Hoe werkt het tuchtrecht?

Er is een klacht tegen mij ingediend bij de tuchtrechter. Hoe werkt het tuchtrecht precies en wat kan ik verwachten?

Deel informatie met werkgever en collega’s

Een tuchtklacht is voor een arts buitengewoon belastend. Daarom is het eerste advies om een tuchtklacht te delen met uw eventuele werkgever en collega’s. Het is van belang dat zij weten wat er speelt, zodat zij u daarbij kunnen steunen. Op grond van uw toelatings- en arbeidsovereenkomst bent u vaak ook verplicht om uw leidinggevende of directie te informeren.

Hulp bij het voeren van de procedure

Het is belangrijk dat u juridische bijstand vraagt. Zorginstellingen kunnen die bijstand vaak verlenen, bijvoorbeeld via hun jurist of verzekeraar. Rechtsbijstandsverzekeraars willen vaak vanaf het begin betrokken zijn bij de ondersteuning van uw klacht. Dit geldt ook als u een beroep wilt doen op uw persoonlijke rechtsbijstandsverzekeraar. In de KNMG-richtlijn ‘Omgaan met medische gegevens’ (paragraaf 3.1 en 6.2), vindt u informatie over het gebruik van medische gegevens in de tuchtprocedure. 

Verloop van de procedure

Het verloop van een tuchtrechtelijke procedure verschilt per klacht. U ontvangt van het regionaal tuchtcollege een brief met daarbij het klaagschrift op uw werk- of woonadres. In brief staat wat er van u wordt verwacht. Op de website tuchtcollege-gezondheidszorg.nl vindt u de informatiefolder ‘Klachten over uw zorg’ met een zeer uitbreide uitleg over het verloop van de procedure.   

Kosten

Een procedure bij een regionaal tuchtcollege is in beginsel kosteloos. De kosten voor juridische ondersteuning en eventueel opgeroepen getuigen en deskundigen zijn echter voor rekening van de partijen.

Toelichting

Het tuchtrecht voor de gezondheidszorg, geregeld in de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet BIG), is van toepassing op artsen, tandartsen, apothekers, gezondheidszorgpsychologen, psychotherapeuten, fysiotherapeuten, verloskundigen en verpleegkundigen, voor zover zij geregistreerd zijn in het BIG-register. Het doel van het tuchtrecht is het bevorderen en het bewaken van de kwaliteit van de beroepsuitoefening in de gezondheidszorg. 

Klagers kunnen een klacht indienen bij een van de vijf Regionale Tuchtcolleges in de Gezondheidszorg (RTG). De volgende personen of instanties zijn volgens de Wet BIG bevoegd tot klagen:

• de rechtstreeks belanghebbende (vaak de patiënt zelf, of diens nabestaanden),

• degene die een opdracht heeft verstrekt,

• de werkgever of het bestuur van een instelling waar de beroepsbeoefenaar werkzaam is,

• de Inspectie voor de Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ)

Twee tuchtnormen

Het RTG toetst de klacht aan twee ‘tuchtnormen’ uit de Wet BIG. De eerste tuchtnorm heeft betrekking op het handelen of nalaten in strijd met de zorg die de beroepsbeoefenaar in die hoedanigheid behoort te betrachten. Hieronder vallen bijvoorbeeld het stellen van een verkeerde of te late diagnose, het onvoldoende informeren over de behandeling, het voorschrijven van verkeerde medicijnen of het schenden van het beroepsgeheim. De hulpverlener moet naast de patiënt ook jegens familie van de patiënt deze zorg betrachten. De tweede tuchtnorm heeft betrekking op het handelen of nalaten in de hoedanigheid van hulpverlener dat in strijd is met het belang van een goede uitoefening van individuele gezondheidszorg. Hieronder kunnen diverse zaken vallen waaronder verzekeringsfraude, het niet toelaten van een collega tot een waarneemregeling en onjuist optreden in de media.

Tuchtmaatregelen

Aan de hand van deze tuchtnormen bepaalt de tuchtrechter of het tuchtrecht van toepassing is en of de klacht gegrond is. Indien het RTG de klacht gegrond verklaart, kan zij verschillende maatregelen opleggen:

• waarschuwing,

• berisping,

• geldboete van ten hoogste 4500 euro,

• (voorwaardelijke) schorsing van maximaal 1 jaar,

• gedeeltelijke ontzegging,

• doorhaling in het BIG-register.

Openbaarmaking

Ook kan het RTG de klacht gegrond verklaren zonder een maatregel op te leggen. Alle maatregelen, met uitzondering van de waarschuwing, worden gepubliceerd. Openbaarmaking vindt – onder vermelding van de naam van de beroepsbeoefenaar, de maatregel en de aard van het vergrijp – plaats via aantekening in het BIG-register, publicatie in de Staatscourant en een of meer lokale dag- of weekbladen en op een lijst op de website van het BIG-register.  

Een procedure bij het regionaal tuchtcollege duurt gemiddeld zeven maanden.

Hoger beroep

Er kan hoger beroep worden aangetekend bij het Centraal Tuchtcollege (CTG). De aangeklaagde en de IGJ zijn altijd bevoegd om in hoger beroep te gaan, de klager enkel indien de klacht niet-ontvankelijk of ongegrond is verklaard. Die procedure duurt gemiddeld negen maanden.

Zie ook knmg.nl/tuchtrecht.