MRSA-dragers: een vergeten groep - Voorzitter Verenso

Door alle transitieperikelen zouden we bijna vergeten dat er ook nog inhoudelijke thema’s zijn die onze aandacht behoeven. Zoals infectiepreventie bijvoorbeeld. Of meer specifiek: MRSA (meticillineresistente Staphylococcus aureus).

In het verpleeghuis woont een aantal mensen dat het treurige lot lijkt te hebben om de rest van het leven als MRSA-drager door te brengen. De consequenties van een dergelijk label zijn niet mis. Niet alleen gaan elke keer de alarmbellen rinkelen als de betreffende persoon in de buurt van het ziekenhuis komt, ook hun familieleden worden als een potentieel gevaar voor onze volksgezondheid gezien. Zij worden met argusogen bekeken en met kweekstokjes achternagezeten bij het binnenstappen van een SEH. Maar het meest schrijnende vind ik het beschermd verplegen. Mondkapje, schort en handschoenen. Bij elk zorgmoment. Bij elk ‘intiem’ contact. Bij elk ‘tilletje’. Mondkapje, schort, handschoenen.

Mondkapjes. Ze maken de communicatie niet makkelijker. En de zorg niet belevingsgerichter. En heeft u wel eens gezien hoe dat gaat op een afdeling met mensen met een cognitieve beperking? Sommigen mogen zelfs hun kamer niet af vanwege het ‘strooigevaar’. De meesten van hen mogen gelukkig wel ‘onder de mensen komen’. Dat laatste geeft met tussenpozen verwarring alom. Waarom soms wel al die bescherming en op andere momenten niet? Wat is eigenlijk het besmettingsgevaar? Welk leed wordt met al deze acties voorkomen? Voor wie ondergaan deze meest kwetsbaren van de samenleving dit? Niet voor henzelf, zoveel is in ieder geval wel duidelijk.

Dus ik dook maar weer eens onder in de wereld van de richtlijnen en protocollen: WIP, SWAB, PREZIES, WHO, RIVM et cetera. Helaas lijkt er meer niet dan wel bekend. Vooral als het gaat om de niet-behandelbare patiënten en mensen met een drain, katheter, huidlaesie of chronische luchtweginfectie zoals COPD. Dat zijn er in het verpleeghuis nogal veel. De echte vraagstukken rond het verzorgen van deze kwetsbare groepen worden vaak niet beschreven en overgelaten aan interdisciplinair overleg tussen arts en microbioloog. De variatie in beleid is naar verwachting hoog. Er lijkt geen landelijke coördinatie te zijn en er wordt weinig onderzoek naar dit onderwerp gedaan. Al met al lijken de antwoorden dus nog ver weg. En de patiënten ondergaan het gelaten. Tot hun dood. En dan haalt iedereen opgelucht adem. Geen mondkapjes, schort en handschoenen meer.

Kwaliteit is binnen de gezondheidszorg een veelgehoorde term. Net als zinnige en zuinige zorg. Ik vraag me af hoe zinnig het beleid rond MRSA in de verpleeghuizen is. Zuinig lijkt het voor de instelling die het overkomt in ieder geval niet. Hoewel een deel van de kosten kan worden gedeclareerd, is er ook een eigen risico. De algehele belasting die MRSA legt op een organisatie is groot. Niet-kweken is wellicht in sommige gevallen een aanlokkelijk alternatief.

Is dit werkelijk de beste kwaliteit die we kunnen leveren? De WIP-richtlijn MRSA moet op korte termijn worden herzien! Want als we onze meest kwetsbare mensen deze grote consequenties laten dragen, dan moeten we wel erg zeker zijn van het nut van wat we doen. Laten we harder werken om beter passende en meer mensvriendelijke oplossingen te vinden.

Nienke Nieuwenhuizen, voorzitter Verenso