cq misbruik is dan is dat toch een inspectie/overheidstaak ? De verzekeringsarts cq medisch adviseur is toch geen vooruitgeschoven post van de Inspectie ? of wordt dat juist nu anders geregeld ?

    Ter plekke moet ik denken aan de wettelijke regeling voor het melden van beroepsziekten door de bedrijfsarts, kwestie die nu volp in discussie is; ook daar is sprake van rolvemenging - wat zijn overeenkomsten en wat de verschillen ?

    Dolf Algra
    Zelfstandig bedrijfsarts - adviseur
    De Werkplaats - strategie - analyse - advies

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.