Federatienieuws
Hans Rode
2 minuten leestijd
Federatienieuws

Gezondere dokters, gezondere patiënten

1 reactie

U leest het goed: artsen die zelf aan gezondheidspreventie doen, leveren gezondere patiënten. Volgens onderzoek komt dit omdat artsen die zelf preventieve maatregelen nemen om optimaal gezond te blijven, beter in staat zijn om patiënten te motiveren voor een gezonde levensstijl.1 Wij artsen zijn dus een rolmodel. Daarbij bedoel ik met gezond niet het ontbreken van ziekte! Net als ik krijgen velen van ons vroeg of laat ook kwetsuren of beperkingen. Het gaat erom dit te erkennen en er gezond mee om te gaan.

De laatste jaren wordt steeds meer onderzoek gedaan naar de gezondheid van artsen. Dat vind ik een goede zaak. Onze eigen gezondheid speelt een directe rol in de resultaten van onze inspanningen. Ik verdiep me sinds enkele jaren in de waarde van de gezondheid van artsen voor de patiënt. Deels vanuit mijn werk voor de KNMG, maar ook vanuit fascinatie wat de patiëntenrol met mij doet als arts. En met mijn gezondheid.

Er is namelijk iets bijzonders aan de hand: artsen blijken naar eigen inschatting enerzijds vaak ‘somatisch’ gezonder dan de gemiddelde mens en tegelijkertijd vatbaarder voor het ontwikkelen van mentale problemen.2 In lezingen en trainingen voor artsen over hoe we onze eigen gezondheid in optimale conditie kunnen houden, spreek ik graag uitbundig over allerlei dramatische gezondheidsrisico’s voor artsen. Er zijn namelijk flink wat horrordata bekend. Burn-out, depressie en suïcide liggen blijkbaar voor artsen op de loer.3 Niet dat we hiervoor meer aanleg hebben; we vragen te laat of helemaal geen hulp. Dit wordt ook bevestigd door Londens onderzoek naar gezondheid van artsen: meer dan de helft van de collega’s (63%) gaat over tot zelfdiagnostiek en –behandeling.4 Meestal geen goede zaak met dito afloop.

Laten we accepteren dat we zelf ook gebreken en kwetsbaarheden krijgen en ons optimaal trainen in veerkracht en vaardigheden om zo goed mogelijk in het zadel te zitten. Daar liggen de échte kansen. Ik ben dan ook verbaasd over een Engelse website om overspannen artsen te melden.5 Ze beschrijven eerst dat de huisartsenzorg in Engeland in crisis is en motiveren je hierna om de namen van zorgelijke collega’s door te geven. Waarschijnlijk goed bedoeld, maar wat gebeurt er als u een belletje krijgt dat er zorgen over u zijn? Rent u direct naar de opgegeven hulpverleners toe? Ik zeg: glad ijs. Ik word liever eerst zelf door een collega aangesproken over mijn (un)fitness to practice. En ik volg liever een laagdrempelig behandelings-/hulp-/trainingsprogramma om mijn hoofd boven water te houden.

Artsen dienen een rolmodel te zijn in de dienst die ze verlenen: gezondheid bevorderen. Dit zou veel meer aandacht moeten krijgen in de medische (vervolg)opleidingen. Hoe vaak vroegen onze opleiders ons wanneer we voor het laatst hadden gegeten of gerust tijdens een dienst? Of onze levensstijl wel bol stond van een gezonde balans tussen werk, beweging, voeding en welbevinden? Hebben we eigenlijk goed geleerd wat te doen als we zelf hulp nodig hebben en durven we ons kwetsbaar op te stellen als het even wat minder gaat?

Het is tijd om te investeren in onze eigen gezondheid. We bewijzen onszelf, naasten en onze patiënten daarmee een enorme dienst. Onze patiënten en wijzelf verdienen het!

De columns op deze pagina zijn geschreven op persoonlijke titel.

Reageren kan op knmg.nl/columns; daar vindt u ook de voetnoten.

<b>Federatienieuws 33/34 - 2015</b>
Federatienieuws KNMG
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • A. Oostindiër

    psychiater, Zaandijk Nederland

    Hoe werken wij als artsen aan onze eigen geestelijke gezondheid? En hoe vinden we, wanneer daarbij hulp nodig is goede psychische zorg VOOR ONSZELF?
    Iedere bekende collega waar we wel bij aan zouden durven kloppen, is per definitie uitgesloten, juist... omdat het een bekende is. Schaamte speelt zeker een grote rol. In dat perspectief is het oprichten van een steunpunt, zoals er nu wel is voor artsen die de weg kwijt zijn door drank of drugs, een goed idee.
    Niet om je collega’s “door te geven” zoals kennelijk in Engeland gebeurt volgens Hans Rode in zijn column. Door een steunpunt op te richten, wordt het probleem zichtbaar gemaakt. Nu blijft het slechts bij incidentele artikelen in dag- en vakbladen. Dit is een beginpunt richting minder stigmatisering. Want hoe mooi het ook klinkt om een rolmodel te zijn, in de praktijk levert dit juist het genoemde “doorlopen zonder hulp te zoeken” op. Veroorzaakt door het verloochenen van eigen klachten.
    Daarbij komt dat artsen ook meer aanleg hebben tot het ontwikkelen van psychische klachten. Oorzaak daarvan is dat de beroepskeus veelal voortkomt uit eigen neurotische mechanismen.
    Ondergetekenden merken bij de door ons geboden hulp aan zorgverleners dat deze aanvankelijk dissimuleren, laat in zorg komen en niet samen met collega’s in een groep durven zitten. Wanneer ze dat vervolgens toch doen, blijken ze daar erg blij mee te zijn. De herkenning en erkenning, het delen en het durven overgeven aan zorg, blijken essentiële pijlers onder het herstel van onze patiënten.

    Antoinet Oostindiër, psychiater
    Andrea Doeser, psycholoog
    De Buitenzorg, instelling voor professionals in de zorg

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.