Dokter en patiënt in de cloud - Voorzitter KNMG

Het elektronisch delen van medische dossiers met patiënten is voor lang niet elke arts gemeengoed. Sommige patiënten profiteren al van deze ontwikkeling en hebben online inzage in hun medisch dossier. Maar elektronische inzage kan in de nabije toekomst voor alle patiënten een feit worden. Per 1 januari 2015 komt er waarschijnlijk een wettelijke recht op elektronische inzage in en ‘afschrift’ van het patiëntendossier. Even via een USB-stick of ‘de cloud’ informatie delen met de dokter… U ziet het misschien nog niet voor u, maar over tien maanden is het een reële mogelijkheid.

Dit biedt de komende maanden de gelegenheid om nog eens goed door de bril van de patiënt naar onze dossiervoering te kijken: zijn medische gegevens en overwegingen transparant en begrijpelijk vastgelegd, is duidelijk hoe die met de patiënt en zijn naasten zijn besproken en wat daarvan de uitkomst was? Zo’n inzichtelijk en gedeeld dossier past bij een goede praktijkvoering.

Is dit wel verstandig, alles digitaal delen met de patiënt? Ik ken gelukkig alleen goede ervaringen van artsen die proactief informatie delen. Patiënten blijken medische informatie goed te kunnen bevatten en onbeperkte digitale toegang tot het dossier zorgt voor actievere betrokkenheid bij hun ziekteproces.

Elkaar respecteren en serieus nemen wérkt. Wel kost het bijhouden van een sober, relevant en inzichtelijk dossier paradoxaal genoeg meer tijd dan, zeg maar, opschrijven wat je zoal invalt. Een korte brief schrijven kost vaak meer tijd dan een lange. Daarom moeten wij investeren in nog zorgvuldigere dossiervorming, te beginnen in de opleiding. En in de praktijk zijn al belangrijke bouwstenen ontwikkeld, bijvoorbeeld met de NHG-richtlijn als ADEPD (adequaat documenteren in het EPD).

Maar de patiënt draagt ook een grote eigen verantwoordelijkheid. Er rust immers geen beroepsgeheim op gegevens die de patiënt zelf beheert. Men zal de complete USB-inhoud niet gauw op een Facebook-pagina zetten, maar waar slaat men het wel veilig op? Hoe geeft de patiënt iemand veilig toegang zonder dat vertrouwelijke informatie onbedoeld verder wordt verspreid? En wat moet een patiënt als de arbeidsongeschiktheidsverzekeraar vraagt om een elektronisch afschrift van het dossier vanwege een uitkering, in plaats van gerichte vragen te stellen?

Deze vragen heeft de KNMG gesteld aan patiëntenfederatie NPCF, die wij steunen in hun werkzaamheden om de beschikbaarheid van Persoonlijke Gezondheidsdossiers (PGD’s) te verbeteren. Met een PGD kunnen mensen op een veilige manier informatie uit hun medische dossiers bij verschillende hulpverleners verzamelen en delen. Zo kunnen zij er bijvoorbeeld eigen commentaren en informatie aan toevoegen. Dit kan een nuttige aanvulling vormen op het artsendossier en het kan voor hulpverleners een extra bron van informatie vormen. Maar een patiënt moet wel zonder druk bewust kunnen kiezen met wie hij informatie deelt – of dat nu is met de apotheker, de thuiszorg, de verzekeraar of Facebook-vrienden. Daar kan en in sommige gevallen moet de arts samen met de patiënt in blijven meedenken. Misschien is het tijd om een patiëntengeheim in de wet vast te leggen. Maar laten we de komende maanden eerst eens met de bril van de patiënt naar onze medisch dossiers kijken, zodat deze het delen waard zijn.

Rutger Jan van der Gaag, voorzitter artsenfederatie KNMG