Federatienieuws
Federatienieuws

System meltdown - Voorzitter NVVG

1 reactie

‘Over twintig jaar bestaat het woord werkloosheid niet meer’, aldus Rob van de Star, de man achter Croqqer, het netwerk voor het uitwisselen van klussen.1 Volledige werkgelegenheid behoort al jaren tot het ver-leden. Mag ik een suggestie doen? Kan het woord ‘arbeidsongeschikt’ bij gelegenheid ook met het vuilnis mee?

Werkloosheid en arbeidsongeschiktheid.
Communicerende vaten; lood om oud ijzer.
De overeenkomst tussen beide is: geen job! Wie wel een baan heeft, houdt dat doorgaans ondanks eventuele fysieke en psychische sores gewoon vol. Maar stel: u raakt werkloos.
Ik wed dat u diezelfde sores dan vroeg of laat gebruikt als een kapstok om uw arbeidsongeschiktheid aan op te hangen. Zou ik ook doen, zeker als ik 60+ was. Of 50+.

We zitten vastgeroest aan sociale wetgeving uit de vorige eeuw. Dat zegt dat u alleen
arbeidsongeschikt kunt zijn op basis van ziekte. Maar wat is ziekte in deze tijd nog waard?
Iedereen heeft wel een ziekte (of twee). Alles vervloeit. Alles is ook psychisch. De bewijzen vliegen je om de oren: ‘stress grootste oorzaak verzuim onder jongeren’.2 Of deze: ‘mantelzorgers melden zich vaker ziek op het werk’.3

De dagelijkse praktijk. U bent werkloos, op leeftijd, krijgt kanker, maar kunt na een tijdje opgelucht ademhalen. In remissie. U wordt hersteld verklaard. Welke werkgever neemt u aan? Waar zijn de banen? U mag zich vervoegen bij de Sociale Dienst. Of probeer het maar als zzp’er. Zonder arbeidsongeschiktheids­verzekering, dat wel. Uw buurvrouw, een leeftijdgenoot, is ook werkloos geworden na de zoveelste reorganisatie. Zij is er helemaal van in de put geraakt. Bij de WIA-poort zit ze nog zo beroerd in haar vel dat ze wordt geaccepteerd: voorlopig nog wel arbeidongeschikt, met dank aan de ggz. Volledige uitkering.

Stevige kans dat haar dossier nooit meer opnieuw wordt bekeken. Het is immers al jaren woe­keren met de keuringscapaciteit. Sommigen noemen dit maatwerk, anderen willekeur. Iedere ambtenaar of professional die met werklozen en arbeidsongeschikten te maken heeft adviseert ongetwijfeld naar eer en geweten.
Maar… ziet u een gerechtvaardigd verschil in de uitkomst van de behandeling van deze onfortuinlijke werkloze buren?

We geraken met het paradigma ‘ziekte’ steeds verder in het slop. Als discriminerende factor tussen werkloosheid en arbeidsongeschiktheid voldoet het niet meer. De gevolgen zijn ook niet uitgebleven. Zo liep het aantal Wajongers onvoorzien op tot een kwart miljoen, op conto van ontwikkelingsstoornissen. Dankjewel Den Haag. Daar besloot men in 2004 ook om de publieke arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAZ) af te schaffen. Van de ruim 800.000 zzp’ers loopt nu twee derde rond zonder arbeidsongeschiktheidsverzekering.4 5
Tja, ADHD-kenmerken zijn dan wel een pre als je zelfstandig ondernemer bent, maar verwacht geen blij onthaal bij de particuliere verzekeraar.

Zouden we nu een nieuw sociaal zekerheidsstelsel opbouwen dan zouden we dat geheid helemaal anders doen. Het huidige staketsel met over elkaar buitelende aanpassingen is nauwelijks nog rechtvaardig en efficiënt te noemen. Op papier misschien wel, maar als je de casuïstiek induikt weet je wel beter.
Te veel schijnnuance, te veel vakjes en te veel heen-en-weergeschuif ertussen. Een drastische herbezinning is nodig. Ook op het ziektebegrip! Wie pakt deze handschoen voortvarend en ten principale op?

Jim Faas, voorzitter NVVG

Voetnoten
1. http://fastmovingtargets.nl/episodes/rob-van-de-star-croqqerons-doel-drie-jaar-op-iedere-straathoek-iemand-van-croqqer/
2. Arboned. ‘Verzuim door stress op steeds jongere leeftijd’, 18 maart 2015.
https://fd.nl/economie-politiek/1097079/stress-grootste-oorzaak-verzuim-onder-jongeren
3. Sociaal Cultureel Planbureau. Concurrentie tussen mantelzorg en betaald werk, maart 2015.
4. Ministerie SZW. Beantwoording Kamervragen over arbeidsongeschiktheidsverzekering zzp’ers, 13 maart 2015.
 http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/kamerstukken/2015/03/13/beantwoording-kamervragen-over-arbeidsongeschiktheidsverzekering-zzp-ers.html
5. Panteia. Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen van zzp’ers, maart 2014. 

<b>Federatienieuws 15 - 2015</b>
Federatienieuws
  • Jim Faas

    Jim Faas is verzekeringsarts, jurist, docent en onderzoeker.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • algra

    zelfstandig bedrijfsarts, rotterdam

    Een system melt down ?!? Kraak heldere column en een heel dikke steen in de (polder)vijver van NVVG voorzitter Jim Faas! Scherpe analyse, goed geschreven en een heel terechte conclusie. Lezen dus !

    De boodschap: drastische herbezinning op het ziekt...ebegrip is nodig, het stelsel is over houdbaarheidsgrens en het woord 'arbeidsongeschikt' blijkt niet meer 'passend 'in deze tijd en mag mee met het vuilnis.

    Daar schrikken we wel even wakker van, toch ?

    En inderdaad: 'wat is ziekte in deze tijd nog waard' - een juweeltje van een one liner overigens. Dus tijd voor bezinning voor alle ziek-is- toch-ziek- adepten, waarvan er nog (te) velen zijn.

    Al met al ook een moedige oproep tot reflectie van de voorzitter van de NVVG over uitleg en interpretatie van begrip arbeidsongeschiktheid - cornerstone van ons stelsel.

    Dat zal hem zeker niet in dank worden afgenomen, want het is als vloeken in de (polder)kerk.

    Maar: ook ik deel zijn analyse en visie vanuit mijn bedrijfsartsenpraktijk. Het is meer dan tijd voor een grondige herbezinning en wellicht is totale renovatie aan de orde.

    Dolf Algra
    zelfstandig bedrijfsarts - adviseur

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.